Nawrocki w wywiadzie dla #GP: Silna Polska liderem Europy i kluczowym sojusznikiem USA Czytaj więcej w GP!

Przyroda na wyciągnięcie ręki: Co wiesz o... nagórniku?

Nagórnik zwyczajny, nagórnik, nagórnik skalny, drozd skalny (Monticola saxatilis) – gatunek małego ptaka z rodziny muchołówkowatych. W Polsce dawniej skrajnie nieliczny ptak lęgowy w Karpatach; obserwowany w Pieninach, Tatrach, Bieszczadach i w Babiogórskim Parku Narodowym.

samiec
samiec
Pierre Dalous; creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0

Do początków XX wieku występował też na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Ostatni potwierdzony lęg nagórnika na terenie Polski miał miejsce w 1969 roku na Połoninie Caryńskiej w Bieszczadach, jednak możliwe, że skrajnie niewielka populacja utrzymała się do lat 80., z prawdopodobnymi lęgami w 1985 w Tatrach i 1987 w Pieninach. Po tym czasie ptaki tego gatunku odnotowywano bardzo rzadko, bez oznak lęgowości.

Nagórnik zamieszkuje rejony górskie od północno-zachodniej Afryki, przez południową i środkową Europę i Azję Mniejszą aż po środkową Azję (okolice Bajkału, Mongolia i środkowe Chiny). Pospolity w basenie Morza Śródziemnego. Wędrowny (przeloty IV–V i VIII–IX), zimuje w tropikalnej Afryce.

Sylwetka wyprostowana, podobna do białorzytki, z długim dziobem i krótkim ogonem. Samiec w szacie godowej ma modropopielatą głowę i gardło, spód ciała i skrzydeł oraz ogon jaskraworude. Wierzch ciała szary z białą plamą o zmiennej wielkości, kuper niebieski. Samice mają upierzenie o przytępionych barwach, ułożonych w deseń łuskowatych plamek. Głowa, gardło i grzbiet brązowe, spód beżowy z rudym nalotem. Ogon rudopomarańczowy, podobnie jak u samca. Młode podobne do samic, ale z bardziej wyrazistym rysunkiem.

Rozmiary: długość ciała ok. 17–19 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 33–37 cm, długość skrzydła złożonego ok. 11,4–12,9 cm, długość ogona ok. 6,5 cm, masa ciała ok. 45–60 g.

Wabi krótkim „czak-czak” lub czystym „diu”. Śpiew urozmaicony, złożony z melodyjnych fletowych fraz z motywami szczebiotliwymi. Śpiewa siedząc na kamieniu lub w locie, kiedy to wznosi się z rozpostartym ogonem i następnie wraca powoli do punktu wyjścia.

Prowadzi samotniczy tryb życia. Płochliwy, często chowa się za skałkami. Charakterystycznie potrząsa ogonem, podobnie jak pleszka zwyczajna.

Zamieszkuje tereny skaliste w górach i na wyżynach, górskie hale, a na południu zbocza ze żwirem i skąpą roślinnością w winnicach, ruinach, żwirowniach. Preferuje miejsca nasłonecznione i suche. Często występuje powyżej 1500 m n.p.m.
Pożywienie to głównie owady i ich larwy zbierane na ziemi, a także pająki, jaszczurki oraz jagody.

Gniazdo budowane jest w dziurze lub szczelinie skalnej, uwite niezbyt starannie ze źdźbeł i korzonków. Samica składa 4–6 jaj o barwie niebieskawo-zielonej, niekiedy skąpo nakrapianych rdzawymi plamkami. Jaja są wysiadywane przez 14–15 dni.
Pisklęta opuszczają gniazdo po 14–15 dniach. Przez ok. 3–4 tygodnie pozostają pod opieką rodziców.

Liczebność światowej populacji, dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 0,8–2,9 miliona dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy. Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.

 

 



Źródło: niezalezna.pl

#Nagórnik zwyczajny

ps