Najnowsze badania naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego nie pozostawiają złudzeń. Kleszcze to nie tylko problem lasów i łąk. Te krwiożercze pasożyty występują bardzo licznie również w miastach: w parkach, ogrodach botanicznych, na prywatnych posesjach, a nawet terenach przedszkoli. Co więcej, są aktywne wcześniej, niż się powszechnie uważa. I niestety jest ich coraz więcej. Dlatego każda skuteczna metoda w walce z nimi jest na wagę złota. Okazuje się, że jednego sprzymierzeńca mamy pod ręką, choć o nim zapomnieliśmy.
To może nawet zabijać kleszcze
To chrzan pospolity (Armoracia rusticana). Jego korzeń zawiera silnie działające substancje chemiczne, takie jak glukozynolaty, które po rozdrobnieniu przekształcają się m.in. w izotiocyjaniany. To właśnie te związki odpowiadają za intensywny, ostry zapach chrzanu. Według badań opublikowanych m.in. przez National Center for Biotechnology Information, izotiocyjaniany wykazują działanie odstraszające na wiele gatunków kleszczy. Pasożyty bardzo niechętnie przebywają w pobliżu roślin, które wydzielają te związki.
Badania Amerykanów na gruncie polskim potwierdzili pracownicy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Szczecinku. W jednym ze swoich oficjalnych komunikatów zalecają stosowanie wyciągów z chrzanu jako domową metodę odstraszania kleszczy. Okazuje się, że odpowiednio przygotowany preparat z korzenia chrzanu może nie tylko je zniechęcać, ale nawet zabijać.
Odstrasza kleszcze, ale także krety
Co ważne, chrzan dobrze radzi sobie w polskich warunkach klimatycznych. Często rośnie także dziko. Nie wymaga szczególnej pielęgnacji, znosi różne typy gleb, a jego uprawa nie wymaga stosowania chemii. Rozrasta się przez podziemne kłącza, więc jeden egzemplarz może dać początek całej barierze ochronnej w ogrodzie.
Warto wspomnieć, że ta roślina działa odstraszająco nie tylko na kleszcze. Równie skuteczna bywa w walce z kretami. Ma także wiele walorów prozdrowotnych i kulinarnych. Korzeń chrzanu to skarbnica witaminy C, związków siarki, potasu, wapnia i fosforu. Działa przeciwzapalnie, przeciwwirusowo, wspomaga trawienie. Można go stosować w kuchni na surowo, jako składnik sosów, nalewek czy naturalnych preparatów wzmacniających odporność.
Dobra pora na sadzenie chrzanu to wczesna wiosna lub jesień. Najlepiej w miejscu słonecznym lub półcienistym. Najchętniej rośnie w glebie próchniczej i umiarkowanie wilgotnej. Należy pamiętać, że roślina ta bardzo się rozrasta, warto więc ograniczyć jej ekspansję, np. poprzez sadzenie w głębokich pojemnikach wkopanych w ziemię. Zbioru korzeni dokonuje się jesienią, wtedy są najbardziej aromatyczne. Nawet pozostawiony fragment korzenia potrafi odrosnąć, dlatego uprawa chrzanu jest praktycznie samowystarczalna.
Domowy preparat do walki z kleszczami
Na bazie korzenia chrzanu można również przygotować naturalny spray odstraszający. Potrzebujemy do tego 3 lub 4 łyżki świeżo startego chrzanu, litr wody i kilka liści orzecha włoskiego lub mięty. Składniki trzeba najpierw zagotować, odstawić do ostygnięcia i przecedzić. Gotowym roztworem można spryskiwać obrzeża ogrodu, odzież lub miejsca narażone na obecność kleszczy.
