Sporą sensację wywołał przegląd badań naukowych, w którym wskazywano na zmniejszenie liczby ataków astmy u osób przyjmujących witaminę D. Naukowcy z Queen Mary University of London i University of Edinburgh wykazali jednak, że wbrew wcześniejszym doniesieniom, przyjmowanie suplementów witaminy D nie zmniejsza ryzyka ataków astmy u dzieci i dorosłych. Badacze podkreślają jednak, że nie wykazano żadnej szkody związanej z przyjmowaniem witaminy D i nie zbadano innych możliwych korzyści zdrowotnych.
Niedobór witaminy D został powiązany ze zwiększonym ryzykiem ciężkich ataków astmy, a nasz poprzedni przegląd Cochrane, opublikowany w 2016 r., wykazał, że witamina D zmniejsza ryzyko ataków astmy. Jednak od tego czasu opublikowano więcej badań, a kiedy uwzględniliśmy dodatkowe dane w naszym zaktualizowanym przeglądzie, ogólne wyniki uległy zmianie. Odkryliśmy, że suplementy witaminy D nie miały wpływu na ryzyko ataków astmy ani na kontrolę objawów astmy w porównaniu z placebo.
- powiedział prof. Adrian Martineau z Queen Mary University w Londynie.
Profesor Martineau i jego współpracownicy przeanalizowali wyniki 20 randomizowanych badań kontrolowanych – w tym dane dotyczące 1155 dzieci i 1070 dorosłych chorych na astmę. Poprzedni przegląd obejmował dziewięć badań (łącznie 1093 osoby). Większość pacjentów biorących udział w badaniach miała astmę łagodną do umiarkowanej.
Porównując pacjentów, którym przydzielono suplement witaminy D, z pacjentami, którym przydzielono placebo naukowcy nie stwierdzili statystycznie istotnej różnicy w liczbie osób, które doświadczyły ataku astmy wymagającego leczenia sterydami.
W przeglądzie nie stwierdzono żadnego wpływu przyjmowania witaminy D na kontrolę astmy, nawet u osób które w momencie przystępowania do badań miały niedobór tej witaminy.
W przeciwieństwie do naszego poprzedniego przeglądu na ten temat, zaktualizowany przegląd nie stwierdza, by witamina D zapewniała ochronę przed atakami astmy lub poprawiała kontrolę jej objawów. Jednak badania objęte przeglądem nie obejmowały wielu osób z ciężką astmą lub z bardzo niskim poziomem witaminy D we krwi. Są to więc obszary, w których nadal potrzebne są dalsze badania.
- zaznaczył profesor Martineau.
Anne Williamson, pierwsza autorka badania (Queen Mary University of London), skomentowała. Zastanawia się, skąd wzięły się rozbieżności w badaniach nad skutecznością witaminy D w zapobieganiu atakom astmy.
Nie możemy być pewni, dlaczego ta zaktualizowana recenzja dała inny wynik niż nasze oryginalne badanie z 2016 roku. Możliwe, że ludzie z astmą są lepiej leczeni niż wcześniej. Albo też ogólnie wskaźniki niedoboru witaminy D zmniejszyły się z czasem, ze względu na zwiększone spożycie suplementów lub wzbogaconej żywności. Każdy z tych czynników może przesłonić potencjalne korzyści z przyjmowania suplementów witaminy D. Bez względu na powód, te najnowsze odkrycia prawdopodobnie będą poprawne dla osób żyjących obecnie z astmą. Pokazuje to również, dlaczego tak ważne jest aktualizowanie recenzji, gdy publikowane są kolejne badania.
- mówi Williamson.
Zespół recenzentów twierdzi, że zastosował bardziej rygorystyczne kryteria włączania badań w porównaniu z niektórymi innymi przeglądami. Na przykład wykluczyli badania, w których nie porównywano witaminy D z placebo oraz te, w których nie monitorowano pacjentów przez co najmniej 12 tygodni.
Większość badań uwzględnionych w przeglądzie obejmowała pacjentów przyjmujących cholekalcyferol, który jest typową postacią suplementu witaminy D. Jedno badanie, w którym stosowano kalcydiol, który jest związkiem, który organizm może wytwarzać z witaminy D, wykazało poprawę kontroli astmy u pacjentów przyjmujących ten suplement. Recenzenci twierdzą, że potrzebne są dalsze badania, aby potwierdzić, czy ta forma witaminy D przynosi korzyści osobom chorym na astmę.