Przedstawiciele MS podczas poniedziałkowej konferencji prasowej przedstawili założenia projektów ustaw składających się na reformę sądów powszechnych.
Sprawne sądownictwo
Ziobro podkreślał, że sądownictwo działające dobrze, sprawnie, szybko i blisko ludzi jest warunkiem dobrze funkcjonującego, demokratycznego państwa. Jak dodał, prezentowana reforma sprowadza się do likwidacji wielu obszarów biurokratycznie rozbudowanej machiny sądownictwa. - Poprzez spłaszczenie struktury sądownictwa chcemy po pierwsze uzyskać efekt w postaci uwolnienia przeszło 2 tys. stanowisk sędziowskich - oświadczył.
Dodał, że będzie to bardzo istotne wzmocnienie sądów, gdyż po zmianach sędziowie zamiast angażować się w prace biurokratyczne, zajmą się orzekaniem, czyli tym na co liczy i czego oczekuje polskie społeczeństwo.
- Jesteśmy przekonani, że już tylko ta jedna zmiana istotnie i pozytywnie przełoży się na sposób funkcjonowania polskiego sądownictwa
- ocenił szef MS.
Sądy regionalne
Ziobro zaznaczył, że niezależnie od tego rodzaju zmian "wprowadzana struktura sprowadza się do tego, że w 350 miejscowościach w Polsce będą funkcjonować z jednej strony sądy regionalne - będzie ich 20 - ale z drugiej strony też sądy okręgowe".
- Nie likwidujemy żadnego sądu rejonowego. Żaden sąd, który dzisiaj działa, nie zostanie zlikwidowany
- zapewnił. Dodał, że obecnie działające sądy rejonowe będą miały statut sądu okręgowego.
Równy status
- Reforma, którą proponujemy prowadzi bezpośrednio do takiego wniosku, do takiej konsekwencji, że sędziowie będą mieli jeden status, chcemy wprowadzić zasadę równości sędziów sądów powszechnych w Polsce
- powiedział Ziobro.
Dzisiaj - mówił szef MS - sędziowie mają różny status: są sędziowie sądów rejonowych, sądów okręgowych, sądów apelacyjnych. - Tworzą się rozmaite też grupy interesów w obszarze sądownictwa, my chcemy z tym raz na zawsze skończyć, chcemy, żeby każdy sędzia był sobie równy, aby każdy sędzia był raz jeden powoływany w drodze nominacji prezydenckiej i powierzano mu na cały okres jego służby tę władzę sędziowską, by nie musiał przechodzić po raz kolejny procesów nominacyjnych - powiedział Ziobro.
- Każdy sędzia raz jeden będzie powoływany i będzie miał status sędziego sądu powszechnego i wszyscy sędziowie będą sobie równi
- dodał szef MS stwierdzając, że takie rozwiązanie zwiększy niezależność i niezawisłość sędziów.
Poprawa statusu finansowego
Ziobro mówił też, że nowe rozwiązania łączą się z poprawą statusu finansowego sędziów szeregowych, a dzisiaj różnice w zarobkach między sędziami o takim samym stażu sięgają 4 tys. zł.
- To zostanie całkowicie zlikwidowane, zarobki sędziów będą ściśle powiązane z ich stażem pracy
- powiedział szef MS dodając, że to też zwiększy niezależność sędziów.
Nowe technologie
Zapowiedział też stworzenie, przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii, punktów sądowych w każdej gminie, również - jak dodał - "w takich gminach, w których nigdy do tej pory nie było sądu".
- Chcemy, żeby samorządy mogły w porozumieniu z sądami zakładać punkty sądowe w gminach, które będą miejscem profesjonalnej obsługi obywateli, w którym obywatel będzie mógł dowiedzieć się o stanie jego sprawy, o wyznaczonych terminach, o wylosowanym składzie i uczestniczyć w rozprawie online
- powiedział Ziobro.
Reforma Sądu Najwyższego
Ziobro zapytany o zapowiadaną również zmianę dotyczącą Sądu Najwyższego, powiedział, że MS przygotowało projekt dotyczący reformy SN.
- Ten projekt, podobnie jak i ten, który państwu przedstawiamy, jest przedmiotem rozmów w ramach koalicji rządowej z jednej strony - gdzie uzyskał też akceptację największej partii (...) - i rozmów z panem prezydentem, które toczymy co do szczegółów rozwiązań
- mówił.
Dodał, że wszystkie szczegóły zostaną przedyskutowane, tak aby można było wprowadzić ewentualne zmiany dotyczące sądów powszechnych i Sądu Najwyższego "w sposób zgodny, który nie będzie wywoływał niepotrzebnych napięć".
- Nie ulega wątpliwości, że bez zmiany w Sądzie Najwyższym ta reforma nie ma żadnego sensu, bo ona się po prostu nie uda. Dlatego, że środowisko, które jest dzisiaj w Sądzie Najwyższym wypowiedziało wojnę państwu polskiemu
- ocenił Ziobro. - Zakładam, że reforma Sądu Najwyższego, który powinien działać lepiej, szybciej i sprawniej, zostanie ostatecznie państwu przedstawiona i mam nadzieję, że nastąpi to niebawem - zapowiedział.
Rządowy projekt
Ziobro został zapytany na konferencji prasowej czy zaprezentowana w poniedziałek reforma sądów powszechnych zakłada przenoszenie sędziów w stan spoczynku.
Minister zwrócił uwagę, że polska konstytucja daje możliwość przeniesienia sędziego w stan spoczynku w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych.
- W tej chwili ja nie zakładam, że ten przepis musi mieć zastosowanie w ramach propozycji, jakie tutaj przedkładamy
- podkreślił Ziobro.
Zapowiedział, że jeszcze w poniedziałek oficjalnie wystąpi o nadanie projektowi statusu projektu rządowego. - Tutaj decyzja nie należy do mnie. Ostatecznie to będzie decyzja kancelarii premiera i decyzja polityczna całego obozu, jak ten projekt procedować - dodał szef MS.
Przedstawiamy dziś reformę sądownictwa, która - mamy nadzieję - zostanie wprowadzona w życie. Bo dobrze zorganizowane sądownictwo, sprawnie i szybko działające, będące blisko ludzi to fundament państwa. #NoweSprawneSądy pic.twitter.com/kKbvSZAbvV
— Zbigniew Ziobro | SP (@ZiobroPL) November 15, 2021
Dostęp do sądu przez smartfon, zdalne i szybsze procesy, punkty sądowe w gminach, uproszczenie struktury, ograniczenie biurokracji i powrót dwóch tysięcy sędziów do orzekania, status funkcjonariusza publicznego dla pracowników – oto elementy reformy sądownictwa. #NoweSprawneSądy pic.twitter.com/scShRfWKHQ
— Min. Sprawiedliwości (@MS_GOV_PL) November 15, 2021
Zamiast rozbudowanego podziału (sądy apelacyjne, okręgowe, rejonowe) prosty system sądów regionalnych i okręgowych. #NoweSprawneSądy pic.twitter.com/xgOacnBTki
— Min. Sprawiedliwości (@MS_GOV_PL) November 15, 2021
Dzięki ograniczeniu stanowisk funkcyjnych dwa tysiące sędziów wrócą do orzekania. Reforma ma doprowadzić do równomiernego obciążenia sędziów obowiązkami i równości zawodu sędziowskiego. #NoweSprawneSądy pic.twitter.com/3UNCs4L6vJ
— Min. Sprawiedliwości (@MS_GOV_PL) November 15, 2021