Ciekawostki turystyczne: Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach
Muzeum Wsi Słowińskiej skansen w Klukach k. Smołdzina (województwo pomorskie), oddział Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku. To miejsce unikalne. Tutaj można się spotkać z kulturą Słowińców. Wśród wiekowych dębów, świerków i sosen stoją chaty, zbudowane w tym miejscu w XVIII, XIX i XX wieku.
Wieś Kluki powstała w końcu XVII wieku. Kluki, a właściwie Kleki, bo tak brzmiała nazwa wsi, zanim zaczęli zniekształcać ją w zapisie pruscy urzędnicy, rozwijały się na południowo-zachodnim brzegu jeziora Łebskiego w postaci rozproszonych siedlisk, budowanych na piaszczystych i suchych wyniesieniach terenu, znajdujących się pomiędzy obszarami położonymi niżej.
W końcu XIX stulecia mieszkało tutaj 550 mieszkańców w 40 domach. Była to wieś odcięta od świata, uboga, zamieszkana przez Słowińców, dla których pobliskie jezioro dawało pożywienie, zarobek, otwiera drogę na świat; na jego brzegu rośnie trzcina do pokrycia dachu domu, a na dnie zalega muł, który dobrze użyźnia słabiutkie piaszczyste poletka. Oprócz rybołówstwa klukowianie zajmowali się rolnictwem, w którym – z powodu niewielkiej dostępności ziemi uprawnej – dominowała hodowla. Hodowano krowy, owce i drób: gęsi i kury. W uprawach dominowały ziemniaki, owies i buraki.
Wiek XX przyniósł duże zmiany. Wieś rozrosła się i wskutek melioracji wzbogaciła o żyzne, uprawne ziemie. Gospodarka zmieniła się na rolniczo-rybacką. We wsi działał chór, Związek Strzelecki, drużyna piłki nożnej. Ze światem łączyła Kluki brukowana droga, od lat 30. XX w. wieś była zelektryfikowana.
W 1946 roku rozpoczęły się masowe wysiedlenia ludności z tzw. Ziem Odzyskanych. Zgodnie z założeniami pozostać mogli tylko ci, którzy zostali zweryfikowani jako Polacy. Dotyczyło to również mieszkańców Kluk. Mimo starań naukowców i społeczników, by władze zauważyły wyjątkowość potomków Słowińców, w 1947 i 1948 roku przeprowadzono dwie akcje wysiedleńcze. W 1956 i 57 roku z Kluk wyjechało kolejne 30 osób. Wydawanie pozwoleń dla kolejnych chętnych administracyjnie wstrzymano w obawie, że wyjadą wszyscy. I rzeczywiście, kiedy w 1970 roku otwarto możliwość wyjazdu, wyjechali wszyscy.
W latach 70. XX wieku wyburzono większość dawnego budownictwa, po utworzeniu Słowińskiego Parku Narodowego zaniechano gospodarczego wykorzystywania terenów dawnej wsi Kluki i większości jeziora Łebskiego. Dzisiaj Kluki to maleńka wieś o trzydziestukilku numerach domów, pośród których znajdują się te najstarsze, szachulcowe, tworzące zabudowę Muzeum Wsi Słowińskiej.
Placówka zapoczątkowała swoją działalność w 1963 roku, organizując w jednej z zagród, zbudowanej w połowie XIX wieku i zachowanej w miejscu pierwotnej lokalizacji stałą ekspozycję prezentującą kulturę Słowińców – ludności zamieszkałej niegdyś nad jeziorami Gardno i Łebsko.
Źródło: niezalezna.pl
