Podkomisja ds. Ponownego Zbadania Wypadku Lotniczego kierowana przez Antoniego Macierewicza wystosowała do Federacji Rosyjskiej pismo z żądaniem zwrotu wraku samolotu TU-154M, który 10 kwietnia 2010 roku uległ katastrofie w Smoleńsku. - Dalsze przetrzymywanie przez Rosję szczątków samolotu jest bezprawne i godzące w zasadę własności - wskazano w piśmie do strony rosyjskiej.
10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński i jego małżonka Maria, najwyżsi dowódcy Wojska Polskiego oraz ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Polska delegacja zmierzała na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
Od tego czasu wrak samolotu, choć jest polską własnością, nigdy nie wrócił do kraju. Rosjanie bezprawnie przetrzymują kluczowy dowód w sprawie i przyczyniają się do utrudnienia śledztwa, które wyjaśniłoby przyczyny katastrofy. Podkomisja smoleńska w kwietniu opublikowała obszerny raport, z którego wynika, że katastrofa z 10 kwietnia 2010 r. była wynikiem "aktu bezprawnej ingerencji strony rosyjskiej".
Podkomisja postanowiła obecnie wystąpić o zwrot wraku Tu-154M.
- Wzywamy MAK oraz Prokuratora Generalnego, w posiadaniu którego są szczątki samolotu zniszczonego w dniu 10 kwietnia 2010 r. w wyniku aktu bezprawnej ingerencji dokonanego nad terytorium Federacji Rosyjskiej, do zwrotu Państwu Polskiemu, prawowitemu właścicielowi, a jednocześnie państwa rejestracji, wszystkich szczątków samolotu wraz z rejestratorami pokładowymi oraz wszystkimi przejętymi przez Federację Rosyjską materiałami dowodowymi
- napisano w piśmie skierowanym do MAK oraz rosyjskiego prokuratora generalnego.
Przewodniczący podkomisji Antoni Macierewicz poinformował w piśmie, że podkomisja do ponownego zbadania wypadku lotniczego 11 kwietnia 2022 r. opublikowała raport ustalający przyczyny zdarzenia. W ocenie podkomisji, Tu-154M "uległ całkowitemu zniszczeniu w wyniku wybuchu". Powołując się na konkretne przepisy, podkomisja wskazuje, że dalsze przetrzymywanie przez Rosję szczątków samolotu jest bezprawne i godzące w zasadę własności.
- W tym miejscu oczekujemy udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy szczątki samolotu są należycie przechowywane? Kto ma do nich dostęp? Jaka ich część została utracona lub zniszczona i kto ponowi za to odpowiedzialność w Federacji Rosyjskiej?
- napisano w piśmie sygnowanym podpisem przewodniczącego Macierewicza.
W piśmie wskazano, że szczątki statku powietrznego zarejestrowanego w Siłach Zbrojnych RP stanowią własność Rzeczypospolitej Polskiej i muszą być natychmiast zwrócone Polsce.
- Federacja Rosyjska została wezwana do zwrotu wszystkich szczątków statku powietrznego samolotu Tu-154M rezolucją nr 2246 (2018) Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. W punkcie 9 i 10 rezolucji Rosja została wezwana również do zabezpieczenia szczątków statku powietrznego samolotu Tu-154M jako dowodu do czasu zwrócenia go Polsce. Przetrzymywanie przez Rosję szczątków - wówczas 7 lat po zakończeniu badania, dzisiaj 11 lat po zakończeniu badania - zostało nazwane nadużyciem i złamaniem prawa międzynarodowego. Dlatego raz jeszcze żądamy zwrotu szczątków statku powietrznego i związanych z nim materiałów dowodowych
- czytamy w dokumencie datowanym na 9 września 2022 r.