Wsparcie dla mediów Strefy Wolnego Słowa jest niezmiernie ważne! Razem ratujmy niezależne media! Wspieram TERAZ »

Ciekawostki turystyczne: Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – największy skansen w Polsce

Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku – pierwsze i największe pod względem liczby zgromadzonych obiektów muzeum etnograficzne w Polsce założone po drugiej wojnie światowej. Park etnograficzny zajmuje powierzchnię 38 ha. Muzeum otwarte jest przez cały rok.

Kościół św. Mikołaja z Bączala Dolnego
Kościół św. Mikołaja z Bączala Dolnego
Henryk Bielamowicz; creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0

Położone jest na terenie Białej Góry, części dzielnicy Wójtostwo na prawym brzegu Sanu, u podnóża Białej Góry w paśmie Gór Sanocko-Turczańskich. 

Muzeum zostało założone w 1958 roku. Prezentuje kulturę ludową pogranicza na obszarze pogórzy oraz wschodniej części polskich Karpat (Bieszczady, Beskid Niski). Są to tereny, które do lat czterdziestych zamieszkane były przez kilka grup etnograficznych, z których Pogórzanie są grupą polską, Bojkowie, Łemkowie i Zamieszańcy są grupami ruskimi. 
W 1961 do MBL została przeniesiona z Dąbrówki Ruskiej XVII-wieczna chałupa, ponadto dom wyrobnika dworskiego ze wsi Niebocko oraz cerkiew z 1750 roku pochodząca ze wsi Rosolin. W 1965 zaplanowano przenieść z Jaślisk do skansenu dom rodziny malarzy Bogdańskich. Skansen został otwarty dla zwiedzających 25 lipca 1966. W kolejnych latach nadal powiększano liczbę sprowadzanych obiektów do skansenu. W 1972 zaplanowano udostępnienie cerkwi Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z Grąziowej.

Pod względem ilości zgromadzonych obiektów MBL w Sanoku było od początku największym skansenem w Polsce. Oddziałem terenowym muzeum jest Cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu.

Budynek administracyjny muzeum (mieszczący m.in. kasy biletowe) na terenie Skansenu, stanowi dworek Stupnickich.
Terenem działalności Muzeum jest obszar południowo-wschodniej Polski od rzeki Białej na zachodzie do granicy państwa na wschodzie, od południa teren również ogranicza granica, a od północy – zasięg występowania Rzeszowiaków i Krakowiaków wschodnich.

W zakresie zainteresowań Muzeum w Sanoku znajduje się kultura ludowa, budownictwo mieszkalne, gospodarcze, przemysłowe i sakralne wszystkich grup etnograficznych. Obiekty przenoszone do skansenu prezentują formy typowe dla wymienionych grup etnograficznych, jest to najlepszy sposób na ocalenie od zapomnienia i objęcie ochroną. W ekspozycji znajdują się cztery duże obiekty budownictwa sakralnego; kościół rzymskokatolicki z Bączala Dolnego, oraz trzy cerkwie greckokatolickie przeniesione z Rosolina, Grąziowej oraz Ropek. Wyjątkową atrakcję skansenu stanowi Galeria Ikony Karpackiej. Jest to stała ekspozycja malarstwa cerkiewnego z okresu od XVI do XIX w., obecnie jedna z najlepszych i największych w kraju.

Na terenie skansenu, na skraju terasy nadzalewowej, z której rozpościera się widok na całe miasto i przedpole Bieszczadów, znajduje się stanowisko archeologiczne. W miejscu tym znajdowała się kiedyś osada celtycka a następnie wczesnośredniowieczna.
Uzupełnieniem bogatej oferty etnograficznej jest kuchnia regionalna serwująca potrawy w gospodzie „Pod Białą Górą” na terenie parku.

Prezentacja dorobku kultury materialnej poszczególnych grup etnograficznych tj. Pogórzan, Dolinian, Łemków i Bojków eksponowana jest w oddzielnych sektorach, każda stosownie do terenu jaki kiedyś zamieszkiwała. Budownictwo pogórzańskie i doliniańskie zlokalizowane jest w niższych partiach skansenu, natomiast łemkowskie i bojkowskie na kulminacjach terenowych.

 

 



Źródło: niezalezna.pl

#Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku

ps