W Polsce co roku wykrywa się około 50 tys. różnego typu nowotworów skóry, które często nie są groźne, ale 6 proc. z nich to wyjątkowo niebezpieczne czerniaki. Najważniejsza jest profilaktyka, czyli uniknięcia nadmiernego opalania się i stosowanie kremów ochronnych. W razie zachorowania decydujące znaczenie ma wczesne rozpoznanie choroby i jak najszybsze rozpoczęcie leczenia.
„Osoby w średnim wieku choć mają większą wiedzę, to jednak nie stosują się do zaleceń chroniących przed czerniakiem. Ludzie w wieku 25-34 lat częściej noszą nakrycia głowy, używają okularów przeciwsłonecznych oraz stosują kremy z filtrem UV niż osoby w wieku 45-60 lat. Świadomość i wiedza Polaków nie zawsze idzie w parze z ich zachowaniem i postawami zdrowotnymi”
- wynika z badania ARC Rynek i Opinia, którego wyniki opublikowano w lipcu 2020 roku.
Zatem: czym jest czerniak skóry? To nowotwór złośliwy melanocytów – stanowi 2% ogółu zachorowań na nowotwory w Polsce, choć z roku na rok zachorowalność na raka skóry rośnie o ok. 10 proc. rdr. Mając podstawową wiedzę na temat objawy czerniaka, możliwa jest natychmiastowa aktywność onkologa. Jak diagnozować raka, to tylko we wczesnym stadium.
Czerniaki skóry to złośliwe nowotwory wywodzące się z neuroektodermalnych komórek melanocytarnych. Najczęstszą postacią są czerniaki skóry, inne formy obejmują czerniaki gałki ocznej, błon śluzowych lub czerniaki z nieznanego ogniska pierwotnego.
W opinii publicznej funkcjonuje błędna nazwa potoczna – rak skóry. Czerniak nim nie jest sensu stricte, wszak jest nowotworem złośliwym pochodzenia nienabłonkowego.
Czerniak skóry – przyczyny
Wśród przyczyn środowiskowych wymienić należy promieniowanie nadfioletowe światła słonecznego.
Nie bez znaczenia jest w przypadku czerniaka skóry genetyka - mutacje występujące w chromosomach 1, 6, 7, 9, 10. Czerniak profilaktyka – zaleca się zminimalizowania ekspozycji na słońce – szczególnie w lecie – w godzinach od 10.00 do 14.00.
Objawy czerniaka skóry
Jak rozpoznać pierwsze sygnały? Wracając do ekspozycji na słońce, najwięcej przypadków zachorowania na czerniaka skóry lekarze odnotowują wczesną jesienią. To czas, w którym czerniak jest diagnozowany u osób, które przesadziły z opalaniem kilka miesięcy wstecz.
Jeśli mamy obawy co do czerniaka, zwróćmy uwagę na wszelkie niepokojące objawy dotyczące szczególnie stref barwnikowych, niekoniecznie ciemnych, również niebieskich, sinych, czarnych, a nawet bezbarwnych.
Jakie jeszcze są objawy czerniaka? To między innymi: owrzodzenie, krwawienie, zaczerwienienie, świąd, asymetria wzrostu, obwódka wokół znamienia.
Zdarza się, że przypadki czerniaka skóry są związane z już istniejącymi przerzutami.
Czerniak – jak wygląda?
Należy przywiązać szczególną wagę do wszelkich zmian skórnych. Symptomy czerniaka występują w postaci guza o różnym zabarwieniu (od ciemnowiśniowego do czarnego lub jako postać pozbawiona barwnika), nieregularnym kształcie z nierównymi brzegami, niejednorodną grubością, asymetrią i możliwymi owrzodzeniami.
Profilaktyka – czerniak skóry
Jak jeszcze można o zadbać o swój organizm? Zaleca się badanie skóry całego ciała. Tu warto zorientować się w kierunku badań: dermatoskopia oraz wideodermatoskopia.
Jeśli na ciele występuje duża liczba znamiom, dobrym pomysłem będzie zbieranie cyklicznie wykonywanych zdjęć.
