Pogrzeb żołnierzy Armii Krajowej na Litwie
8 września 2018 roku w miejscowości Ejszyszki w rejonie solecznickim na Wileńszczyźnie odbędzie się uroczysty pogrzeb żołnierzy Armii Krajowej. Zostaną oni pochowani po ponad 70 latach w kwaterze wojskowej cmentarza parafialnego w Ejszyszkach. Uroczystość została zorganizowana przez Solecznicki Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie i Instytut Pamięci Narodowej, weźmie w niej udział zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk. Patronatem Honorowym uroczystości objęła Urszula Doroszewska, ambasador RP na Litwie.
O godz. 11 w kościele pw. Wniebowstąpienia Pańskiego odbędzie się msza święta, po niej nastąpi ceremonia pogrzebowa z asystą wojskową.
W 2017 i 2018 r. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadziło prace poszukiwawcze i ekshumacje na terenie Wileńszczyzny. W trakcie prac w lesie niedaleko Kolonii Michnokiemie ekshumowano szczątki kaprala Edwarda Buczka ps. Grzybek. Poległ on w walce z oddziałem strzelców górskich Wehrmachtu 1 sierpnia 1944 r. Według relacji kolegów z oddziału otrzymał śmiertelny postrzał w czoło, gdy bronił dojścia zza wysypiska kamieni na polu. W trakcie ekshumacji odnaleziono przy szczątkach wojskowego orzełka od czapki z odstrzelonym skrzydłem.
W 2017 r. prowadzono również poszukiwania w Puszczy Rudnickiej nad rzeką Wisińczą, w miejscu nazywanym Długą Wyspą. Pochowany został podporucznik Wojciech Stypuła ps. Bartek, oficer IV batalionu Nowogródzkiego Okręgu AK. Zginął 22 lipca 1944 r., zastrzelony przez sowietów w Puszczy Rudnickiej. Informacje na temat śmierci i pochówku porucznika „Bartka” pochodzą z relacji Izabelli Jankowskiej-Stankiewicz ps. Marianna, która była świadkiem śmierci i uczestniczyła w pochówku Bartka.
Odnalezione w tym miejscu szczątki jednego mężczyzny ekshumowano. Zabezpieczono materiał kostny do badań DNA. Prace w tym miejscu będą kontynuowane.
Kolejne szczątki odnaleziono niedaleko Ejszyszek, przy starej drodze prowadzącej w kierunku grodziska Majak. Na podstawie relacji i wskazań mieszkanki Ejszyszek pani Jadwigi Sieniawskiej zlokalizowano miejsce pochówku żołnierzy zamordowanych przez NKWD. Zgodnie z relacją we wskazanym miejscu pochowano kilku zabitych żołnierzy. Po kilku dniach rodziny zabrały miejscowych i pochowały na cmentarzach. W grobie pozostał jeden niezidentyfikowany przez bliskich żołnierz. Przeprowadzone badania potwierdziły relację pani Sieniawskiej. We wskazanym miejscu odkryto dużą mogiłę, która nosiła ślady rozkopywania. W mogile znajdowały się szczątki jednego mężczyzny. Ich układ wskazywał, że zostały naruszone.
Prowadzone przez Biuro Poszukiwań i Identyfikacji poszukiwania, rekonesans terenowy i spotkania z mieszkańcami pozwalają wyznaczyć kolejne miejsca do prowadzenia badań i ekshumacji grobów Polaków, którzy zginęli w trakcie II wojny światowej.
Źródło: PAP, niezalezna.pl
