- Ćwiczenia mogą łagodzić niekorzystne zmiany w reaktywności emocjonalnej, które występują u osób z depresją.
- Ćwiczenia są dostępne dla każdego i pozbawione niepożądanych efektów.
- Ćwiczenia mogą być skuteczną alternatywą dla leczenia farmakologicznego depresji.
Leczenie depresji bez leków jest możliwe?
Chociaż leki antydepresyjne mogą poprawić samopoczucie i skutecznie łagodzić niektóre niekorzystne zmiany w reaktywności emocjonalnej, ich długotrwałe stosowanie może prowadzić do potencjalnie szkodliwych skutków ubocznych. W tym kontekście badania wskazują, że ćwiczenia fizyczne mogą stanowić efektywną, tanią i dostępną alternatywę, pozbawioną negatywnych skutków ubocznych.
Wysiłek fizyczny pozytywnie wpływa nie tylko na zdrowie fizyczne, ale także na nastrój i funkcjonowanie poznawcze. Dotychczasowe badania skupiały się głównie na poprawie snu, obniżeniu ciśnienia czy cholesterolu, jednak coraz częściej zauważa się, że aktywność fizyczna korzystnie wpływa również na reaktywność emocjonalną.
– zauważa dr Tomasz Ligęza z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Jak regulować emocje ćwiczeniami?
Reaktywność emocjonalna, czyli sposób, w jaki reagujemy na bodźce emocjonalne, jest istotnym elementem funkcjonowania psychicznego. Osoby z wyższą reaktywnością emocjonalną reagują szybko i intensywnie nawet na niewielkie bodźce, doświadczając silnych emocji. W przypadku depresji, tendencja do przetwarzania silniejszych bodźców negatywnych jest wyraźnie zwiększona, co wpływa na ogólny stan emocjonalny.
Działanie ćwiczeń na reaktywność emocjonalną:
- U osób zdrowych reaktywność emocjonalna jest „stała”, co oznacza, że reagują one z podobną intensywnością zarówno na bodźce negatywne, jak i pozytywne.
- U osób z depresją tendencja ta jest zaburzona: mocniej przetwarzają one bodźce negatywne, dużo słabiej pozytywne.
- Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc w przywróceniu równowagi w reaktywności emocjonalnej, zmniejszając reakcję na bodźce negatywne i zwiększając reakcję na bodźce pozytywne.
Ćwiczenia pomogą w walce z depresją?
Badania prowadzone przez dr. Ligężę miały na celu sprawdzenie, czy jednorazowa sesja wysiłku fizycznego może wpłynąć na funkcjonowanie emocjonalne. W badaniu wzięło udział 24 osoby z depresją i 24 osoby zdrowe. Uczestnicy oceniani byli pod kątem nastroju i reaktywności emocjonalnej przed i po dwóch protokołach eksperymentalnych, z których jeden obejmował ćwiczenia o umiarkowanej intensywności, a drugi odpoczynek.
Wyniki badania wykazały istotne poprawy nastroju u obu grup po sesji wysiłku fizycznego, przy czym efekt ten był jeszcze silniejszy u osób z depresją. Natomiast zmiany w reaktywności emocjonalnej po ćwiczeniach były widoczne jedynie u osób zdrowych. Osoby zdrowe wykazywały poprawę reakcji na bodźce pozytywne i obniżenie reakcji na bodźce negatywne.
Zdaniem badaczy pojedyncza sesja wysiłku fizycznego nie jest w stanie odwrócić fizjologicznych zmian w mózgu związanych z obniżoną reaktywnością emocjonalną, charakterystyczną dla depresji. Niemniej jednak długotrwałe zaangażowanie w program treningowy może przynieść wyraźne korzyści również w tym zakresie.
Rekomendacje:
- Osoby z depresją powinny regularnie ćwiczyć fizycznie, najlepiej przez co najmniej 30 minut dziennie, 5 dni w tygodniu.
- Ćwiczenia powinny być dostosowane do możliwości i kondycji fizycznej danej osoby.
- Warto rozpocząć od krótszych i mniej intensywnych ćwiczeń, stopniowo zwiększając ich czas i intensywność.
Podsumowanie:
Badanie to sugeruje, że aktywność fizyczna może stanowić skuteczną i pozytywną formę wspomagania leczenia depresji, zarówno pod względem nastroju, jak i funkcjonowania emocjonalnego.
