73 lata temu do KL Auschwitz wyjechał ostatni transport łódzkich Żydów
29 sierpnia 1944 r. Niemcy zlikwidowali całkowicie getto w Łodzi zwanej przez okupanta Litzmannstadt. W ciągu miesiąca do komór gazowych KL Auschwitz wysłano 60 tys. Żydów. Założone w lutym 1940 r. getto w Łodzi było drugą co do wielkości – po getcie warszawskim – zamkniętą dzielnicą żydowską na ziemiach polskich oraz w całej okupowanej Europie.
W 1939 r. w Łodzi mieszkało 233 tys. Żydów, co stanowiło prawie 35 proc. mieszkańców. Zaraz po wybuchu II wojny światowej kilkudziesięciu tysiącom udało się uciec na Wschód. Na początku 1940 r. Niemcy podjęli decyzję o utworzeniu w Łodzi odrębnej dzielnicy dla Żydów.
8 lutego 1940 r. na łamach gazety „Lodscher Zeitung” ukazało się zarządzenie prezydenta policji Johanna Schaefera mówiące o wydzieleniu takiej specjalnej przestrzeni, wydrukowano też jej szczegółowy plan – były to najbardziej zaniedbane części Bałut i Starego Miasta. Tak powstało pierwsze getto na ziemiach polskich włączonych do Rzeszy.
![\"\"](\"http://d1.niezalezna.pl/panel/ckeditor/plugins/imageuploader/uploads/2231f7c21.jpg\")
Tablica z informacją o utworzeniu getta i zakazie wstępu na jego obszar osobom postronnym.
Żydzi musieli opuścić swoje mieszkania, sklepy, fabryki. 30 kwietnia 1940 r. bramy do getta zatrzasnęły się za żydowską społecznością. Na obszarze ponad 4 km kw. zamknięto ponad 160 tys. ludzi. Dodatkowo jesienią 1941 r. przywieziono do getta około 20 tys. Żydów z Europy Zachodniej, a także ok. 17 tys. z okolicznych miast m.in. Brzezin, Pabianic i Ozorkowa. Całkowita liczba wzrosła więc do ok. 220 tys. osób. Getto otoczono zasiekami z drutów kolczastych. Wyburzono też wiele domów przylegających do jego terenu, aby stworzyć pas ziemi niczyjej dla lepszego pilnowania całego terenu. Gettem zarządzali – wybrany przez Niemców – Chaim Mordechaj Rumkowski oraz kupiec z Bremy – Hans Biebow.
Getto w Łodzi było wielkim ośrodkiem przemysłowym. Działało tam prawie 100 fabryk produkujących na potrzeby Rzeszy mundury, czapki, obuwie, plecaki dla armii niemieckiej, bieliznę, meble, a nawet zabawki. Szacuje się, że Niemcy zarobili na Litzmannstadt Getto ponad 100 mln marek.
Żydzi żyli w fatalnych warunkach. Umierali z wycieńczenia, chorób i głodu. W sumie na miejscu zmarło ponad 45 tys. osób.
Od stycznia 1942 r. rozpoczęły się masowe deportacje do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem, a później do Auschwitz-Birkenau.
Ostatni transport wyjechał z Łodzi do KL Auschwitz 29 sierpnia 1944 r. Z ponad 70 tys. osób, które jeszcze w lipcu były w Łodzi, ponad 60 tys. zamordowano w komorach gazowych Auschwitz.
Źródło: dzieje.pl
