Czaputowicz do Rosjan: "To my powinniśmy decydować, gdzie ma być wrak, bo jest własnością Polski"
Jacek Czaputowicz udzielił wywiadu rosyjskiemu dziennikowi "Kommiersant". Według polskiego ministra spraw zagranicznych problemem w stosunkach z Rosją pozostaje naruszanie przez Moskwę prawa międzynarodowego wobec Ukrainy. W stosunkach dwustronnych problemem jest zwrot wraku samolotu Tu-154M. "To my powinniśmy decydować, gdzie ma być wrak, ponieważ wrak samolotu państwowego jest własnością Polski" - mówił minister.
Obszerną rozmowę rosyjski dziennik opublikował w dzisiejszym wydaniu oraz - w szerszej wersji - na stronie internetowej. Jak podkreślił "Kommiersant", jest to pierwszy wywiad Czaputowicza dla mediów rosyjskich.
Z punktu widzenia Polski głównym problemem jest "naruszenie przez Rosję prawa międzynarodowego wobec Ukrainy" - podkreślił Czaputowicz. Jak wyjaśnił, chodzi o aneksję Krymu i rosyjską ingerencję w Donbasie. Szef polskiej dyplomacji ocenił, że ważne jest utrzymywanie sankcji zachodnich wobec Rosji dopóki nie zmieni ona swej polityki w stosunku do Ukrainy.
Są oczywiście i inne kwestie. Negatywnie odnosimy się do projektu Nord Stream 2. Uważamy, że ta inicjatywa nie zapewnia dywersyfikacji i bezpieczeństwa energetycznego krajów europejskich. I nie my jedni tak uważamy: Komisja Europejska także uznała, że ten projekt jest niekorzystny dla Europy
- podkreślił Czaputowicz.
Rosja jako dostawca gazu jest partnerem, który może wykorzystać gaz do nacisków i szantażu
- dodał minister spraw zagranicznych.
Pytany o inne problemy w dialogu między Polską i Rosją Czaputowicz przypomniał o kwestii zwrotu wraku samolotu Tu-154M.
Nikt nie ma wątpliwości, że pod Smoleńskiem zginął przywódca państwa polskiego, parlamentarzyści, dowódcy wojskowi, przedstawiciele elity narodu. 96 naszych obywateli. I to my powinniśmy decydować, gdzie ma być wrak, ponieważ wrak samolotu państwowego jest własnością Polski
- podkreślił minister. Ocenił też, że "strona rosyjska mogłaby zamknąć śledztwo już siedem lat temu". Na uwagę, że rosyjscy śledczy powołują się na zapytania kierowane przez stronę polską, Czaputowicz odparł: "jeśli ten samolot będzie w Polsce, to nie będziemy zadawać pytań z nim związanych, a będziemy badać w Polsce".
Szef polskiej dyplomacji tłumaczył, że Rosja i Polska odmiennie postrzegają kwestię znajdujących się w Polsce pomników Armii Czerwonej. Powiedział, że według polskich ocen na terytorium Polski pochowanych jest ponad milion żołnierzy rosyjskich - jeszcze od czasów napoleońskich - i sowieckich.
Około 500 tys. zginęło w walkach na terytorium współczesnej Polski, dalszych ok. 800 tys. to jeńcy niemieckich obozów z II wojny światowej. Miejsca ich pochówku są ochraniane przez państwo i na opiekę nad nimi przeznacza się 3 mln złotych rocznie
- wyjaśnił minister. Dodał następnie: "Jednocześnie pomniki poza miejscami pochówku nie korzystają z takiej ochrony i co więcej, nasze ustawodawstwo wymaga burzenia pomników symbolicznych, które upamiętniają reżimy totalitarne".
Rosjanie oczekują od nas wdzięczności za to, że nas wyzwolili. Z jednej strony, walczyli z Niemcami hitlerowskimi. Ale z drugiej - żołnierze sowieccy byli instrumentem zniewolenia Polaków. Za czasów rządów (Józefa) Stalina tysiące ludzi zostało aresztowanych lub rozstrzelanych
- powiedział Czaputowicz.
Minister wskazał w wywiadzie, że Polska chciałaby rozmieszczenia na zasadzie stałej żołnierzy amerykańskich. Pytany o bazę USA o umownej nazwie Fort Trump zastrzegł, że "należy jeszcze przeanalizować i przedyskutować aspekty wojskowo-polityczne, a także miejsce konkretnego rozmieszczenia".
Wiele zależy od stanowiska Kongresu USA i od rozstrzygnięć administracji prezydenta USA (Donalda Trumpa) i Pentagonu, ale mamy nadzieję, że decyzja będzie podjęta wiosną przyszłego roku
- powiedział szef MSZ.
Jak tłumaczył, w relacjach polsko-rosyjskich strona polska jest zainteresowana wznowieniem pracy Grupy do Spraw Trudnych i rozwojem współpracy gospodarczej.
Choć mamy kwestię Ukrainy, Nord Stream 2, wraku samolotu (Tu-154M), to możemy rozwijać normalne stosunki dwustronne. Gdyby polityka Rosji wobec Ukrainy zmieniła się, tak jak proponujemy w UE i NATO, to rozwijać je byłoby łatwiej. Jednak według moich danych to strona rosyjska nie wyraża chęci wznowienia pracy komisji (międzyrządowej) lub spotkania jej współprzewodniczących
- powiedział Czaputowicz.
Szef polskiej dyplomacji był także pytany o zawieszenie małego ruchu granicznego między Polską i obwodem kaliningradzkim. Jak wyjaśnił, ruch ten nie jest wznawiany "w związku z militaryzacją obwodu kaliningradzkiego". Czaputowicz wskazał ponadto, że Polska jest zainteresowana wznowieniem przez Rosję możliwości przekraczania przez obywateli UE granicy rosyjsko-białoruskiej.
Naszym problemem nie są stosunki między naszymi społeczeństwami - one są dobre i ciepłe. Problemem jest agresywna polityka rosyjska, której świadkami byliśmy w Gruzji i na Ukrainie. Dzisiaj Moskwa osiąga swoje cele w oparciu o siłę. A my uznajemy zwierzchność prawa międzynarodowego
- powiedział Czaputowicz.
Szef MSZ podkreślił, że nie wyklucza spotkań dwustronnych na wysokim szczeblu, jeśli strony uzgodnią ich temat.
Niech spotkają się wiceministrowie spraw zagranicznych i określą, co można zrobić. Ja również jestem gotów do rozmów
- zapowiedział szef polskiej dyplomacji.
Źródło: niezalezna.pl, pap
