„Zbrodnia 1940” – wystawa IPN i Muzeum Katyńskiego na Ukrainie

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek oddał hołd polskim i ukraińskim ofiarom zbrodni sowieckich okresu stalinowskiego na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni. Na cmentarzu spoczywają Polacy zamordowani przez  NKWD w ramach operacji antypolskiej 1937–1938 r. oraz szczątki ponad 1900 obywateli polskich z Ukraińskiej Listy Katyńskiej, zgładzonych w 1940 r.

W uroczystości wzięli udział m.in. ambasador RP w Kijowie Jan Piekło, przedstawiciele Ataszatu Obrony, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie dr Adam Buława, przedstawiciel dyrekcji Narodowego Rezerwatu Historycznego i Kulturowego „Bykowiańskie Mogiły”. 



W Muzeum Twierdza Kijów w Kijowie otworzono wystawę  „Zbrodnia 1940”. Ekspozycja poświęcona jest ofiarom zbrodni katyńskiej oraz ich rodzinom. Wystawa została przygotowana z myślą o odbiorcach zagranicznych. Prezentowana była  po raz pierwszy we wrześniu ubiegłego roku w Tallinnie, następnie – w Tartu, Rydze i Dyneburgu, gdzie zebrała wiele pochlebnych opinii. Zbrodnia katyńska, o historii której opowiada ta wystawa, to nie tylko sam mord tysięcy Polaków z roku 1940 r., ale także represje wobec rodzin jeńców, wywózki, komunistyczna propaganda i tzw. kłamstwo katyńskie, w tym – milczenie na arenie międzynarodowej o sowieckim ludobójstwie. 

Dziś przedstawiciele IPN oraz Muzeum Wojska Polskiego złożą kwiaty pod Krzyżem upamiętniającym ofiary operacji antypolskiej NKWD w Żytomierzu oraz tablicą poświęconą pamięci Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Odwiedzą także grób rodziców Ignacego Jana Paderewskiego na cmentarzu polskim. Przewodniczką po tych miejscach będzie Wiktoria Laskowska-Szczur, prezes Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków na Ukrainie, na której ręce przekazane zostaną materiały edukacyjne IPN dla organizacji polskich w Żytomierzu. Podczas wizyty w Dowbyszu prezes IPN wręczy nagrody laureatom konkursu plastycznego na temat operacji antypolskiej NKWD. Spotka się także z rodziną Stefana Kuriaty, który przez całe życie starał się zachować pamięć o losach Polaków na Marchlewszczyźnie.  Goście, dzięki uprzejmości księdza Waldemara Pawelca, zwiedzą Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej.

W Kijowie ustalono też, że w czerwcu przedstawiciele Polski i Ukrainy przeprowadzą rozmowy o legalizacji miejsc pamięci narodowej w obu krajach – poinformowali w Kijowie prezesi Instytutów Pamięci Narodowej Polski i Ukrainy – Jarosław Szarek i Wołodymyr Wiatrowycz.

W kwietniu IPN Ukrainy oświadczył, że w związku z brakiem reakcji władz Polski na niszczenie znajdujących się na polskim terytorium ukraińskich miejsc pamięci narodowej wstrzymuje legalizację polskich upamiętnień na Ukrainie. Polski IPN odpowiedział, że nie przyjmuje tej decyzji do wiadomości, gdyż w dotychczasowej korespondencji strona ukraińska nie wspominała o tym, że którekolwiek z polskich miejsc pamięci traktowane było przez Ukrainę jako nielegalne.

Ustaliliśmy, że na początku czerwca dojdzie do spotkania wszystkich instytucji – i polskich, i ukraińskich, czyli ukraińskiego IPN i komisji międzyresortowej oraz IPN i przedstawicieli Ministerstwa Kultury, by rozpocząć rozmowy o wszystkich kwestiach spornych dotyczących upamiętnień i ekshumacji, żeby wypracować taki system, by te sprawy w przyszłości nie były blokowane

– powiedział prezes Szarek po spotkaniu z Wołodymyrem Wiatrowyczem. Prezes IPN stwierdził, że rozmowy przebiegały w rzeczowej atmosferze. Wiatrowycz ocenił z kolei, że kwestia pomników jest dziś „najbardziej problematyczna” we wzajemnych relacjach i należy ją szybko rozwiązać. 

 

Źródło: ipn.gov.pl

#IPN #Ukraina #Katyń #wystawa