Witamina B12 – sprawdź co musisz o niej wiedzieć. Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru? 

Czym jest witamina B12?

Dobowe zapotrzebowanie dorosłego człowieka waha się w granicach 2μg. Cyjanokobalamina ulega kumulacji w wątrobie (ok. 1000-2000 μg). Oznacza to, że nawet jeśli przez jakiś czas nie będziemy dostarczać tej witaminy do organizmu, to i tak nie musimy martwić się o szybkie wystąpienie jej niedoboru. Niedobór witaminy B12 daje o sobie znać po ok. 5-6 latach od przyjęcia ostatniej dawki. Jeżeli jednak regularnie spożywamy mięso, dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12 zostanie całkowicie pokryte. 

Na niedobór są szczególnie narażone osoby nadużywające alkoholu, osoby starsze, wegetarianie czy osoby cierpiące na choroby układu pokarmowego. 

Funkcje witamina B12 w organizmie:

• uczestniczy w procesie powstawania krwinek czerwonych
• bierze udział w syntezie DNA oraz RNA jako kofaktor wielu enzymów,
• uczestniczy w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów,
• odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego (wspomaga dobry nastrój)
• odpowiada za odzyskiwanie aktywnej biologicznie postaci witaminy B11 (kwasu foliowego).

Witamina B12 jest pobierana z pokarmem. Jej wchłanianie następuje w końcowym odcinku jelita krętego.
 
Głównym źródłem witaminy B12 są produkty pochodzenia zwierzęcego:

• mięso przeżuwaczy (np. wołowina, jagnięcina), 
• drób,
• jaja,
• ser,
• mleko, 
• ryby,
• skorupiaki.

Można ją znaleźć również w niektórych algach czy produktach roślinnych, wcześniej poddanych fermentacji.

Oznaki niedoboru witaminy B12

Niedobór witaminy B12 głównie skutkuje schorzeniem o nazwie anemia lub niedokrwistość złośliwa. Jej przyczyną jest nieprawidłowe wchłanianie witaminy B12 z przewodu pokarmowego. Może być także wynikiem nadmiernego wzrostu flory jelitowej (która zużywa kobalaminę) czy chorób jelita krętego. Brak witaminy B12 może także prowadzić do atrofii błony śluzowej przewodu pokarmowego. 

Z kolei brak kobalaminy może powodować poważne choroby neurologiczne lub zwiększenie ryzyka ich wystąpienia, tj. ataksja, zapalenie nerwów, porażenie kończyn. Niedobór wpływa także niekorzystnie na funkcjonowanie układu odpornościowego i proces powstawania reakcji zapalnej. 

Przyczynami niedoborów witaminy B12 mogą być:

• dieta pozbawiona mięsa i produktów pochodzenia zwierzęcego, 
• choroby układu pokarmowego zaburzające wchłanianie witaminy B12, 
• stosowanie niektórych leków (przyczyniają się do zaburzania wchłaniania kobalaminy w jelitach, np. inhibitory pompy protonowej, metformina). 

Oznaki niedoboru witaminy B12:

• Bladość, żółtaczka skóry – osoby z niedoborem witaminy B12 często wyglądają blado lub mają lekko żółty odcień skóry i białek oczu (inaczej nazywana żółtaczką). Brak witaminy B12 powoduje problemy z wytwarzaniem czerwonych krwinek w organizmie. 
• ciągłe uczucie zmęczenia – niedobór witaminy B12, powoduje, że ciało człowieka nie jest w stanie wytworzyć wystarczającej liczby czerwonych krwinek, aby skutecznie transportować tlen w całym ciele co powoduje uczucie zmęczenia i osłabienia.
• uszkodzenie nerwów – niedobór witaminy B12 może powodować uczucie mrowienia i kłucia w kończynach, zwłaszcza w dłoniach i stopach. Jest to spowodowane tym, iż wit. B12 odgrywa znacząca role w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, a jej niedobór prowadzi do problemów z przewodnictwem nerwów. Ponadto, pomaga wytworzyć mieline, powłokę ochronną, która chroni nerwy i zapobiega ich uszkodzeniom. Jeżeli wytwarzanie mieliny jest niedostateczne, wówczas może pojawić się uczucie mrowienia i kłucia.
• problemy z poruszaniem się – niezdiagnozowanie i nieleczone uszkodzenie układu nerwowego spowodowane niedoborem witaminy B12 może spowodować zmiany w sposobie chodzenia i poruszania się, a nawet wpływać na zachowanie prawidłowej równowagi i koordynacji.
• problemy w obrębie jamy ustnej – nieodpowiedni poziom witaminy B12 w organizmie może spowodować zapalenie języka, owrzodzenie w jamie ustnej, uczucie mrowienia i kłucia języka oraz jego pieczenie i swędzenie.
• zawroty głowy – z powodu nieodpowiedniej ilości czerwonych krwinek dochodzi do dostarczenia zbyt małej ilości tlenu do organizmu, w wyniku tego pojawiają się zawroty głowy oraz duszności,
• zaburzenia nastroju – zmienny nastrój, może nawet dojść do rozwoju depresji

Jakie są skutki nadmiaru witaminy B12?

Przeprowadzone badania nie stwierdziły skutków nadmiaru witaminy B12. Zbyt duża ilość w organizmie jest wydalana wraz z moczem. Z kolei dodatkowa suplementacja witaminy B12 może prowadzić do reakcji alergicznej. 

Czy warto uzupełniać witaminę B12 suplementami diety?

Witamina B12 jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Robiąc profilaktyczne badania z krwi warto zbadać również i jej poziom. Dodatkowo należy sprawdzić, czy regularnie przyjmowane przez nas leki (jeśli takie występują) nie zaburzają procesu wchłaniania tej witaminy.

 

Źródło: Niezalezna.pl

#witaminy #witamina B12 #niedobór witaminy B12 #nadmiar witaminy B12