Senność po jedzeniu może być stanem fizjologicznym, ale również objawem alarmującym. Senność po posiłku pojawia się często i może mieć różne przyczyny – od stosowanych leków, nieprawidłową dietę czy chorobę. Odpowiednia ilość snu jest bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Jednak nadmierna senność w nietypowych sytuacjach powinna nas niepokoić. Kiedy senność po posiłku powinna nas niepokoić? Jak radzić sobie z sennością po jedzeniu?
W większości przypadków uczucie senności występujące po spożyciu posiłku nie jest objawem, który powinien wywołać alarm i niepokój. Zwłaszcza jeśli posiłek, który spożyliśmy, był bardzo obfity i ciężkostrawny.
Więc kiedy senność po jedzeniu powinna nas niepokoić? Przede wszystkim wtedy, gdy dosłownie ścina nas z nóg, kiedy jest tak silna, że nie mamy żadnej możliwości jej opanować. Jeśli takie sytuacje mają miejsce, warto udać się do lekarza i znaleźć przyczynę!
Przyczyny senności po posiłku są różnorodne. Czasem stan ten wynika ze stosowania nieprawidłowej diety, przyjmowaniem pewnych leków, a czasami z chorób przewlekłych. Zobacz jak sprawdzić przyczyny nadmiernej senności.
Senność po posiłku mogą powodować niektóre leki zażywane regularnie, a należą do nich:
• silne leki przeciwbólowe (np. z grupy opioidów),
• leki przeciwdepresyjne,
• leki przeciwpsychotyczne,
• obniżające ciśnienie,
• leki z grupy benzodiazepin.
Jeśli zażywasz na stałe któreś z leków należących do tej grypy, sprawdź w ulotce czy jednym ze skutków ubocznych ich przyjmowania nie jest senność. Może się okazać, że to one właśnie są odpowiedzialne za Twoje samopoczucie, a nie zbyt obfite posiłki.
Senność po jedzeniu może mieć bezpośredni związek z tym co zjedliśmy. Jeśli chce Ci się spać po zjedzeniu mięsa, produktów sojowych lub serów - to jest to całkowicie normalne. Są to produkty bogate w aminokwas o nazwie tryptofan, który uczestniczy w syntezie serotoniny w organizmie. A serotonina, czyli jeden z tak zwanych hormonów szczęścia, może wywoływać senność.
Niczym niezwykłym nie jest także uczucie nadmiernej senności po zjedzeniu deseru, na przykład ciasta. Zawarta w nich duża ilość węglowodanów prowadzi do znacznego wzrostu poziomu glukozy we krwi. Trzustka, próbując go zneutralizować, produkuje większe niż zwykle ilości insuliny, która może być odpowiedzialna za uczucie senności.
Ospałość po jedzeniu może być również wynikiem nieprawidłowych nawyków żywieniowych. Pojawia się po zjedzeniu dużej ilość tłustego jedzenia. W efekcie tego człowiek czuje się ociężały gdyż organizm przeznacza znaczną część energii na trawienie przyjętego pokarmu.
Aby ograniczyć ospałość po jedzeniu, warto dokonać zmian w sposobie żywienia – postawić na mniejsze porcje, ograniczyć spożywanie dań tłustych i wysokowęglowodanowych.
Uczucie senności po jedzeniu może być związane z insulinoopornością. Określa się w ten sposób stan, w którym tkanki reagują w nieprawidłowy sposób na insulinę. Jednocześnie pojawiają się zaburzenia w pobieraniu glukozy z krwi przez komórki. W efekcie, poza nadmierną sennością po jedzeniu, dochodzi do wzrostu masy ciała, uczucia ciągłego zmęczenia, częstych bólów głowy czy zaburzeń koncentracji. Insulinoporność bez odpowiedniej kontroli może przejść w stan przedcukrzycowy i w cukrzycę typu 2.
Pojawienie się uczucia senności po posiłku może towarzyszyć niedoczynności tarczycy. Kiedy tarczyca produkuje ich zbyt mało, wpływa to na wszystkie procesy, jakie zachodzą w organizmie, również trawienie. Niedoczynność tarczycy wiąże się z pojawieniem szeregu dolegliwości, w tym m.in. silnego zmęczenia, częstego uczucia zimna, które nie jest związane z temperaturą otoczenia, zaburzeń lękowych, zaburzeń pamięci, wzrostem masy ciała, problemów z koncentracją, suchością skóry, wzmożonym wypadaniem włosów, spowolnieniem perystaltyki jelit i sennością w ciągu dnia, która może nasilać się po posiłku.
Możliwą przyczyną senności po jedzeniu jest hipoglikemia reaktywna, czyli zaburzenie gospodarki węglowodanowej, w którym dochodzi do spadku stężenia glukozy we krwi do < 70 mg/dl po upłynięciu 3–5 godzin od jedzenia. Poza nadmierną sennością w przebiegu hipoglikemii reaktywnej obserwuje się następujące objawy:
• kołatanie serca,
• nadmierne wydzielanie potu,
• podwyższone ciśnienie tętnicze,
• uczucie niepokoju,
• drżenie rąk,
• nieprzerwane uczucie głodu,
• brak sił.
Jak uniknąć senności po jedzeniu? Przede wszystkim warto zadbać o zdrowy styl życia. Odpowiednio zbilansowana dieta, regularność posiłków i urozmaicona dieta pozwoli na uniknięcie gwałtownych skoków cukru we krwi. Jednocześnie należy unikać nadmiernego przejadania się, aby utrzymać insulinę w ryzach. Dodatkowo należy zadbać o sen. Jego długość i jakość ma ogromne znaczenie jak czujemy się w ciągu dnia, jak bardzo jesteśmy produktywni oraz ile zjemy.
Zadbanie o te podstawy pozwoli uniknąć poważniejszych konsekwencji zdrowotnych, których objawem może być senność po jedzeniu. Wspomoże też leczenie, co pozwoli pozbyć się nieprzyjemnych symptomów.
Jeśli odczuwasz powtarzającą się senność po jedzeniu, zacznij od znalezienia jej przyczyny. Pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza i wykonanie odpowiednich badań diagnostycznych. Jednak powód nie musi tkwić w poważnych zaburzeniach zdrowotnych. Być może pomocna okaże się zmiana nawyków żywieniowych, sen i aktywność fizyczna. Jeżeli jednak odczuwamy nieprzyjemne dolegliwości, nie warto czekać i należy skontaktować się z lekarzem.