Powołanie 27 września 1939 r. Służby Zwycięstwu Polski jest uważane za moment narodzin Polskiego Państwa Podziemnego. Już w pierwszych dokumentach wydanych przez dowództwo organizacji z gen. Michałem Tokarzewskim-Karaszewiczem podkreślano, że celem budowanej konspiracji nie jest wyłącznie walka zbrojna, lecz również „stworzenie powiązanych ze sobą hierarchicznie i współdziałających harmonijnie ośrodków tymczasowej władzy narodowej w Kraju”. W ten sposób zarysowywał się fenomen dwóch pionów Polski Podziemnej – wojskowego i cywilnego.
8 listopada 1939 r. Rada Ministrów powołała Komitet Ministrów dla Spraw Kraju, który miał nadzorować funkcjonowanie struktur podziemnych pod okupacją niemiecką i sowiecką. Konsekwencją tej decyzji było podjęcie 13 listopada 1939 r. decyzji o przekształceniu SZP w Związek Walki Zbrojnej. Premier gen. Władysław Sikorski powołał gen. Kazimierza Sosnkowskiego na stanowisko Komendanta Głównego Związku Walki Zbrojnej.
Decyzja o powołaniu ZWZ miała zostać przekazana do kraju w formie rozkazu gen. Sosnkowskiego wydanego 4 grudnia 1939 r. W rozkazie podkreślano, że celem ZWZ jest „skupienie w związkach konspiracyjnych jednostek najstaranniej dobranych; stworzyć ośrodki czynnego oporu narodowego, przeciwdziałającego załamaniu się sił moralnych polskiego społeczeństwa”. Gen. Sosnkowski stwierdzał też, że
ZWZ jest organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną i ponadstanową, skupiającą w swych szeregach, bez względu na różnicę przekonań politycznych i społecznych, wszystkich prawych Polaków, pragnących walczyć orężnie z okupantami w warunkach pracy konspiracyjnej i odpowiadających pod każdym względem wysokim moralnym wymaganiom, jakie stawia wobec jednostki podobna praca.
We wrześniu 1941 r. na mocy specjalnego rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego konspiracyjny ZWZ został uznany za część składową Polskich Sił Zbrojnych. 14 lutego 1942 r. Związek Walki Zbrojnej przekształcono w Armię Krajową.
Źródło: pap.pl
