Rybniccy radni przesunęli fundusze, które dotąd wspierały mieszkańców wymieniających piece w indywidualnych domach, na podobne działania w budynkach wielorodzinnych. Według miasta potrzeby tej pierwszej grupy zaczął realizować rządowy program „Czyste powietrze”.
Rybnik to miasto z trzeciego miejsca (po Żywcu i Pszczynie) na liście najbardziej zanieczyszczonych smogiem ośrodków Unii Europejskiej, przygotowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). W całym lutym br. powietrze spełniało tam dopuszczalne normy zapylenia przez dwa dni; głównym problemem jest emisja zanieczyszczeń z domów jednorodzinnych.
Jak poinformował dzisiaj tamtejszy magistrat, dzień wcześniej miejscowi radni uchylili regulamin dopłat do wymiany pieców i termomodernizacji dla indywidualnych mieszkańców. Cytowany przez urząd miasta jego prezydent Piotr Kuczera przypomniał, że kilka tygodni temu ruszyło wsparcie finansowe tego celu przewidziane na poziomie rządowym.
Działa program "Czyste powietrze" i w ramach tego programu rybniczanie mogą liczyć na pomoc finansową. Dlatego środki, które były przeznaczone w budżecie na indywidualne dotacje zdecydowałem się przeznaczyć na wymianę kopciuchów w budynkach należących do Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej oraz innych wielorodzinnych
- wskazał prezydent.
Rybnik od wielu lat dofinansowywał wymianę kotłów u indywidualnych odbiorców, od trzech lat wspierając tylko najbardziej ekologiczne rozwiązania w zakresie źródeł ciepła i termomodernizacji. W tym czasie wydał prawie 17 mln zł, wspierając wymianę 1316 starych pieców na m.in.: pompy ciepła, podłączenia do sieci gazowej, ciepłowniczej, kotły węglowe piątej klasy i inne (liczba ta będzie większa, trwa bowiem jeszcze rozliczanie dotacji tegorocznych).
Według wcześniejszych informacji samorząd Rybnika na różne działania związane z poprawą jakości powietrza w latach 2015-18 przeznaczył ok. 75 mln zł.
W piątek samorząd miasta podał, że wygaszenie dotychczasowego regulaminu dopłat do ekologicznych inwestycji dla indywidualnych mieszkańców oznacza, że 4 mln zł z budżetu miasta trafi na wymianę źródeł ogrzewania i termomodernizacje w budynkach komunalnych, a kolejny 1 mln zł - na wsparcie ekologicznych działań spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych.
Miasto przekonuje, że mieszkańcy domków jednorodzinnych będą mogli korzystać z dotacji z rządowego programu „Czyste powietrze”, a efekt ekologiczny będzie ten sam, co dotąd. Kuczera zadeklarował przy tym pełną współpracę ze stroną rządową w tym obszarze, w tym z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, który zajmuje się obsługą programu.
Co więcej, pracownicy urzędu miasta w wydziale ekologii służą pomocą mieszkańcom, którzy potrzebują porady w wypisaniu wniosku o dotację w ramach tego programu. Z początkiem nowego roku planujemy uruchomienie dodatkowego punktu w ramach konkursu grantowego dla organizacji pozarządowych, którego pracownicy będą zajmowali się również obsługą tego programu, by jak najszerzej umożliwić mieszkańcom skorzystanie z jego oferty
- zapowiedział prezydent Rybnika.
Uchwała antysmogowa woj. śląskiego zobowiązuje gminy do wymiany starych pieców w ich budynkach do 2021 r. Rybnik podaje, że w swoich zasobach ma m.in. 170 ogrzewanych budynków, z których jeszcze 13 proc. ogrzewanych jest starszymi źródłami węglowymi. Podobny współczynnik dla miejskich mieszkań komunalnych wynosi 60 proc. (2192 starych węglowych pieców w 107 budynkach).
Z tej liczby 61 budynków znajduje się w dzielnicy Boguszowice, która ma być najpierw objęta unijnym projektem termomodernizacji i wymiany źródeł ogrzewania (wyniki konkursów mają być znane na wiosnę). Kolejne działania będą dotyczyły 24 budynków w dzielnicy Niedobczyce i 12 w dzielnicy Paruszowiec Piaski. Wraz z zabudową rozproszoną cała inwestycja miasta w tym zakresie jest szacowana na ponad 146 mln zł.
Działając na rzecz poprawy jakości powietrza miasto stworzyło też swój system pomiarowy (z 27 czujnikami), finansuje działalność Ekopatrolu Straży Miejskiej przez siedem dni w tygodniu (w ub. roku ponad 2 tys. zgłoszeń mieszkańców dot. m.in. spalania odpadów). W ramach subregionu zachodniego woj. śląskiego Rybnik uczestniczy w głośnej kampanii „Nie truj sąsiada” z udziałem znanych aktorów.
Aby zapewnić ciągłość zasilania Rybnika w stosunkowo najczystsze ciepło systemowe w grudniu ub. roku miasto podpisało porozumienie w tej sprawie ze spółkami: PGNiG Termika Energetyka Przemysłowa, PGE Energia Ciepła i Polska Grupa Górnicza. PGE zamierza w Elektrowni Rybnik wybudować moduł ciepłowniczy, co umożliwi produkcję tam ciepła w kogeneracji.
Upowszechnienie ciepła sieciowego ma być jednym ze sposobów likwidacji smogu. Obok tych starań władze Rybnika zabiegają o rozwój w mieście sieci gazowej.
Według informacji samorządu Rybnika specyfiką ok. 140-tysięcznego miasta jest zabudowa (przy niekorzystnym ukształtowaniu terenu). Spośród 19,5 tys. budynków mieszkalnych 88 proc. to budownictwo jednorodzinne. Z ciepła sieciowego korzysta ok. 30 proc. mieszkańców. Dobowa norma dla średniodobowego stężenia pyłu PM10 – 50 mikrogramów na metr sześcienny – jest tam zimą przekraczana notorycznie, często o kilkaset procent i więcej. Minionej nocy godzinne odczyty przekraczały tam wartość dobowej normy ponad sześciokrotnie.
Program „Czyste Powietrze”, przewidujący m.in. wymianę nieekologicznych źródeł ogrzewania na niskoemisyjne, termomodernizację budynków oraz rozwój sieci ciepłowniczych, to obecnie największy pod względem wartości - po programie Rodzina 500 Plus - rządowy program wieloletni, z nakładami w wysokości 10 mld zł rocznie w ciągu najbliższych 10 lat.