Palisz e-papierosy? Zobacz, co naprawdę dzieje się w Twoich płucach

Czym właściwie jest e-papieros?

E-papierosy — technologie, które obiecywały mniej zagrożeń niż klasyczne palenie papierosów, dziś budzą coraz większe kontrowersje. Jak działa e-papieros i co zawiera? E-papieros to urządzenie zasilane baterią, które podgrzewa specjalny płyn – tzw. liquid. Urządzenie nie spala tytoniu, jak tradycyjny papieros, ale wykorzystuje grzałkę do odparowania mieszaniny substancji chemicznych. W jego składzie znajdziemy zwykle nikotynę, glikol propylenowy, glicerynę i aromaty. Zamiast dymu powstaje aerozol, który użytkownik wdycha. Brzmi niewinnie, prawda?

Problem w tym, że pod wpływem wysokiej temperatury te substancje tworzą związki chemiczne, które mogą uszkadzać płuca i naczynia krwionośne. I choć w e-papierosach jest mniej substancji smolistych niż w tradycyjnym dymie, jednak nie oznacza to, że jest bezpieczny – szczególnie, gdy do gry wchodzi podgrzewanie chemicznych mieszanek.

Nikotyna – problem w nowym opakowaniu

Czy e-papierosy uzależniają? Choć często są promowane jako sposób na rzucenie palenia, większość płynów zawiera nikotynę – w ilości dozwolonej prawem, czyli maksymalnie 20 mg/ml. To wciąż wystarczająco dużo, by utrzymać lub nawet pogłębić uzależnienie.

Więc jak e-papierosy uzależniają? Nikotyna działa pobudzająco, przyspiesza tętno i podnosi ciśnienie. Daje krótkotrwałe uczucie skupienia i spokoju, ale w dłuższej perspektywie wciąga coraz mocniej. Palacz sięga po e-papierosa coraz częściej – „tylko na chwilę”, „dla relaksu” – aż w końcu trudno mu wyobrazić sobie dzień bez tego rytuału.

Różne rodzaje e-papierosów - które są najgorsze?

Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów e-papierosów, które różnią się budową, smakiem i zawartością nikotyny. Do najpopularniejszych należą e-papierosy jednorazowe, które po zużyciu płynu lub rozładowaniu baterii nadają się jedynie do wyrzucenia. Drugą kategorię stanowią e-papierosy smakowe, oferujące szeroki wybór aromatów – od owocowych i słodkich, po te inspirowane napojami czy klasycznym tytoniem. W sprzedaży dostępne są również tzw. „zerówki”, czyli e-papierosy pozbawione nikotyny. Choć nie uzależniają fizycznie, zawierają mieszanki aromatów i substancji chemicznych, których długoterminowy wpływ na zdrowie człowieka nie został jeszcze dokładnie poznany.

E-papierosy – mniej dymu, ale więcej problemów

Coraz więcej dowodów wskazuje, że e-papierosy mogą wyrządzać w organizmie realne szkody. Chemiczne opary, które trafiają do płuc, wywołują stany zapalne i uszkadzają nabłonek dróg oddechowych. Niektóre osoby doświadczają nawet krwawienia do pęcherzyków płucnych.

Jednym z najgroźniejszych powikłań jest EVALI – zespół ostrego uszkodzenia płuc spowodowany wdychaniem substancji zawartych w e-papierosach. Objawia się dusznością, kaszlem, bólem w klatce piersiowej, gorączką i wymiotami. Chorobę trudno zdiagnozować, bo często przypomina zwykłą infekcję.

Najczęstsze skutki uboczne palenia e-papierosów

• uszkodzenie dróg oddechowych i przewlekłe stany zapalne,
• trudności z oddychaniem i kaszel,
• wzrost ciśnienia i tętna,
• większe ryzyko chorób serca,
• podrażnienia jamy ustnej i gardła,
• zaburzenia koncentracji (szczególnie u nastolatków),
• silne uzależnienie od nikotyny.

E-papierosy mogą więc prowadzić do podobnych problemów zdrowotnych, co zwykłe papierosy – tylko w nowoczesnym, błyszczącym opakowaniu.

Jak skutecznie rzucić e-papierosy?

Rzucenie e-papierosów to wyzwanie, ale możliwe do osiągnięcia – kluczem jest plan, konsekwencja i wsparcie. Istnieje kilka sprawdzonych sposobów, które pomagają wyjść z nałogu krok po kroku.

1. Ustal konkretną datę i trzymaj się jej
To tzw. metoda „na raz”. Wybierz dzień, od którego przestaniesz używać e-papierosa. Przygotuj się psychicznie, poproś o wsparcie bliskich i usuń z otoczenia wszystkie rzeczy związane z paleniem.

2. Zmniejszaj dawkę nikotyny stopniowo
Jeśli nie jesteś gotowy na nagłe odstawienie, możesz stopniowo obniżać stężenie nikotyny w liquidzie. Dzięki temu organizm powoli przyzwyczai się do mniejszej ilości substancji, co złagodzi objawy odstawienia, takie jak napięcie, drażliwość czy senność.

3. Skorzystaj z nikotynowej terapii zastępczej (NTZ)
Plastry, gumy, pastylki czy spray’e z czystą nikotyną pomagają kontrolować głód nikotynowy. Działają łagodniej niż e-papierosy, a stopniowe zmniejszanie dawek pozwala skutecznie uwolnić się od uzależnienia.

4. Wspomóż się farmakoterapią
W aptekach dostępne są leki na bazie cytyzyny (bez recepty), które wspierają proces rzucania. W trudniejszych przypadkach lekarz może przepisać bupropion – lek działający na poziomie układu nerwowego, który zmniejsza chęć sięgania po e-papierosa.