Z dotychczasowych ustaleń Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Katowicach wynika, że przy Bazylice Archikatedralnej w Częstochowie odnaleziono najprawdopodobniej szczątki mieszkańców Częstochowy, którzy w dniu 4 września 1939 roku, bezpośrednio po zajęciu miasta przez wojska niemieckie, zostali rozstrzelani przez żołnierzy Wehrmachtu.
Żołnierze wkraczających do Częstochowy oddziałów niemieckich strzelali do uciekających mieszkańców miasta, w tym także do osób chroniących się w kościołach, przeprowadzali też publiczne egzekucje. Ciała pomordowanych osób pochowano w dołach wykopanych na terenie całego miasta oraz na cmentarzu. Do pochówków zastrzelonych osób wykorzystano także szczeliny przeciwlotnicze usytuowane między innymi w pobliżu Bazyliki Archikatedralnej. Jak ustalono w toku śledztwa żołnierze Wehrmachtu zamordowali wówczas od kilkuset do 1740 osób.
