Ochotnicy Bitwy Warszawskiej
Ochotnicy, którzy odpowiedzieli na apel władz i zgłaszali się do walki z bolszewikami, pochodzili z różnych części Polski, a nawet świata, różnili się wiekiem, płcią, wykształceniem, statusem społecznym, poglądami politycznymi, ale zjednoczyli się we wspólnym celu – obronie niepodległości Polski. Ich energia wniosła nowego ducha w szeregi osłabionego wojska.
To właśnie ochotnikom poświęcona jest wystawa w Sanktuarium Matki Boskiej Zwycięskiej w Ossowie. Oddaje hołd i pamięć tym, którzy swoją postawą i niezłomnością skutecznie przeciwstawili się agresorowi i ochronili swój kraj przed Sowiecką Rosją.
Ekspozytory swoją formą nawiązują do motywu wstęgi, która symbolizuje napływanie ochotników ze wszystkich zakątków Polski i świata. Ich żar ducha, zapał i entuzjazm oddaje kolor pomarańczowy wykorzystany w projekcie. Inspiracją do wykorzystania tej barwy, były również wspomnienia uczestnika wojny polsko-bolszewickiej Józefa Drążkiewicza, który w wieku 16 lat, będąc uczniem IV klasy gimnazjum w Sierpcu, zaciągnął się do 221 ochotniczego pułku Dzieci Warszawy. Przybył do stolicy 24 lipca 1920 roku i po trzech dniach otrzymał czapkę furażerkę z orzełkiem i biało-czerwoną kokardą wyróżniającą ochotników. Opisuje on moment wymarszu z Warszawy po piaszczystych drogach, a także przybycie o zachodzie słońca do Ossowa. W czasie marszu poznał księdza kapelana Ignacego Skorupkę. W jednej z opuszczonych przez lokalnych mieszkańców wsi, zobaczył starszego mężczyznę wieszającego portret świętej Agaty na szczycie domu, mającej ochronić gospodarstwo przed pożarem. W nocy z 13 na 14 sierpnia ochotnicy obserwowali w oddali łunę ognia, w tym czasie rozpoczęło się jedno z najkrwawszych starć pomiędzy Wojskiem Polskim a bolszewikami. W bitwie toczonej w godzinach popołudniowych poległ ochotnik ksiądz Skorupka i wielu innych młodych ludzi, którzy z własnej woli poszli do walki za Ojczyznę. Było to starcie w ramach Bitwy Warszawskiej i jednocześnie walka, która przyniosła porażkę Armii Czerwonej.
Zwiedzający znajdując się w przestrzeni wystawy, prezentowanej również w sierpniu, staje w tej aurze, w której znajdowali się ochotnicy, poniekąd wchodząc na ich drogę i ścierając się z ich losami. Intencją wystawy jest przybliżenie zwiedzającym ludzkiego, często indywidualnego wymiaru walki o niepodległość. To upamiętnienie ochotników, którzy walczyli i ginęli za Polskę oraz wartości, które reprezentowali.
– podkreśla Karol Gajewski z-ca dyrektora Biura „Niepodległa”.
Na wystawie zostaną zaprezentowane krótkie teksty w języku polskim i angielskim opisujące poszczególne, wybrane grupy ochotników. Na każdej planszy znajduje się cytat, będący głosem uczestników Bitwy Warszawskiej 1920 roku, plakat propagandowy, oddający charakter masowej mobilizacji społeczeństwa, fotografie z zasobu m. in. Wojskowego Biura Historycznego (Centralnego Archiwum Wojskowego), Muzeum Niepodległości w Warszawie, Narodowego Archiwum Cyfrowego, a także z kolekcji prywatnych.
Otwarcie wystawy odbędzie się w sobotę 12 sierpnia 2023 r. o godzinie 11.00 przy Sanktuarium w Ossowie przy ul. Materewicza 152. Wystawę otworzy Adam Lubiak, Starostwa Wołomiński, Karol Gajewski, Z-ca Dyrektora Biura „Niepodległa” oraz prof. Marcin Kruszyński, autor tekstów do wystawy.
Źródło: niepodlegla.gov.pl
