Na cukrzyce coraz częściej chorują dzieci. Cukrzycy nie da się wyleczyć, zostaje z nami na całe życie. Choroba ta wymaga bardzo rygorystycznej dyscypliny żywieniowej, regularnych badań, a w wielu przypadkach także regularnego przyjmowania leków.
Cukrzyca jest chorobą metaboliczną, w przebiegu której obserwuje się hiperglikemię, czyli wyższe niż prawidłowe stężenie cukru we krwi. Spowodowane jest to nieprawidłowościami w zakresie wydzielania i działania insuliny. Jeżeli w organizmie stan hiperglikemii utrzymuje się zbyt długo, może to prowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych lub zaburzenia ich właściwego funkcjonowania. Najbardziej narażone są tu oczy, nerki, serce, naczynia krwionośne oraz układ nerwowy.
Cukrzyca u dzieci może rozwinąć się poprzez obciążenie genetyczne i mutację wybranych genów. Duże znaczenie odgrywają również czynniki środowiskowe, a nawet niektóre infekcje wirusowe lub bakteryjne. Coraz częściej mówi się również o niedoborze witaminy D3, jako przyczynie.
Dodatkowo przyczyny rozwoju cukrzycy mogą być także związane z chorobami zewnątrzwydzielniczej części trzustki, endokrynopatiami, niektórymi zakażeniami. Cukrzyca może rozwinąć się czasem także na skutek przyjmowania niektórych leków, w tym glikokortykoidów czy hormonów tarczycy. Cukrzyca występuje czasem u osób, u których rozpoznano inne zespoły chorobowe o podłożu genetycznym, jak zespół Downa, zespół Lawrence-Moon-Bied czy pląsawica Huntingtona.
Cukrzyca została podzielona na kilka typów chorób. Wyodrębnia się cukrzycę typu 1, która dzieli się na cukrzycę autoimmunologiczną oraz idiopatyczną. Następnie mamy cukrzycę typu 2.
Osobną grupą jest cukrzyca ciążowa, która może pojawić się u kobiet spodziewających się dziecka.
• częste oddawanie moczu
• nagła utrata masy ciała (chudnięcie bez powodu);
• ciągłe zmęczenie, osłabienie;
• częste wstawanie do toalety w nocy;
• moczenie nocne (szczególnie jeśli wcześniej nie występowało);
• zaburzenia widzenia;
• rozdrażnienie;
• brak chęci do nauki;
• zaburzenia rytmu serca;
• zajady w kącikach ust;
• zapach acetonu z ust;
• skurcze mięśni
Najbardziej charakterystycznym objawem cukrzycy typu 1 u dzieci jest wzmożone pragnienie. Chore dziecko z powodu pragnienia potrafi wypić nawet 6 litrów wody dziennie. Dziecko po wypiciu jednorazowo dużej ilości płynów nadal czuje pragnienie. Częste oddawanie moczu stwierdza się, gdy wydalamy 3 i więcej litrów moczu dziennie. Zdrowa osoba wydala w ciągu 24 godzin ok. 1-2 litry moczu.
Utrata masy ciała może być z kolei niedoborem insuliny w organizmie. Jeśli u dziecka zaobserwujemy nagłe chudnięcie należy koniecznie skonsultować się z lekarzem. Jeżeli dziecko narzeka na bolesne skurcze łydek, to powodem są niedobory potasu w komórkach organizmu (potas transportowany jest w do komórek z glukozą).
Rozwój cukrzycy u dzieci typu 1 nie jest do końca znany. Za przyczynę jednak uważa się czynniki genetyczne.
• częste napady głodu,
• zmęczenie, senność;
• umiarkowanie zwiększone pragnienie;
• sucha i swędząca skóra;
• infekcje intymne
W przypadku cukrzycy typu 2 na chorobę wpływają predyspozycje genetyczne oraz czynniki środowiskowe, które pomagają rozwinąć się chorobie.
Przyczyny cukrzycy typu 2 udzieci:
• nadwaga;
• otyłość;
• niezdrowa dieta;
• dieta typu fast food;
• brak aktywności fizycznej;
• czynniki genetyczne.
Jeżeli coś niepokoi rodziców należy udać się do lekarza, który powinien zlecić badanie poziomu glikemii na czczo. Badanie to wykonywane jest w przypadku podejrzenia cukrzycy.
Badanie, które wykonuje się u dzieci w diagnostyce cukrzycy to:
• poziom cukru na czczo;
• doustny test obciążenia glukozą (krzywa cukrowa, test OGTT);
• oznaczenie przeciwciał przeciwko antygenom wysp trzustkowych;
• oznaczenie stężenia insuliny lub peptydu C;
• hemoglobina glikowana;
• oznaczenie glukozy w moczu;
• oznaczenie ciał ketonowych w moczu lub krwi;
• badanie poziomu cholesterolu.
Przede wszystkim, jeżeli we wszystkie badania wskazują jednoznacznie na cukrzycę, należy jak najszybciej skonsultować się z diabetologiem, który ustali schemat leczenia.
Leczenie cukrzycy typu 1. polega na podawaniu odpowiednich dawek insuliny. Wymogiem jest utrzymanie równowagi pomiędzy przyjmowaną insuliną, węglowodanami oraz aktywnością fizyczną.
Z kolei cukrzyca typu 2. najczęściej jest leczona farmakologicznie, dodatkowo wskazana jest zmiana stylu życia, zmiana diety oraz zrzucenie dodatkowych kilogramów.
Najważniejszym elementem w leczeniu cukrzycy jest tzw. dieta cukrzycowa. We wszystkich typach cukrzycy odżywianie odgrywa dużą rolę. Nie jest to dieta ściśle eliminacyjna i z odpowiednią wiedzą (wskazana wizyta u dietetyka) można ją swobodnie przekształcać i dostosowywać do upodobań kulinarnych dziecka. Dieta przede wszystkim powinna być odpowiednio zbilansowana i urozmaicona.