Unijna komisarz ds. sprawiedliwości Viera Jourova powiedziała dziś, że UE powinna rozważyć, czy nie uzależnić otrzymywania unijnych funduszy z polityki spójności od spełniania warunków rządów prawa w danym kraju.
Komisarz, która pochodzi z Czech, w przemówieniu wygłoszonym Helsinkach podczas konferencji na temat praworządności mówiła o tym, w jaki sposób doprowadzić do przestrzegania zasad praworządności w całej Unii Europejskiej.
- (…) Musimy lepiej wykorzystać fundusze unijne dla przestrzegania zasady państwa prawa [...] Uważam, że powinniśmy rozważyć stworzenie silniejszej warunkowości między rządami prawa a funduszami spójności
- powiedział w Helsinkach Jourova, cytowana przez „EUObserver”.
Jourova mówiła, że "nie będzie skutecznej polityki regionalnej i spójności bez rządów prawa”, ponieważ będzie to rodziło korupcję i oszustwa.
Stwierdziła też, że rządy prawa są nie tylko kompetencją krajów, ponieważ sądy państw członkowskich muszą przestrzegać prawa UE.
- Oznacza to, że jeśli jeden krajowy system wymiaru sprawiedliwości jest zepsuty, to cały system UE jest zepsuty
- powiedziała.
- System sądowniczy w UE przypomina łańcuch bożonarodzeniowych lamp. Kiedy ktoś gasi w jednej światło, inne lampki nie świecą się i łańcuch jest ciemny
- dodała.
Ta wypowiedź komisarz wpisuje się w toczącą się od kilku miesięcy debatę na temat warunkowości, czyli uzależnienia wypłacania środków z budżetu UE od spełnienia określonych wymogów.
W pierwszej połowie roku ministerstwo gospodarki Niemiec zaproponowało, by uzależnić wypłaty funduszy strukturalnych od przestrzegania zasad praworządności. W opublikowanym w czerwcu przez KE dokumencie o finansach do 2025 roku znalazły się zapisy wskazujące na związek między praworządnością a finansami, ale bez wyraźnej warunkowości, czyli uzależnienia wypłacania środków z budżetu UE od spełnienia określonych wymogów.
Wiceminister rozwoju Jerzy Kwieciński powiedział w październiku w Brukseli, że propozycja karania krajów przez ograniczenie im dostępu do środków w nowym budżecie UE w związku z praworządnością nie ma podstaw traktatowych.
Propozycje dotyczące nowego, wieloletniego budżetu UE mają zostać przedstawione w pierwszej połowie 2018 roku. Negocjacje w tej sprawie będą później trwały miesiącami, bo do zgody potrzebna jest jednomyślność państw członkowskich.