Rzecznik ministra-koordynatora służb specjalnych, Stanisław Żaryn, podsumował najważniejsze akcje polskich specsłużb w 2017 r. Walka z wyłudzeniami podatku VAT, śledztwa przeciwko zorganizowanym grupom przestępczym, zapewnienie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni – to główne działania ABW w 2017 r. Dokonania agencji to również badanie polskich wątków wojny z terroryzmem.
Dobrze zarządzane służby mogą w sposób bardzo skuteczny dbać o polskie interesy narodowe
- podkreślił wczoraj Stanisław Żaryn, rzecznik ministra-koordynatora służb specjalnych, prezentując podsumowanie za 2017 r.
Ostatnie miesiące to skuteczne działania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, która dba o polskie interesy ekonomiczne - podał Żaryn. Podkreślił, że swymi działaniami Agencja objęła przestępstwa ekonomiczne dotyczące "ogromnej, wielomiliardowej skali". Według Żaryna, ABW w sposób skuteczny identyfikuje i ściga polskie wątki wojny z terroryzmem; kilkakrotnie zatrzymywała w 2017 r. osoby powiązane z ISIS. Zwrócił uwagę, że ABW prowadziła również działania neutralizujące tzw. elementy wojny hybrydowej wymierzonej w Polskę.
Najważniejsze działania ABW to - według Żaryna - m.in.:
1. Walka z wyłudzeniami podatku VAT. Tylko w pierwszej połowie 2017 roku ABW prowadziła ponad 130 postępowań przygotowawczych dot. przestępstw podatkowych (wyłudzeń VAT, nieopłacenia akcyzy, nieopłacenia ceł), zatrzymano w tych sprawach 154 osoby, przedstawiono zarzuty łącznie 255 osobom. Szacunkowe straty Skarbu Państwa w śledztwach, które prowadziła ABW wynoszą w sumie 3,3 mld zł.
2. Zatrzymania w związku z aferą melioracyjną. Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali kilkanaście osób w śledztwie dotyczącym nieprawidłowości związanych z inwestycjami prowadzonymi przez Zachodniopomorski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Szczecinie.
Zatrzymani to pracownicy oddziałów terenowych Zarządu Melioracji w Szczecinie oraz przedsiębiorcy wykonujący usługi na rzecz tego podmiotu. Usłyszeli oni m.in. zarzuty przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w związku z poświadczeniem nieprawdy w dokumentach przez funkcjonariuszy publicznych w celu uzyskania korzyści majątkowej lub osobistej, a także poświadczenie nieprawdy w dokumentach w celu uzyskania korzyści majątkowej.
Śledztwo prowadzone przez ABW dotyczy działania zorganizowanej grupy przestępczej, która zakłócała przebieg szeregu przetargów prowadzonych przez szczeciński urząd. Chodzi o 105 postępowań przetargowych na sumę łączną około 600 mln złotych. W śledztwie do tej pory postawiono zarzuty ponad 30 osobom.
3. Udaremnienie wwiezienia do Polski działa przeciwlotniczego. W wyniku kontroli celnej na przejściu granicznym w Dorohusku, udaremniono próbę wwiezienia do Polski elementów działa systemu artyleryjskiego AK-630, kal. 30 mm. Działko z zamkiem, produkcji sowieckiej, przewożone było samochodem dostawczym na ukraińskich tablicach rejestracyjnych. Broń została zgłoszona jako element hydrauliczny. Służby zatrzymały dwie obywatelki Ukrainy podróżujące samochodem.
Po ujawnieniu na granicy próby wwiezienia broni do akcji wkroczyła ABW, która zabezpieczyła działo. W sumie zatrzymano czworo obywateli Ukrainy, z których jeden na stałe mieszka w Polsce. AK-630 to zautomatyzowane sześciolufowe szybkostrzelne działko kalibru 30 mm. produkcji sowieckiej.
4. Zatrzymania w związku z działaniem na szkodę spółki KGHM Polska Miedź S.A. ABW skierowała do Prokuratury Regionalnej we Wrocławiu wniosek o wszczęcie śledztwa ws. nieprawidłowości przy zakupie przez KGHM kanadyjskiej spółki będącej właścicielem złóż metali w Chile.
Zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez osoby zarządzające KGHM Polska Miedź S.A dotyczyło okresu od grudnia 2010 r. do marca 2012 r. W toku prowadzonych czynności analitycznych Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego we Wrocławiu zgromadziła materiał wskazujący na uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa w związku z zakupem kanadyjskiej spółki, będącej właścicielem złoża metali w Chile. Dokumenty wskazują na szereg zaniechań po stronie KGHM, w wyniku których spółka podpisała niekorzystną umowę.
5. Zatrzymania w związku z oszustwami podatkowymi przy obrocie metalami nieżelaznymi. Funkcjonariusze Delegatury Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Katowicach rozpracowali grupę dokonująca oszustw podatkowych przy wewnątrzunijnym obrocie metalami nieżelaznymi. Straty skarbu Państwa są szacowane na ponad 53 mln zł. Prokuratura regionalna w Katowicach przedstawiła zatrzymanym przestępcom zarzuty m.in.: wyłudzeń podatku VAT, prania pieniędzy, udziału w zorganizowanej grupie przestępczej oraz poświadczenia nieprawdy w dokumentach.
6. Zatrzymania w związku z wyłudzeniem podatku VAT w branży paliwowej. Funkcjonariusze Delegatury ABW w Olsztynie zatrzymali osoby podejrzane o wyłudzenie podatku od towarów i usług (VAT), pranie pieniędzy oraz przestępstwa karno-skarbowe. Straty Skarbu Państwa wyniosły ponad 23 miliony złotych.
Funkcjonariusze ABW zatrzymali przedstawicieli firm z branży paliwowej. Sebastian Z. i Jacek T. podejrzani są o udział w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu wyłudzanie podatku od towarów i usług przy wewnątrzwspólnotowym obrocie paliwami, pranie pieniędzy oraz popełnienie szeregu przestępstw karno-skarbowych. Zatrzymani w przestępczym procederze pełnili rolę pośredników. Handlowali paliwem wiedząc, że pochodzi ono z przestępstwa. Decydowali się na jego zakup, dodatkowo uzależniając swoją decyzję od wręczonych środków finansowych (im więcej nabywali towaru, tym większa była przekazywana korzyść majątkowa). Paliwo było przez nich rozprowadzane do odbiorców.
7. Likwidacja dwóch kasyn w Wólce Kosowskiej. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego wraz ze Strażą Graniczną oraz Urzędem Celno-Skarbowym w Warszawie ujawniły i zlikwidowały dwa nielegalne kasyna działające na terenie Wólki Kosowskiej. W czasie wspólnej akcji zatrzymano dwie nielegalnie przebywające w Polsce osoby, zabezpieczono nielegalne automaty do gier, sfałszowane dokumenty, a także gotówkę.
8. ABW zatrzymała terrorystę walczącego w ISIS. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała obywatela Federacji Rosyjskiej narodowości czeczeńskiej Kyuria A., mającego w Polsce status uchodźcy. ABW, działając pod nadzorem prokuratury, dokonała także przeszukań miejsc związanych z zatrzymanym mężczyzną. Śledztwo zostało wszczęte dzięki materiałom zgromadzonym przez ABW. W śledztwie zastosowano przepisy Ustawy o działaniach antyterrorystycznych.
Kyuri A. usłyszał zarzut popełnienia czynów z art. 141 § 2 kk. i art. 263 § 2 kk., tj. udziału w obcej organizacji wojskowej zdelegalizowanej przez prawo, a także nielegalnego posiadania broni i amunicji. Czyny te są zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
Z materiału dowodowego zebranego przez ABW wynika, że zatrzymany podjął obowiązki w zakazanej przez prawo międzynarodowej służbie najemnej. Przez dwa lata walczył w szeregach Państwa Islamskiego w Syrii. W tym celu przekroczył nielegalnie granice Rzeczypospolitej Polskiej.
9. Zapewnienie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni RP. W okresie od 1 stycznia do 31 października 2017 roku Zespół CERT.GOV.PL łącznie zarejestrował 25 201 zgłoszeń, z których 5 135 zostało zakwalifikowanych jako faktyczne incydenty informatyczne. W 2016 roku zarejestrowano 19 954 zgłoszenia, z których 9 288 zostało zakwalifikowanych jako faktyczne incydenty. Wzrost wyżej wymienionych statystyk jest odnotowywany corocznie: w 2015 roku zostały zarejestrowane 16 123 zgłoszenia, z czego 8 914 zostało zakwalifikowanych jako faktyczne incydenty. W odniesieniu do kwestii źródeł zgłoszeń incydentów, to podobnie jak w poprzednich latach informacje o anomaliach występujących w systemach są w zdecydowanej większości dystrybuowane przez Zespół CERT.GOV.PL do instytucji.
Wskazana tendencja wzrostowa jest zauważalna na przestrzeni kilku ostatnich lat, co w sposób szczególny jest poddawane analizom w Zespole CERT.GOV.PL w związku z faktem, iż omawiana aktywność jest kierowana do instytucji administracji państwowej oraz operatorów infrastruktury krytycznej.
10. Wydalenie z Polski obywatela Federacji Rosyjskiej. 11 października na wniosek Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wydalono z Polski Dmitryia K., obywatela Federacji Rosyjskiej. Z ustaleń ABW wynika, że mężczyzna prowadził działalność wymierzoną w polskie interesy, inicjował elementy wojny hybrydowej przeciwko Polsce, a także utrzymywał kontakty z rosyjskimi służbami specjalnymi.
Oficjalnie Dmitryi K. przebywał w Polsce jako przedstawiciel Rosyjskiego Instytutu Studiów Strategicznych w Moskwie (RISS). Działając oficjalnie jako naukowiec i badacz RISS K. nawiązywał kontakty w środowiskach naukowców, w tym historyków, oraz dziennikarzy. Grupę współpracujących z nim osób instruował, co mówić, by prezentować prorosyjski punkt widzenia.
Dmitryi K. wykorzystywał tworzoną przez siebie sieć kontaktów do szerzenia prorosyjskiej propagandy. Z ustaleń ABW wynika, że w ramach swojej działalności K. podejmował szereg inicjatyw wymierzonych w polskie interesy, m.in. inicjował kampanie informacyjne na rzecz Rosji prowadzone w Polsce, prowadził kampanie podgrzewające polsko-ukraińskie animozje, stymulował działania w Polsce sprzeciwiające się demontowaniu sowieckich pomników, a także akcje dyskredytowania polskich władz, zarówno w polskich jak i zagranicznych mediach.
Z ustaleń ABW wynikało także, że Dmitryi K. utrzymywał kontakt z rosyjskimi służbami specjalnymi.
11. Zatrzymania oszustów podatkowych. Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali cztery osoby na terenie województw: śląskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Zatrzymani są podejrzewani o udział w zorganizowanej grupie przestępczej. W wyniku jej działania Skarb Państwa poniósł szkody w wysokości ponad 130 milionów złotych.
Z materiałów ABW zgromadzonych w tej sprawie wynika, że rozbita grupa zajmowała się wyłudzaniem podatku VAT w związku z nielegalnym wyprowadzaniem do obrotu na terenie RP paliw płynnych.
12. Ujawnienie wyłudzenia dotacji z PARP. Funkcjonariusze Delegatury ABW w Katowicach zatrzymali trzy osoby w sprawie oszustwa związanego z dotacjami unijnymi udzielanymi przez Polską Agencję Rozwoju Przemysłu.
W trakcie śledztwa ustalono, że podmioty ulokowane na terenie województwa łódzkiego oraz Czech, poprzez szereg wzajemnych transakcji mających wykazywać zdolność finansową do realizacji dotowanego projektu oraz przedkładając poświadczające nieprawdę dokumenty w postaci m.in. faktur zakupu urządzeń, doprowadziły do przyznania im dotacji ze środków UE w wysokości ponad 23 mln złotych oraz wypłacenia co najmniej 10 mln złotych z tej kwoty na wybudowanie nowoczesnej fabryki. Zatrzymani to: prezes czeskiej spółki, która dostarczyła nierzetelne faktury przedłożone PARP, reprezentant firmy, która uzyskała dotację oraz osoba, która kierowała całym przedsięwzięciem.
13. Zatrzymanie podejrzanego o nawoływanie do przeprowadzenia zamachu terrorystycznego. ABW zatrzymała Dawida D., mężczyznę podejrzewanego o nawoływanie do przeprowadzenia zamachu terrorystycznego w Polsce. Mężczyzna został aresztowany. Grozi mu 5 lat więzienia.
Zatrzymanie mężczyzny było możliwe dzięki silnej współpracy ABW z partnerami zagranicznymi. Podejrzany w toku czynności przesłuchania przyznał się do zarzucanego mu czynu oraz złożył obszerne wyjaśnienia. Z analizy zabezpieczonego materiału wynika, że aresztowany mężczyzna utrzymywał kontakty z osobami zafascynowanymi radykalną odmianą islamu. Przez jego aktywność mogło dojść do czynów wymierzonych w szeroko rozumiane bezpieczeństwo naszego państwa.
14. Zatrzymanie podejrzanego o wyłudzenie 60 mln zł. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego dokonała zatrzymania Sylwestra S. – Prezesa spółki Remedium – Doradcy Finansowi sp. z o.o. – podejrzanego o wyłudzenie ponad 60 mln zł na szkodę ponad 700 osób.
Śledztwo ABW dotyczyło prowadzenia przez Prezesa Zarządu "Remedium – Doradcy Finansowi" w okresie od 30 lipca 2009 r. do 19 września 2012 r., bez wymaganego zezwolenia, działalności polegającej na gromadzeniu środków pieniężnych innych osób fizycznych, prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej w celu udzielania kredytów, pożyczek pieniężnych. Główny zarzut dotyczy doprowadzenia ponad 700 osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie 60 144 932 zł poprzez wprowadzenie ich w błąd co do charakteru lokat pieniężnych, w związku z prowadzoną przez podejrzanego działalnością w spółce Remedium – Doradcy Finansowi sp. z o.o.
15. Ujawnienie nieprawidłowości przy handlu złotem. Wrocławska delegatura Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, działając na polecenie prokuratury, dokonała zatrzymań w związku ze śledztwem dotyczącym nieprawidłowości przy handlu złotem. Zatrzymania dotyczą działań zorganizowanej grupy przestępczej. W okresie od lipca 2011 roku do listopada 2012 roku grupa ta mogła narazić Skarb Państwa na kwotę ponad 127 mln złotych z tytułu niezapłaconego podatku VAT.
Przestępczy proceder miał związek z obrotem granulatem złota. Grupa przestępcza kupowała za granicą złoto inwestycyjne, co jest zwolnione z podatku VAT, a następnie przerabiała je na granulat, którego sprzedaż w kraju obłożona jest 23-procentową stawką podatku. Wykorzystując łańcuch sprzedaży złota w formie granulatu przestępcy liczyli, że kontrola skarbowa nie będzie badała pochodzenia produktu. Dzięki transakcjom grupa chciała uzyskać ogromny zysk w postaci wartości VAT-u, zapłaconego przez ostatecznego odbiorcę produktu.
16. Rozbite grupy przestępcze wyłudzające nieruchomości. Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymali członków grupy podejrzanej o współudział w wyłudzaniu prawa własności nieruchomości na terenie Warszawy i okolic.
Od kwietnia 2017 roku ABW prowadziła wielowątkowe śledztwo dotyczące wyłudzeń nieruchomości od osób starszych, chorych, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. W toku przedmiotowego postępowania podejrzanym Danielowi B., Rafałowi K., Mateuszowi R., Tomaszowi D. i innym przedstawiono kilkadziesiąt zarzutów oszustw w stosunku do mienia znacznej wartości, przywłaszczenia środków pieniężnych, stosowania przemocy w celu utrudniania korzystania z lokali pokrzywdzonych, a także obrotu nieruchomościami pochodzącymi z przestępstwa, w celu uniemożliwienia stwierdzenia ich przestępczego pochodzenia i zajęcia.
17. Korupcja w Powiatowym Zarządzie Dróg w Nowym Targu. ABW zatrzymała kilka osób w śledztwie dotyczącym przestępstw korupcyjnych w związku z udzielaniem i realizowaniem zamówień publicznych przez Powiatowy Zarząd Dróg w Nowym Targu. Zatrzymany Dyrektor urzędu Robert W. oraz jego zastępca Krzysztof Sz. mieli przyjąć ponad 600 tys. złotych korzyści majątkowych. Dotychczas w śledztwie przedstawiono także zarzuty udzielania korzyści majątkowych dwóm osobom z firm budowlanych realizujących prace na rzecz PZD w Nowym Targu. Śledztwo pozostaje rozwojowe.
18. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała małżeństwo N., którzy są głównymi podejrzanymi w sprawie zorganizowanej grupy przestępczej zajmującej się m.in. wyłudzeniem podatku VAT oraz praniem brudnych pieniędzy. Grupa przestępcza, w ramach której działało małżeństwo N., miała narazić Skarb Państwa na straty o wartości ponad 274 mln zł z tytułu narażenia na uszczuplenie należnego podatku. Zaś z tytułu narażenia na nienależny zwrot podatku VAT na straty w wysokości blisko 181 mln zł.