Skorzystamy z prawa zaskarżenia do Trybunału Sprawiedliwości UE rozporządzenia ws. mechanizmu warunkowości, bo sprawa ta powinna być wyjaśniona pod każdym kątem - poinformował podczas posiedzenia senackiej komisji spraw zagranicznych i UE minister ds. UE Konrad Szymański.
Szymański, który podczas posiedzenia senackiej komisji spraw zagranicznych i UE relacjonował ustalenia szczytu przypomniał, że poza budżetem Rada Europejska zdecydowała także o skoordynowaniu działań państw członkowskich w związku z trwającą pandemią koronawirusa, zwiększeniu celu redukcji gazów cieplarnianych do 55 proc. do 2030 r. Akcentował również konieczność zapewnienia gwarancji do dokonania transformacji klimatycznej z deklaracją wsparcia krajów, które szczególnie zostaną dotknięte skutkami tego procesu.
Przypomniał o wprowadzeniu do konkluzji roli gazu jako paliwa przejściowego podczas transformacji klimatycznej. Jako kolejny element konkluzji Szymański wymienił ustalenie rekomendacji do przeciwdziałania radykalizacji, konieczność zabezpieczenia granic zewnętrznych, wysłanie pozytywnego sygnału politycznego po wynikach wyborów prezydenckich w USA oraz zapowiedź sankcji na Turcję za nielegalne odwierty na terytoriach należących do Grecji i Cypru.
Minister ds. UE w kontekście budżetu akcentował pokonanie impasu dotyczącego ostatecznego przyjęcia Wieloletnich Ram Finansowych (WRF), funduszu odbudowy i mechanizmu warunkowości.
To fakt, że Polska była gotowa do tego, by zatrzymać proces ratyfikacji, przyjmowania nowych WRF, a także funduszu odbudowy. Stało się tak wyniku trilogu, negocjacji między PE, RE a Komisją Europejską, w wyniku którego otrzymaliśmy rozporządzenie, które ma zbyt wiele dwuznaczności.
- mówił Szymański.
Przypominał, że rozporządzenie od dwóch lat wraca jako element sporu i ocenił, że jest napisane w sposób dwuznaczny.
Wątpliwości wynikają z czterech lat dialogu, konfrontacji, sporu, o to jak UE powinna reagować na kwestie związane z praworządnością w państwach członkowskich. Być może bez tych czterech lat stopniowego upływu zaufania w tej sprawie, byłoby łatwiej. Pech chciał, że nie jest łatwiej.
- stwierdził Szymański, nawiązując do toczącej się wobec Polski procedury z art. 7 o naruszenie praworządności.
Według szefa komisji spraw zagranicznych, senatora KO Bogdana Klicha, konkluzje szczytu RE nie mają statusu regulacji prawnych. Zdaniem senatora KO rząd zaakceptował konkluzje ze względu na własne interesy, a nie interesy Polski. Klich wyraził nadzieje, że rozporządzenie w sprawie warunkowości, które określił jako „pieniądze za praworządność” wejdzie w życie jak najszybciej.
Mam nadzieję, że to rozprowadzenie będzie stosowane w imieniu ochrony podstawowych wartości UE, w których praworządność odgrywa zasadniczą rolę.
- powiedział Klich.
Senator KO pytał również o to, czy rząd zaskarży rozporządzenie w sprawie warunkowości do TSUE, co oznaczałoby jego zdaniem wstrzymanie działania rozporządzenia oraz wstrzymanie prac KE nad opracowaniem dokładnego mechanizmu jego wykorzystywania.
W odpowiedzi minister ds. UE skrytykował Klicha za sformułowanie „pieniądze za praworządność”.
Myślę, że nie sposób sprowadzić tego rozporządzenia (...) do tabloidowego sylogizmu „pieniądze za praworządność”. Jeśli pan przewodniczący modli się o taką UE, w której w ten sposób regulujemy relacje między państwami, to myślę, że gdyby ktokolwiek pana posłuchał, to mielibyśmy gotowy scenariusz na rozpad tej organizacji.
- ocenił minister.
Szymański określał wizję rządu dotyczącą UE jako „wspólnoty prawa”.
To ma takie konsekwencje, że pod pretekstem prawa, praworządności, praw człowieka nie można zażyczyć sobie czegokolwiek, bo to miło jest słyszeć, że ktoś jest przywiązany do tych wartości, ja też, ale to nie oznacza, że to jest pretekst, otwiera drzwi, żeby z tą inwokacją zażyczyć sobie czego chcemy. Możemy sobie zażyczyć sobie tego, na co się umówiliśmy.
- powiedział minister ds. UE.
W odpowiedzi na pytanie szefa komisji Bogdana Klicha o skargę do TSUE, Szymański podkreślił, że „prawo do skargi nie jest jakimś ekscesem prawnym, międzynarodowym, prawa do skargi nie podważa nawet działania w dobrej wierze, nie podważa zasady lojalnej kooperacji”.
To byłby absurd, gdyby państwa członkowskie umawiając się na traktat, w którym mają prawo do skargi na każdy akt prawa wspólnotowego, a jednocześnie było to postrzegane jako działanie wrogie. Nie, to wyłącznie korzystane ze swoich praw.
- zapewnił.
Szymański przypomniał też, że to KE deklaruje, że nie będzie stosować rozporządzenia do czasu ewentualnych rozstrzygnięć TSUE.
Natomiast to w żaden sposób nie może wpływać na ograniczenie prawa do skargi, z którego skorzystamy, ponieważ sprawa ta powinna być wyjaśniona pod każdym kątem.
- dodał minister ds. UE.