Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, inaczej nazywana zwyczajnie wrzodami, to dolegliwość przewodu pokarmowego. Związana jest z obecnością wrzodów trawiennych, a na jej rozwój ma wpływ wiele czynników. Wrzody objawiają się silnym bólem w okolicy nadbrzusza, jednakże zdarza się, że choroba nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Jak właściwie rozpoznać, że chorujemy na wrzody? Jak diagnozować i leczyć chorobę wrzodową?
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy jest dolegliwością przewodu pokarmowego, charakteryzującą się występowaniem wrzodów trawiennych. Czym jest wrzód? To nic innego jak deficyt w błonie śluzowej, który może prowadzić do powstania stanu zapalnego, a nawet martwicy. Wrzody najczęściej zlokalizowane są w opuszce dwunastnicy i żołądka, rzadziej w dolnym fragmencie przełyku i pętli dwunastnicy.
Choroba wrzodowa to najczęściej występująca dolegliwość przewodu pokarmowego. Może dotyczyć nawet 5-10 proc. populacji osób dorosłych, choć w ostatnich latach obserwuje się zmniejszoną częstotliwość zachorowań.
Wśród głównych przyczyn wymienić należy:
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy może mieć przebieg bezobjawowy, nie powodując żadnych charakterystycznych objawów. Natomiast gdy wrzody zaczynają się powiększać oraz rozwijać, chorzy mogą uskarżać się na regularne bóle, które występują już w kilkadziesiąt minut po spożyciu posiłku. Chorzy odczuwają także ssanie w okolicach żołądka, głównie w godzinach porannych.
Do innych objawów, które mogą pojawiać się wraz z bólem, zaliczyć można:
Choroba wrzodowa nie powinna być lekceważona, ponieważ może zakończyć się niebezpiecznymi powikłaniami. Pacjenci, odczuwający przewlekły ból brzucha, powinni niezwłocznie udać się do lekarza pierwszego kontaktu, aby wykonać podstawową diagnostykę.
Objawy alarmujące przy chorobie wrzodowej, które wymagają pilnej interwencji lekarskiej i niezwłocznej hospitalizacji, to między innymi:
Najważniejszym badaniem wykonywanym w diagnostyce choroby wrzodowej jest badanie endoskopowe, czyli gastroskopia. Dzięki niemu lekarz może potwierdzić chorobę, a dodatkowo wykryć obecność bakterii Helicobacter pylori oraz pobrać wycinek do dalszego badania. Wśród nich za najlepsze uznawane jest badanie histopatologiczne – test ureazowy i hodowla bakteryjna.
Do nieinwazyjnych testów na wykrycie Helicobacter pylori, należą:
Główną metodą leczenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy u zakażonych jest usunięcie zakażenia Helicobacter pylori poprzez stosowanie antybiotyków oraz leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego.
W przypadku występowania objawów choroby wrzodowej ulgę przynoszą leki dostępne bez recepty, które zobojętniają sok żołądkowy. W swoim składzie zawierają różne kombinację związków wapnia, glinu, magnezu oraz kwasu alginowego czy blokery receptorów histaminowych H2 – ranitydyna, famotydyna.
Większą skuteczność wykazuje stosowanie inhibitorów pompy protonowej – omeprazol, pantaprazol, esomeprazol czy lanzoprazol, które hamują wydzielanie kwasu solnego. Należy mieć na uwadze, że wszystkie leki powinno stosować się zgodnie z wytycznymi lekarza.
U pacjentów z chorobą wrzodową istotne jest przestrzeganie kilku zasad:
Do powikłań choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy zalicza się: