Jakie nowe patogeny przenoszą kleszcze?
Jeszcze kilka lat temu dominującymi chorobami były borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). Obecnie badacze wskazują także na nowe patogeny wirusowe wykryte u kleszczy w Polsce, takie jak:
- wirus Alongshan (ALSV)
- wirusy z grupy phlebovirus
- gorączka Q
- tularemia
- bartoneloza
- erlichioza (anaplazmoza)
Choć część z tych patogenów była znana wcześniej, dopiero teraz pojawiają się w Polsce. Eksperci ostrzegają, że nowe choroby przenoszone przez kleszcze mogą być trudniejsze do zdiagnozowania i leczenia niż te znane nam dotąd.
Czy kleszcze przenoszą wirusy podobne do boreliozy?
Wirusy od kleszczy, mimo że mniej znane niż bakterie wywołujące boreliozę, są równie groźne. Niektóre z nich mogą powodować objawy neurologiczne, podobne do tych występujących przy KZM czy babeszjozie. To sprawia, że diagnoza jest trudna i często błędna.
Dlatego tak ważna jest świadomość – czy kleszcze przenoszą nowe wirusy, to dziś pytanie, które powinien zadać sobie każdy, kto planuje wypoczynek w naturze.
Ekspansja kleszczy w Europie i Polsce – skąd to zagrożenie?
W ostatniej dekadzie nastąpiła ekspansja kleszczy w Europie, a wraz z nią wzrosło ryzyko zarażenia nie tylko boreliozą, ale też innymi groźnymi chorobami odkleszczowymi. Zmieniający się klimat, łagodne zimy i brak naturalnych drapieżników sprzyjają szybkiemu rozprzestrzenianiu się pasożytów.
Kleszcze znajdziemy w:
- Lasy liściaste i mieszane
- Polany, łąki, zarośla, wrzosowiska
- Parki miejskie i ogrody
- Ogródki działkowe, skraje lasów i trawiaste pobocza dróg
- Tereny podmiejskie i wiejskie
W Polsce kleszcze coraz częściej występują nie tylko w lasach, ale również w parkach miejskich i ogródkach działkowych. Ich obecność zwiększa ryzyko kontaktu, a co za tym idzie – zakażenia.
Objawy chorób wirusowych przenoszonych przez kleszcze
Objawy chorób odkleszczowych o podłożu wirusowym mogą być różnorodne i często przypominają grypę.
Oto symptomy, na które trzeba zwrócić uwagę:
- Wysoka gorączka bez wyraźnej przyczyny
- Bóle głowy i mięśni
- Zmęczenie, apatia, dreszcze
- W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu:
- sztywność karku,
- światłowstręt,
- drgawki,
- zaburzenia świadomości i koncentracji
W skrajnych przypadkach może dojść do trwałego uszkodzenia układu nerwowego, a nawet śmierci.
Wirusy odkleszczowe mogą mieć przebieg dwufazowy – początkowo objawy przypominają przeziębienie, a następnie pojawiają się symptomy neurologiczne.
W przypadku kleszczowego zapalenia mózgu (KZM) może dojść nawet do poważnych powikłań neurologicznych.
Choroby wirusowe od kleszczy – objawy i profilaktyka to dziś bardzo ważny temat. Przede wszystkim warto stosować środki odstraszające, zakładać długie ubrania w terenie zielonym i dokładnie sprawdzać ciało po powrocie do domu.
Czy jesteśmy gotowi na nowe wirusy przenoszone przez kleszcze?
Mimo rosnącej świadomości, nowe zagrożenia od kleszczy wciąż są niedoceniane. Społeczeństwo koncentruje się głównie na boreliozie, zapominając, że istnieją także inne wirusy przenoszone przez kleszcze.
Eksperci podkreślają, że potrzebne są programy edukacyjne, i monitoring sytuacji epidemiologicznej. Im wcześniej wykryjemy chorobę, tym większa szansa na skuteczne leczenie.
Co możesz zrobić, by się chronić?
- Używaj repelentów przeciw kleszczom.
- Noś zakrywające ubrania podczas spacerów po terenach zielonych.
- Po powrocie do domu sprawdź skórę i włosy – szczególnie u dzieci!
- Rozważ szczepienie przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu.
- W razie ukąszenia – obserwuj miejsce wkłucia i objawy ogólne.
