Rodzina Ulmów podarowała książkę z biblioteki Józefa Ulmy
Instytut Pileckiego przekazał do Muzeum II Wojny Światowej książkę należącą niegdyś do Józefa Ulmy z Markowej koło Rzeszowa – który wraz z żoną i dziećmi został zamordowany przez Niemców za ukrywanie Żydów w czasie II wojny światowej. Książka z własnoręcznym podpisem Ulmy przez najbliższy miesiąc będzie prezentowana w specjalnej gablocie, później stanie się częścią wystawy głównej MIIWŚ.
Józef Ulma swą domową bibliotekę udostępniał mieszkańcom Markowej. Z niej właśnie pochodzi tom Wykłady Towaroznawstwa. Książki cieszyły się dużym zainteresowaniem. Przekazany egzemplarz nosi ślady naprawy introligatorskiej. Dokonał jej właściciel, wykorzystując skonstruowaną przez siebie maszynę introligatorską. Książkę przechowywała rodzina brata Józefa Ulmy. Józef Ulma znany był w swojej rodzinnej wsi z wielu pasji, a także wprowadzania nowinek i usprawnień do życia codziennego.
Nie bali się stawić czoła złu
Oprócz prowadzenia biblioteki, zajmował się m.in. fotografią, hodowlą jedwabników i propagowaniem sadownictwa. Działał też w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”. W czasie wojny wraz z żoną, Wiktorią, ukrywali w swym domu ośmioro swych żydowskich znajomych. 24 marca 1944 r., najprawdopodobniej w wyniku donosu polskiego „granatowego” policjanta, do ich zagrody przybyli żandarmi niemieccy, którzy zamordowali wszystkich ukrywanych się Żydów oraz małżeństwo Ulmów wraz z sześciorgiem dzieci. W chwili śmierci Wiktoria Ulma była w zaawansowanej ciąży. W 1995 r. Józefowi i Wiktorii nadano pośmiertnie tytuł Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Kościół rzymskokatolicki w 2023 r. uznał rodzinę za męczenników i beatyfikował.
Podczas uroczystości odczytano list bratanka Józefa Ulmy – Jerzego Ulmy, który podarował cenną pamiątkę rodzinną IP i wyraził zgodę na umieszczenie jej na wystawie głównej MIIWŚ w Gdańsku. W liście skierowanym do dyrektorów obu instytucji Jerzy Ulma pokreślił:
Wspólne działania Instytutu Pileckiego i Muzeum przyczyniają się do podtrzymywania pamięci o naszych bohaterach. Dziękuję Państwu za zaangażowanie w kultywowanie pamięci o ludziach, którzy nie bali się stawić czoła złu i walczyli o dobro drugiego człowieka. Jestem przekonany, że dzięki Państwa wysiłkom, historia rodziny Ulmów oraz innych bohaterów zostanie opowiedziana i upamiętniona. Opowiedziana i upamiętniona tak, aby pozwolić na ich pełne zrozumienie w kontekście dzisiejszego świata.
Zawołani po imieniu
Przekazanie książki odbyło się podczas rozpoczynającego się Forum Partnerów Programu „Zawołani po imieniu” – zorganizowanego przez Instytut Pileckiego w przestrzeniach MIIWŚ w Gdańsku, które odbywa się pod hasłem „Odpowiedzialni za pamięć”. „Zawołani po imieniu” to Polacy, którzy podczas okupacji niemieckiej zostali zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom, zagrożonym śmiercią w czasie II wojny światowej. Ich historie przywraca Instytut Pileckiego poprzez program, który łączy badania naukowe, edukację historyczną i działania w obszarze kultury pamięci. Szeroka kampania informacyjna służy wprowadzeniu losów „Zawołanych po imieniu” do pamięci zbiorowej w Polsce i na świecie.
Źródło: instytutpileckiego.pl
