Opryszczka wargowa zwana inaczej „zimnem” czy „febrą”, to powszechna choroba zakaźna, wywoływana przez wirusa HSV, czyli herpes simplex virus. Opryszczka wargowa to jedna z najczęstszych rodzajów zmian opryszczkowych, która charakteryzuje się postacią nawrotową i łagodnym przebiegiem. Nawrotom opryszczki szczególnie sprzyjają ogólne osłabienie odporności, stres, przemęczenie czy ekspozycja na słońce. Jak leczyć opryszczkę wargową i jak zapobiegać jej nawrotom?
Charakterystyczne objawy opryszczki to pęcherzyków wypełnionych płynem w okolicy ust, które również mogą wystąpić na dziąsłach, a nawet języku. Zwiastują je pieczenie, mrowienie, swędzenie lub ból. W przeciągu kilku dni pęcherzyki samoistnie pękają oraz zamieniają się w bolesne owrzodzenia, które następnie zaczynają pokrywać strup. Bardzo istotne jest, aby nie przebijać pęcherzyków oraz nie dotykać zmian, ponieważ zakażenie w szybki sposób przenosi się w inne miejsca. W tym czasie warto także zadbać o odpowiednią higienę, np. zrezygnować z pocałunków, często myć ręce oraz nie dzielić z nikim naczyń i przedmiotów higieny osobistej. Gojenie jest najdłuższym procesem w przebiegu choroby, które może trwać nawet dwa tygodnie.
Opryszczka wargowa to choroba zaraźliwa - wystarczy pocałunek z osobą, u której pojawiły się pęcherzyki, picie z tej samej szklanki czy też zjedzenie czegoś tym samym widelcem. Opryszczka łatwo przenosi się drogą kropelkową. Gdy raz złapaliśmy opryszczkę wargową, możemy mieć z nią do czynienia do końca życia, ponieważ stajemy się nosicielami chorobotwórczego wirusa.
Do czynników sprzyjających nawrotom choroby należą:
Wielu osób uważa opryszczkę za dosyć banalną chorobę i często ją bagatelizuje. Jednak warto pamiętać, że podjęcie leczenia pozwala na skrócenie przebiegu choroby skrócić przebieg choroby i nieprzyjemne objawy oraz zmniejsza dyskomfort związany z kosmetycznym defektem w obrębie ust, w efekcie czego zwiększa się jakość życia chorego.
Lekarz decyduje, na podstawie wywiadu, jaki sposób leczenia najlepiej zastosować u pacjenta – leczenie objawowe, czyli epizodyczne – stosowane w chwili pojawienia się czynnej choroby, lub przewlekłe supresyjne. Terapia lekami przeciwwirusowymi stosowanymi doustnie powinna być wspierana leczeniem miejscowym, natomiast leczenie supresyjne zazwyczaj opiera się na kilkumiesięcznym przyjmowaniu leków doustnych przez okres 4-6 miesięcy. Najskuteczniejszymi lekami dostępnymi dla osób zakażonych HSV są leki przeciwwirusowe - famcyklowir, acyklowir, walacyklowir. Pomagają one zmniejszyć nasilenie oraz częstotliwość objawów, natomiast nie leczą infekcji.
Najczęściej stosowanym lekiem jest acyklowir, skutecznie hamując namnażanie HSV. Ponadto zmniejsza ból oraz przyspiesza gojenie ran. Do stosowania miejscowego przeznaczone są także inne leki przeciwwirusowe, takie jak dokozanol, denotywir czy tromantadyna. Dodatkowo zaleca się stosowanie preparatów łagodzących objawy oraz o działaniu wysuszającym, np. pasta cynkowa.
W celu ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa i zmniejszenia ryzyka dalszego zakażenia można zastosować specjalne plastry na opryszczkę. Plastry hydrokoloidowe na opryszczkę wargową działają opierając się na metodzie gojenia ran w wilgotnym środowisku, dzięki czemu nie dochodzi do utworzenia strupa. Zmniejszone zostaje również ryzyko pojawienia się blizny. Plastry na opryszczkę są przeważnie przezroczyste oraz cienkie, dzięki czemu są niemal niewidoczne.
Oprócz tradycyjnie znanych leków na opryszczkę coraz częściej dużą popularnością cieszą się też domowe sposoby na opryszczkę, wśród których wyróżnia się:
Powikłaniem opryszczki wargowej może być tzw. wyprysk opryszczkowaty Kaposiego, który charakteryzuje się rozległymi zmianami opryszczkowymi. Na powikłania po opryszczce zwłaszcza powinny uważać osoby, które mają obniżoną odporność oraz chorujące na atopowe zapalenie skóry. Powikłania mogą albowiem generować poważne konsekwencje. Stan chorych w ich przebiegu jest często ciężki i może wymagać hospitalizacji.
Opryszczka to choroba zakaźna. Zachowując ostrożność, nie narażamy się na powikłania i chronimy innych przed zakażeniem. Warto przestrzegać kilku zasad: