Rak piersi nie wybiera wieku, a profilaktyka powinna być priorytetem niezależnie od wieku kobiety. Onkolodzy podkreślają, że kluczowym elementem zwiększającym szansę pokonania tego nowotworu jest wcześniejsza diagnoza i leczenie, a więc stosowanie mammografii i samobadania piersi przez kobiety.
Nowotwór piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet, a rocznie w Polsce diagnozuje się go u około 20 tysięcy pacjentek, zgodnie z danymi opublikowanymi przez NFZ. W początkowej fazie choroba często nie daje objawów, dlatego wcześniejsza detekcja pozwala na skuteczne leczenie.
Pomimo tego, że najwięcej przypadków raka piersi występuje u kobiet po 50. roku życia, należy pamiętać, że nowotwory nie podlegają ograniczeniom wiekowym. Dlatego też szczególnie istotna jest rola profilaktyki i samobadania jak najwcześniej, najlepiej już w okresie, gdy nastolatki przechodzą w okres dojrzewania.
W przypadku tego typu działań edukacyjnych, które my w naszym żargonie nazywamy „leczeniem ludzkiej świadomości”, to na efekty zawsze trzeba troszeczkę poczekać. Zachorowalność na choroby nowotworowe i na nowotwory piersi na całym świecie wzrasta i jest to rzecz normalna, i będziemy to obserwowali jeszcze przez kilkadziesiąt lat. Ważne jest jednak, aby ograniczyć umieralność powodowaną nowotworami. A umieralność możemy ograniczyć na dwa sposoby: przede wszystkim wykrywać zmiany jak najwcześniej, i jak najwcześniej rozpoczynać leczenie, a także mieć dostęp do nowoczesnych terapii, nowoczesnych leków tak, aby to leczenie było skuteczne.
mówi dr n. med. Dariusz Godlewski - lekarz onkolog, specjalista z zakresu zdrowia publicznego, od ponad 30 lat zajmujący się diagnostyką i leczeniem zmian nowotworowych
Pytany o skuteczność kampanii edukacyjnych z zakresu profilaktyki raka piersi, ekspert zwraca uwagę, że świadomość kobiet rośnie, ale nie zawsze w stopniu, jakiego życzyliby sobie lekarze. Dodaje, że efekty tego rodzaju działań edukacyjnych wymagają czasu, a globalny trend wzrostu zachorowań na nowotwory piersi będzie obserwowany przez kilka dziesięcioleci.
Kluczowe jest skrócenie czasu między wykryciem zmian a rozpoczęciem leczenia oraz dostęp do nowoczesnych terapii. Granice wiekowe w programach profilaktycznych to umowne kategorie, ponieważ nowotwory nie pytają o wiek, a profilaktyka jest zawsze ważna.
Onkolodzy przyznają, że Polska zbliża się do standardów europejskich, zwłaszcza po planowanym rozszerzeniu granic wiekowych dla badań profilaktycznych. Wprowadzenie zmian, które umożliwią kobietom w wieku od 45 do 74 lat korzystanie z mammografii, jest krokiem w dobrą stronę, zwłaszcza w kontekście wzrostu zachorowań u młodszych i starszych pań.
Eksperci zaznaczają jednak, że granice wiekowe to jedynie umowne ramy, a profilaktyka powinna być praktykowana przez kobiety we wszystkich etapach życia. Nawet nastolatki, których piersi zaczynają się rozwijać, powinny zwracać uwagę na swoje zdrowie poprzez regularne samobadanie.
W okresie dojrzewania, gdy piersi przechodzą wiele zmian hormonalnych, samobadanie pozwala zaznajomić się z anatomią piersi. Onkolodzy podkreślają jednak, że w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów, takich jak zgrubienia, zmiany w brodawce piersiowej czy wydzielina, należy unikać samodiagnozy – wówczas konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem
Wczesne wykrycie nowotworu daje największe szanse na pełne wyleczenie. Rak piersi rozwija się z komórek gruczołu piersiowego, może dawać przerzuty do węzłów chłonnych i innych organów. Wspomina o konieczności reagowania na sygnały alarmowe, takie jak zmiany w brodawce czy bolesność piersi, które mogą świadczyć o potrzebie konsultacji lekarskiej.
Podsumowanie:
Profilaktyka raka piersi nie zna granic wiekowych i powinna być praktykowana niezależnie od wieku kobiet. Wczesna diagnoza, regularne badania i świadomość własnego ciała są kluczowe w walce z tym nowotworem.
Od 1 listopada 2023 r. granice wieku, w którym kobiety mogą wykonywać mammografię, zostaną rozszerzone z 50 do 74 lat.