wojna polsko-bolszewicka

17 sierpnia 1920 roku liczący 330 osób, głównie lwowska młodzież, batalion Małopolskich Oddziałów Armii Ochotniczej pod dowództwem kapitana Bolesława Zajączkowskiego, przez 11 godzin stawiał heroiczny opór dwudziestokrotnie silniejszym oddziałom bolszewickim. Pod Zadwórzem, 33 km od Lwowa, poległo 318 młodych Lwowian – niemal wszyscy żołnierze polskiego batalionu. Dzięki ich postawie bolszewicy nie zdobyli miasta, opóźnił się także ich marsz w głąb Polski. Obrona Zadwórza zapisała się na kartach historii jako „Polskie Termopile”.

Fotograficzne świadectwa wojny polsko-bolszewickiej nie zapisały się w świadomości Polaków, choć zachowało się bardzo wiele zdjęć upamiętniających wydarzenia lat 1919–1921. Wystawa Fotorelacje. Wojna 1920 przygotowana z okazji 100-lecia Bitwy Warszawskiej jest próbą przywrócenia zbiorowej pamięci obrazu tego dramatycznego okresu. Na wystawie zaprezentowano fotografie ukazujące wojenną codzienność – prywatne i oficjalne, wykonane przez zawodowych fotografów i amatorów, przez wojskowych i cywilów. To niemal wyłącznie oryginalne odbitki z epoki, naświetlone i wywołane tak dawno, jak odległe są wydarzenia, które przedstawiają. Ekspozycja w różnych aspektach i z rozmaitych perspektyw ukazuje znaczenie fotografii jako źródła i świadectwa, oficjalnego (czasem propagandowego) oraz osobistego (prywatnego, intymnego).

"Śledź wydarzenia Bitwy Warszawskiej dzień po dniu", "Zobacz materiały archiwalne sprzed 100 lat" - tak nowy portal historyczny o 100-leciu kluczowej batalii wojny polsko-bolszewickiej zapowiadają Archiwa Państwowe, w tym Archiwum Akt Nowych. Premiera portalu w poniedziałek.