Nic tak bardzo nie boli przestępców jak odebranie im nieuczciwie zdobytego majątku. Dlatego z takim oporem spotykają się wszelkie regulacje prawne dotyczące konfiskaty; ostatnio atakowany jest projekt konfiskaty in rem, która jest również nazywana konfiskatą prewencyjną, której wprowadzenie tej konfiskaty jest wymogiem Unii Europejskiej – wyjaśniła w najnowszym odcinku programu „Koniec systemu” Dorota Kania.
Przestępcy ukrywają swój stan posiadania w krajach, gdzie nie sięga polskie prawo i umowy międzynarodowe; wolą pójść do więzienia i odsiedzieć wyrok, niż przyznać, gdzie ukryli swój majątek.Prokuratura i służby od lat walczyły o wprowadzenie w życie przepisów umożliwiających konfiskatę nieuczciwie zdobytego majątku. Kolejni ministrowe sprawiedliwości zapowiadali rozwiązania, które mogłyby umożliwić zabór nielegalnie zdobytych aktywów, jednak niewiele wychodziło z tych zapowiedzi. Dopiero w 2017 roku zostały wprowadzone przepisy, które realnie umożliwiły konfiskaty.
W podobny sposób, jak trzy lata temu była atakowana konfiskata rozszerzona, teraz jest atakowany projekt konfiskaty prewencyjnej.
Tymczasem okazuje się, że projekt, który wejdzie w życie 19 grudnia 2020 roku jest związany z wymogami Unii Europejskiej a informacje zawarte w publikacjach krytycznie oceniających nowe rozwiązanie zawierają szereg przekłamań. Wprowadzenie konfiskaty in rem w Polsce będzie ustawowym wypełnieniem Rozporządzenia Unii Europejskiej (nr 2018/1805) o wzajemnym uznawaniu nakazów zabezpieczenia i konfiskaty, które wejdzie w życie właśnie 19 grudnia 2020 r.
Jak poinformowała Prokuratura Krajowa, konfiskata rozszerzona wprowadza następujące możliwości przejęcia majątku pochodzącego z przestępstwa: konfiskatę majątku sprawcy uzyskanego chociażby pośrednio w związku z popełnionym przestępstwem zagrożonym karą nie niższą niż 5 lat pozbawienia wolności lub popełnionym w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu popełnianie przestępstw; konfiskatę majątku uzyskanego w związku z przestępstwem zagrożonym karą nie niższą niż 5 lat pozbawienia wolności lub popełnionym w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu popełnianie przestępstw, który sprawca przeniósł na osoby trzecie lub inne podmioty; konfiskaty majątku uzyskanego w związku z przestępstwem w przypadku śmierci sprawcy, niewykrycia go lub też gdy nie można go ująć lub nie może on brać udziału w postępowaniu z powodu choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby; konfiskatę przedsiębiorstwa stanowiącego własność sprawcy, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełniania przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści; konfiskatę przedsiębiorstwa niestanowiącego własności sprawcy, jeżeli przedsiębiorstwo służyło do popełniania przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści, a jego właściciel chciał, by przedsiębiorstwo służyło do popełniania przestępstwa lub ukrycia osiągniętej z niego korzyści albo godził się na to. W sytuacji, kiedy pojawi się podejrzenie popełniania przestępstwa wykorzystania przedsiębiorstwa w związku z działalnością przestępczą, prokurator może postanowić o wprowadzeniu do firmy zarządu przymusowego. Zarządca zostaje wybrany z listy osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Obowiązkiem zarządcy jest współpracować z prokuratorem, w szczególności przekazywanie mu informacji o okolicznościach i sposobie wykorzystania przedsiębiorstwa do popełniania przestępstwa oraz rzeczach mogących stanowić dowód w sprawie. Decyzję prokuratora o ustanowieniu zarządcy musi zaakceptować sąd. Przesłanką umożliwiającą przeprowadzenie przepadku, w tym także konfiskaty rozszerzonej, czy przepadku przedsiębiorstwa jest konieczność uzyskania przez sprawcę, czy to bezpośrednio, czy pośrednio, korzyści majątkowej. Przez korzyść majątkową należy rozumieć każde przysporzenie majątku albo uniknięcie strat lub obciążeń majątku. Korzyść majątkowa może występować w postaci m.in. rzeczy ruchomych, nieruchomości, świadczeń o wartości pieniężnej (darowizny, zwolnienia z długu, udzielenie nieoprocentowanej pożyczki), wierzytelności oraz innych praw majątkowych. Przedstawiana przez nią wartość ekonomiczna skutkuje zdatnością do wyrażania jej w kwocie pieniężnej. Korzyścią majątkową jest korzyść osiągnięta dla siebie, jak i dla kogoś innego.
Liczba postanowień o zabezpieczeniu majątku sprawców przestępstw:
– w 2017 roku wydano 237 postanowień
– w 2018 roku wydano 309 postanowień
– w 2019 roku wydano ponad 800 postanowień.
Majątek zabezpieczony w toku postępowań przygotowawczych:
– w 2017 roku zabezpieczono ponad 189 mln zł
– w 2018 roku zabezpieczono ponad 294 mln zł
– w 2019 roku zabezpieczono ponad 3,7 mld zł.