Szefowa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych znajdowała się w ogniu krytyki od czasu opublikowania dwa tygodnie temu przez dziennik "The Guardian" artykułu o błędach administracyjnych, w wyniku której tysiące brytyjskich rezydentów, którzy przyjechali kilkadziesiąt lat temu z Karaibów, może mieć problem ze statusem imigracyjnym, a nawet podlegać deportacji.
Jak poinformowano, osoby, które przyjechały do Wielkiej Brytanii z dawnych brytyjskich kolonii na Karaibach pomiędzy 1948 a 1971 rokiem, mogą otrzymać odmowę dostępu do publicznej służby zdrowia lub rynku pracy. Część z nich została poproszona o przedstawienie dokumentów potwierdzających ich prawo do rezydencji, mimo że byli obywatelami dawnej brytyjskiej kolonii i mieli prawo pobytu w Wielkiej Brytanii nawet bez paszportu.
Ujawniony problem dotyczył tzw. pokolenia Windrush, czyli około pół miliona osób, które po zakończeniu drugiej wojny światowej przypłynęły na pokładzie statku Empire Windrush w celu uzupełnienia siły roboczej powojennej Wielkiej Brytanii. Zgodnie z przyjętą w 1971 roku ustawą migracyjną wszyscy obywatele Wspólnoty Narodów mieszkający w kraju otrzymali bezterminowe prawo rezydencji.
Po krytyce ze strony mediów i opozycji, Rudd przeprosiła za błędy i zapowiedziała, że wszystkie osoby dotknięte tymi pomyłkami będą mogły bezpłatnie i w uproszczonej procedurze aplikować o brytyjskie obywatelstwo, które uregulowałoby ich status migracyjny. Swoje przeprosiny przekazała także jej poprzedniczka na stanowisku minister spraw wewnętrznych w latach 2010-2015, obecna premier Theresa May, za której urzędowania rozpoczęto tzw. politykę tworzenia "wrogiego środowiska" wobec imigrantów.
W minionym tygodniu Rudd składała szczegółowe wyjaśnienia przez parlamentarną komisją ds. polityki wewnętrznej. W trakcie zeznań odrzuciła oskarżenia o to, że jej ministerstwo operowało w oparciu o cele deportacyjne, a każda sytuacja była traktowana jednostkowo.
Liderzy opozycji oskarżali ją jednak o to, że resort świadomie stosował wrogie podejście wobec imigrantów, doprowadzając do wysokiej liczby usunięć osób o niepewnym statusie prawnym z kraju. Jak tłumaczyli, urzędnicy wykorzystywali to narzędzie do pomocy w realizacji politycznego zobowiązania Partii Konserwatywnej dotyczącego obniżenia imigracji do Wielkiej Brytanii netto (imigracja minus emigracja) do poniżej 100 tys. osób rocznie.
Po środowych zeznaniach szefowej MSW "Guardian" poinformował o raporcie Głównego Inspektora ds. Granic i Imigracji z grudnia 2015 r., który sugerował że w roku 2015 urzędnicy ministerstwa przyjęli cel doprowadzenia do co najmniej 12 tys. "dobrowolnych deportacji". Osoba objęta "dobrowolną deportacją" jest zmuszona do opuszczenia kraju, ale ma możliwość wyboru terminu i sposobu wyjazdu.
Tymczasem w niedzielę wieczorem "Guardian" opublikował kolejny dokument: napisany w styczniu 2017 roku list Rudd do premier May, w którym informowała szefową rządu o zwiększeniu budżetu mającego na celu pomoc w realizacji zwiększenia liczby deportacji o co najmniej 10 proc.
Kilka godzin później Downing Street poinformowało o jej rezygnacji ze stanowiska.
W swoim liście rezygnacyjnym do premier May, Rudd napisała, że przez weekend potwierdziła, że jej biuro otrzymało dokumenty, które bezpośrednio wspominają kontrowersyjne cele deportacyjne.
Powinnam mieć tego świadomość i biorę pełną odpowiedzialność za fakt, że nie miałam
- zapewniła.
Jak podkreśliła, "czuje, że (rezygnacja) jest konieczna, bo nieumyślnie wprowadziłam komisję parlamentarną ds. polityki wewnętrznej w błąd".
W odpowiedzi szefowa rządu przyjęła jej dymisję przyznając, że "rozumie (...) dlaczego podjęła taką decyzję", jednocześnie dziękując jej za służbę w rządzie i dotychczasowe osiągnięcia, a także życząc powodzenia w dalszej karierze politycznej.
Czołowi politycy opozycyjnej Partii Pracy ocenili jednak, że Rudd stała się kozłem ofiarnym ponoszącym odpowiedzialność za decyzje, które w dużej mierze zostały podjęte za urzędowania May w ministerstwie spraw wewnętrznych. "Widzę, że Rudd ponosi odpowiedzialność za osobę, która oryginalnie jest odpowiedzialna za ten skandal - Theresę May" - napisał na Twitterze wicelider ugrupowania Tom Watson.
