Po zakończeniu wojny prowadził działalność konspiracyjną na terenie Polski, brał udział w walkach z UB oraz wykonywał wyroki śmierci na zdrajcach Narodu i konfidentach. Wraz ze swoim oddziałem WiN walczył aż do roku 1953, kiedy to zmuszony został do samotnej tułaczki i niekończącej się ucieczki przed ścigającymi go organami Urzędu Bezpieczeństwa.
Ostatecznie miejsce ukrywania się polskiego bohatera zdradził władzom mieszkaniec wsi Wygnanowice. Był to Stanisław Mazur, stryjeczny brat Danuty Mazur, towarzyszki życia Franczaka. Zwerbowany wcześniej przez SB działał pod pseudonim TW „Michał”. Zwabił Franczaka w uprzednio wyznaczone miejsce, gdzie czekali funkcjonariusze SB i ZOMO. Po zamordowaniu „Lalka” jego zwłoki pozbawiono głowy. Ciało złożono w bezimiennej mogile na cmentarzu w Lublinie, gdzie grzebano żołnierzy podziemia niepodległościowego skazywanych przez sądy wojskowe na kary śmierci. Mazur do maja 1967 r. współpracował z SB. Za pomoc w schwytaniu Józefa Franczaka otrzymał 5 tys. zł.
Po 20 latach siostra Franczaka otrzymała zgodę na ekshumację i złożenie szczątków brata w rodzinnym grobowcu w Piaskach. Lubelski oddział IPN prowadził śledztwo w sprawie odszukania czaszki bohatera, po wieloletnich poszukiwaniach została ona znaleziona w zbiorach Instytutu Medycznego w Lublinie.
17 marca 2008 r. prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Józefowi Franczakowi ps. „Lalek” Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Reklama
