Europejskie Centrum Solidarności nie wyda Narodowemu Muzeum Morskiemu Tablic z 21 postulatami strajku z sierpnia 1980 r. w Stoczni Gdańskiej – poinformował w piątek dyrektor ECS w Gdańsku Basil Kerski. Eksponat jest na wystawie w ECS od 2014 r. Na konferencji prasowej w ECS w Gdańsku Kerski powiedział, że Centrum otrzymało 20 listopada pismo od dyrektora Narodowemu Muzeum Morskiego w Gdańsku Roberta Domżała z prośbą o zwrot Tablic z 21 strajkowymi postulatami na wystawę do Sali BHP Stoczni Gdańskiej.
W odpowiedzi do szefa NMM Kerski napisał:
Kierując się nadrzędnym dla mnie dobrem ECS, nie mogę przyjąć propozycji porozumienia o rozwiązaniu umowy depozytu z dnia 4 lipca 2014 r. Działając z należytą starannością w celu utrzymania wysokiego poziomu merytorycznego oraz integralności wystawy stałej w ECS mogę podejmować wyłącznie inicjatywy zmierzające do przedłużenia możliwości eksponowania Tablic na wystawie stałej, a nie skracania umówionego okresu ich depozytu.
Współtwórca Tablic 21 Postulatów Maciej Grzywaczewski przypomniał, że wykonane ze sklejki tablice powstały w czwartym dniu strajku w sierpniu 1980 r. w Stoczni Gdańskiej. Razem z Arkadiuszem Rybickim, w obecności Sławka Rybickiego, obecnego senatora, spisaliśmy postulaty na tablicach, żeby ludzie, którzy przychodzą pod stocznię, widzieli, o co strajkują stoczniowcy – dodał.
Następnie Tablice znalazły się w budynku Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" w Gdańsku.
W 1981 r. przekazałem je, będąc wówczas dyrektorem biura Komisji Krajowej, na wystawę i do konserwacji Muzeum Morskiemu. Ale to było wypożyczenie, to było oddanie w depozyt. Tam w muzeum zastał je stan wojenny, gdzie dwóch pracowników, a nie samo muzeum jako instytucja, je wyniosło, bo złe służby chciały zabrać te tablice. Zresztą przyszły i zabrały falsyfikaty, i je zniszczyły. Dziewięć lat te tablice były zamurowane w prywatnym mieszkaniu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wróciły do muzeum.
– powiedział Grzywaczewski.
Podkreślił, że "nigdy nie było aktu darowizny" jego i Arkadiusza Rybickiego o przekazaniu Tablic "do wyłącznej dyspozycji muzeum". Muzeum nigdy ich nie nabyło, po prostu je użytkowało. I myśmy aprobowali ten sposób użytkowania. Chciałem podziękować za to wszystko, co do tej pory muzeum robiło.
Grzywaczewski wyjaśnił, że po nagłośnieniu w ostatnich dniach w mediach starań NMM o oddanie Tablic wystąpił o opinię prawną. Ona jest jednoznaczna. Właścicielami tych tablic w świetle prawa autorskiego jestem ja i spadkobiercy Arkadiusza Rybickiego - oświadczył.
Stanowisko ws. Tablic 21 Postulatów wydał w piątek rzecznik prasowy przewodniczącego NSZZ "Solidarność" Marek Lewandowski.
Napisał w nim, że historyczna Sala BHP Stoczni Gdańskiej jest miejscem, gdzie powinny spocząć oryginalne Tablice z 21 sierpniowymi postulatami.
W tej sali Międzyzakładowy Komitet Strajkowy podpisał z komunistyczną władzą porozumienie w sierpniu 1980 r. To spuścizna Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność. Europejskie Centrum Solidarności oraz wszystkie zainteresowane strony muszą ten fakt uszanować.
– wskazał.
Dodał, że to Sala BHP, a nie Europejskie Centrum Solidarności jest pomnikiem historii. Poinformował też, że w sprawie Tablic 21 Postulatów stanowisko przyjmie także Komisja Krajowa "S", która będzie obradować w Gdańsku w dniach 10-11 grudnia.