Podmioty z zagranicy - m.in. z Niemiec - konsultowały kształt Tarczy Wschód! Wiemy, kto za to odpowiada

16 lipca doszło do spotkania przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej  oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska z organizacjami ekologicznymi. Rozmowy dotyczyły „budowy Tarczy Wschód i jej wpływu na kwestie środowiska naturalnego”. Dotarliśmy do pełnej listy zaproszonych i obecnych na spotkaniu organizacji. MON odesłało w tej sprawie do resortu Klimatu i Środowiska i od niego uzyskaliśmy listę uczestników. 

Wpływy z zagranicy

Znajdują się na niej podmioty o głębokich powiązaniach zagranicznych oraz organizacje sprzeciwiające się działaniom Straży Granicznej wobec nielegalnych migrantów. 

Dopuszczona do spotkania została m.in. Frankfurt Zoological Society, a konkretnie jej ukraiński oddział.  Frankfurt Zoological Society (Frankfurckie Towarzystwo Zoologiczne) to międzynarodowa organizacja zajmująca się ochroną przyrody, założona w 1858 roku z siedzibą we Frankfurtcie nad Menem w Niemczech. Współpracuje i otrzymuje wsparcie od rządu niemieckiego,  Niemieckiego Banku Rozwoju Komisja Europejskiej i Banku Światowego. 

Inna organizacja, która uczestniczyła w konsultacjach  to Fundacja Frank Bold. To międzynarodowy zespół ekspertów i prawników działający poprzez sieć podmiotów, głównie organizacje pozarządowe i powiązane kancelarie prawne, w Czechach, Polsce i Belgii. Głównym ośrodkiem jest czeska Frank Bold Society. Polska Fundacja Frank Bold jest częścią tego międzynarodowego zespołu.

Fundacja Frank Bold jest uczestnikiem i inicjatorem działań prawnych kwestionujących dalszą eksploatację w kopalni węgla brunatnego Turów. Jesienią 2022 roku Fundacja Frank Bold, wspólnie z Greenpeace i Stowarzyszeniem Ekologicznym EKO-UNIA (oraz innymi podmiotami, w tym niemieckimi i czeskimi), złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (GDOŚ) z 30 września 2022 r. W maju 2023 roku, na wniosek m.in. Fundacji Frank Bold, WSA wstrzymał wykonanie decyzji środowiskowej do czasu rozpoznania skargi, uzasadniając to niebezpieczeństwem wyrządzenia znacznej szkody w środowisku. Postanowienie to zostało później uchylone przez Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w lipcu 2023 r. W dniu 13 marca 2024 roku WSA w Warszawie uchylił decyzję środowiskową dla kopalni Turów.

Fundacja Frank Bold komentowała ten wyrok, podkreślając, że potwierdza on szkodliwość kopalni dla środowiska i ludzi oraz wzywając rząd do pilnego planowania sprawiedliwej transformacji regionu.

Na swojej stronie Fundacja Frank Bold wymienia partnerów i źródła finansowania. Jest to m.in. European Climate Foundation (ECF)

Na liście znajduje się też Fundacja WWF Polska. WWF to jedna z najbardziej znanych organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody. To międzynarodowa fundacja, która dziś najbardziej kojarzy się z charakterystycznym biało-czarnym logo z pandą. Działa w ponad 100 krajach na całym świecie. 

W rozmowach o Tarczy Wschód brała też udział Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. Globalna organizacja ClientEarth jest zarejestrowana jako organizacja charytatywna w Anglii. Jej główna siedziba znajduje się w Londynie. Działa w ponad 50 krajach, posiadając także status zarejestrowanej międzynarodowej organizacji non-profit w Belgii (ClientEarth AISBL).

Inny ciekawy uczestnik to Fundacja REC Polska powstała w 2012 roku. Wcześniej REC działał w Polsce jako przedstawicielstwo zagranicznej fundacji Regional Environmental Center (Regionalne Centrum Ekologiczne). 

Fundacja współpracuje z instytucjami i organizacjami z różnych krajów jako część konsorcjów projektowych. REC Polska deklarowała w swoich materiałach (przed 2022 rokiem) utrzymywanie kontaktów i inicjowanie współpracy z zagranicznymi parkami, w tym z parkami z Rosji i Białorusi.

Ekologia w rządowej strategii

Działania organizacji ekologicznych i fundacji, także o zagranicznej proweniencji są widoczne w praktyce. Widać ich wpływ nawet w kluczowym, rządowym dokumencie – Strategii Bezpieczeństwa Narodowego. Tak o tym mówił pod koniec września szef BBN Sławomir Cenckiewicz: „Jedno się mówi publicznie, a zupełnie co innego pisze w tak strategicznym projekcie, jakim jest Strategia Bezpieczeństwa Narodowego. Fragmenty o roli człowieka w niszczeniu środowiska naturalnego, o otwarciu na zieloną energię, a nawet zdania, z których wynika, że przyszłością Polski jest ETS2. Nie możemy się na to zgodzić; to stoi w kompletnej sprzeczności z tym, co mówił w kampanii wyborczej Karol Nawrocki. Więcej, to stoi w sprzeczności z całym naszym narodowym i państwowym interesem. Dlatego musimy tego typu groźne projekcje odrzucić i przygotować nową Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP”.

Tłumaczenia ministerstwa

Zapytaliśmy MKiŚ skąd taki, a nie inny dobór uczestników spotkania. „W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele kilkudziesięciu organizacji pozarządowych skupionych wokół ochrony środowiska (załącznik: lista organizacji uczestniczących w spotkaniu). Na kilka dni przed spotkaniem lista uczestników została zweryfikowana przez odpowiednie służby podległe MON. Nie wszyscy chętni wzięli udział w spotkaniu” – odpowiedziało ministerstwo. 

Poniżej publikujemy pełną listę:

• Instytut Zielonej Gospodarki
• Fundacja Rodzice dla Klimatu
• Fundacja Lasonauci
• Towarzystwo Krajoznawcze „Krajobraz”
• Towarzystwo Krajoznawcze „Krajobraz”
• Fundacja Przestrzeń Publiczna
• Fundacja Konstruktywnej Ekologii ECOPROBONO
• Fundacja Białowieska
• Fundacja Sowi Dwór
• Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
• Fundacja EkoStart
• Fundacja Frank Bold
• Fundacja Egalismo
• Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
• Fundacja POMOGĘ CI
• Fundacja Dzika Polska
• Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
• Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze
• Fundacja Ecomotional
• Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Białymstoku
• Frankfurt Zoological Society, Ukrainian Office
• Fundacja Bractwo Bartne
• Związek Polskich Fotografów Przyrody
• Fundacja Puszczy Rominckiej
• Fundacja Nasza Planeta
• Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
• Stowarzyszenie TILIA
• Fundacja Siła Michała
• Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
• Fundację Evropa Invicta
• Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze
• Stowarzyszenie Społeczno - Przyrodnicze M.O.S.T.
• Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze 
• Fundacja Energia dla Środowiska
• Klub Przyrodników
• Fundacja Aeris Futuro
• Fundacja Eko-Adamki
• Fundacja Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie
• Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
• Fundacja Ekologiczne Forum Młodzieży
• Fundacja Rodzice dla Klimatu
• Fundacja dla Klimatu i Bioróżnorodności 
• Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
• Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki/Koalicja Klimatyczna
• Clean Water Institute Foundation
• Fundacja Polskie Lasy
• Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
• Fundacja Centrum Badań nad Lasem i Zasobami Przyrodniczymi
• Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
• Fundacja Świadomi Klimatu
• Instytut Analiz Środowiskowych
• Nierusz Natura Foundation
• Stowarzyszenie Związek Kadetów Rzeczypospolitej Polskiej
• Fundacja EkoStart
• Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
• Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
• Fundacja WWF Polska
• Fundacja Rozwój TAK -Odkrywki NIE
• Białowieski Park Narodowy
• Fundacja Polskie Lasy
• Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
• Fundacja One More Tree
• Fundacja REC Polska
• Białowieski Park Narodowy
• Fundacja WWF Polska
• Stowarzyszenie QGIS Polska
• Fundacja dla Ziemi i Chleba
• Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
• Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
• Białowieski Park Narodowy
• Fundacja Greenmind, Polska Zielona Sieć
• Fundacja Fotowoltaiki
• Fundacja EkoStart
• Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża