"Narzędzia rosyjskiego imperializmu. Studia nad genezą, ewolucją i rolą działań (środków) aktywnych w polityce zagranicznej Kremla" to obszerna i treściwa monografia autorstwa dr Michała Wojnowskiego. Autor ostrzega także przed rosyjskim zagrożeniem płynącym dla Polski, także w kontekście zbliżających się wyborów. Dzieło historyka musiało zainteresować komisję gen. Stróżyka, bo fragmenty publikacji zostały splagiatowane do tzw. raportu o dezinformacji.
Dr Michał Wojnowski to historyk pracujący obecnie w zespole PAN zajmującym się badaniem rosyjskiego imperializmu. W przeszłości był pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej, a następnie analitykiem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Departamentu Bezpieczeństwa Narodowego KPRM. W latach 2007–2022 był członkiem Państwowej Komisji do spraw Badania Wpływów Rosyjskich na Bezpieczeństwo Wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej.
Jego zawodowe zainteresowania koncentrują się od lat m.in. na resortach siłowych Federacji Rosyjskiej i Republiki Białorusi ze szczególnym uwzględnieniem organów bezpieczeństwa państwa, nauce wojskowej ZSRS/FR, a także walce informacyjnej.
Nakładem Instytut Historii PAN jeszcze w 2024 r. ukazała się monografia dr Wojnowskiego "Narzędzia rosyjskiego imperializmu. Studia nad genezą, ewolucją i rolą działań (środków) aktywnych w polityce zagranicznej Kremla".
Arkadiusz Puławski, który współpracował z dr Wojnowskim w KPRM, jak i komisji ds. badania wpływów rosyjskich przytoczył na platformie X kilka istotnych cytatów z prelekcji.
5/..."W Polsce zauważamy działania ukierunkowane na kreowanie negatywnego wizerunku jednej z partii politycznych. Do 2023 roku te działania miały charakter informacyjno-psychologiczny, a po tej dacie mamy do czynienia z twardą dywersją na terenie RP, i.a. z podpaleniami". ...
— Arkadiusz Puławski (@arpulawski) March 25, 2025
Dr Wojnowski podczas spotkania podkreślił, że Zachód błędnie rozumie istotę polityki rosyjskiej. Przypomniał, że w rosyjskiej geopolityce zarówno Polska, jak i cała Europa Środkowo-Wschodnia to "tzw. kordon sanitarny, który należy zneutralizować, gdyż przeszkadza w nawiązaniu ścisłej współpracy Rosji z Niemcami.
Według wysokiej rangi rosyjskich wojskowych i geopolityków gwarantem istnienia kordonu są Stany Zjednoczone. W związku z tym głównym celem strategicznym Federacji Rosyjskiej zawsze było i jest wypchnięcie USA z Europy, a zwłaszcza z Europy Środkowo-Wschodniej. Tymczasem bez USA nie ma NATO i nie ma Europy jako takiej
– powiedział dr Wojnowski na spotkaniu.
Podczas spotkania udowadniał, że to nie spektakularne akcje szpiegowskie, znane z filmów i literatury przynoszą największe efekty obcym mocarstwom. Powtarzając za najmłodszym w historii generałem KGB Olegiem Kaługinem przypomniał, że „duszą i sercem sowieckiego wywiadu” są operacje wpływu na politykę wewnętrzną i zewnętrzną państw, na ich kręgi decyzyjne i na ośrodki opiniotwórcze.
Przy tej okazji przypomniał o istocie sprawy szpiega Pawła Rubcowa podającego się za hiszpańskiego dziennikarza Pablo Rubcowa.
Autor podkreślił, że z analiz wynika, że rosyjskie działania w Europie w ostatnich latach z "miękkich form przechodzą w kierunku dywersji i sabotażu". - Do 2023 roku te działania miały charakter informacyjno-psychologiczny, a po tej dacie mamy do czynienia z twardą dywersją na terenie RP, m.in. z podpaleniami - dodał mówiąc o Polsce.
Przypomniał przy tej okazji o grupie dywersyjnej, która działała na Podkarpaciu. - Oprócz działań kinetycznych, czyli instalowania kamer czy nawet prób wykolejania pociągów, prowadziła pewne działania psychologiczne, które polegały na wzmacnianiu polaryzacji społecznej - podkreślił były analityk ABW.
Odwołując się do koordynowanej i opłacanej przez Rosjan akcji malowania ośmiu gwiazdek, zaznaczył zauważalne działania ukierunkowane na kreowanie negatywnego wizerunku jednej z partii politycznych.
Mamy w perspektywie w Polsce ważne wybory. Należy spodziewać się w ich kontekście różnych działań. Ich spektrum może być szerokie. Najłatwiej prowadzić tego typu działania w cyberprzestrzeni. Ale nie tylko
– zaznaczył dr Wojnowski.
Dr Wojnowski zaznaczył, że w spolaryzowanym już politycznie społeczeństwie działania Rosjan nie wymagają dużego zaangażowania sił i środków. Skupienie się na wyborach prezydenckich też jest dużo łatwiejsze dla wrogich sił, gdyż "mają one duży potencjał konfliktu".
Oprócz tego Rosjanie będą wykorzystywali organizacje ekstremistyczne, będą także kompromitowali przywódców i polityków o dużych możliwościach oddziaływania publicznego
– podsumował.
"Książka powstała na bazie tekstów, jakie autor znalazł w resortowej prasie rosyjskiej, częstokroć o bardzo małych nakładach, oraz jawnych materiałów CIA i FBI. Michał Wojnowski sprawdzał, czy ideologiczne postulaty teoretyków rosyjskiego imperializmu, takich jak Aleksander Dugin i Wadim Cymburski, są realizowane w praktyce.
Pogłębiona analiza doprowadziła go do wniosku, że tak. Naukowiec udowadnia, że główne instytucje Federacji Rosyjskiej, takie jak organy bezpieczeństwa, Rosyjskie Towarzystwo Historyczne, Specnaz, GRU i MSZ realizują imperialną doktrynę geopolityczną." - czytamy na portalu nowiny24.pl w relacji ze spotkania z czytelnikami.