Wcześniejsze badania sugerowały już, że praca w systemie zmianowym, wykraczającym poza standardowe godziny pracy od 9:00 do 17:00, może istotnie wpływać na zdrowie ludzi.
Najnowsza analiza przeprowadzona przez dr Durdana Khan z York University w Kanadzie dostarczyła nowych dowodów na poparcie tej tezy.
Dlaczego praca w trybie zmianowym szkodzi zdrowiu?
Badanie opierało się na danych dotyczących 47 811 dorosłych uczestników, którzy brali udział w kanadyjskim badaniu podłużnym CLSA, koncentrującym się na procesie starzenia się ludzi (w tym badaniu uczestnicy są wielokrotnie badani przez długi okres czasu). Analiza uwzględniała informacje o zatrudnieniu, harmonogramie pracy oraz wynikach testów oceniających funkcje poznawcze.
Wyniki tej analizy wykazały, że aż jedna piąta uczestników (21%) przyznała się do narażenia na pracę zmianową w trakcie swojej kariery zawodowej. W porównaniu do osób, które pracowały tylko w tradycyjnych godzinach dziennych, większy odsetek zaburzeń poznawczych stwierdzono u tych, którzy byli narażeni na pracę w nocnej zmianie lub w systemie rotacyjnym w swojej obecnej lub najdłuższej pracy. Zwłaszcza praca nocna wiązała się z osłabioną pamięcią, natomiast rotacyjny system zmianowy był skorelowany z upośledzeniem funkcji poznawczych.
Autorzy badania zauważają, że zakłócenie naturalnego rytmu dobowego, spowodowane pracą w systemie zmianowym, może mieć negatywny wpływ na zdolności poznawcze u dorosłych w średnim i starszym wieku. Wymaga to jednak dalszych badań, aby zrozumieć pełen zakres tego związku.
Wyniki naszego badania sugerują możliwy związek między pracą zmianową a upośledzeniem funkcji poznawczych. Sądzimy, że zakłócenia w rytmie dobowym mogą wpływać na procesy neurodegeneracyjne, co z kolei przyczynia się do upośledzenia funkcji poznawczych. Niemniej jednak potrzebujemy dalszych badań, aby potwierdzić ten związek oraz zrozumieć fizjologiczne mechanizmy, które stoją za tym zjawiskiem.
– podkreślają badacze.
Omawiane na łamach „PLOS ONE” odkrycie rzuca nowe światło na kwestię wpływu pracy w systemie zmianowym na zdolności umysłowe i otwiera przestrzeń do dalszych badań, które mogą wpłynąć na organizację czasu pracy oraz zdrowie pracowników w różnym wieku.