Zachować pamięć o zbrodniach NKWD
Wystawę „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” otwarta została w siedzibie Rady Miasta Winnica na Ukrainie. „Dzisiaj cieszymy się wolnością w Polsce i na Ukrainie. Ale mamy obowiązki wobec tych, którzy tej wolności i niepodległości nie doczekali. Tym obowiązkiem jest zachowanie pamięci” – powiedział prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek. W uroczystości wzięli udział dyrektor Państwowego Archiwum Obwodowego w Winnicy dr Jurij Łehun i dyrektor „Centrum Historii Winnicy” Ołeksandr Fedoryszen. Ze strony polskiej, obok prezesa IPN, w otwarciu wystawy uczestniczyli konsul generalny RP w Winnicy Damian Ciarciński, który wspierał organizację wystawy w tym mieście, oraz przedstawiciele IPN: Mariusz Żuławnik i Mariusz Kwaśniak – zastępcy dyrektora Archiwum IPN, Paweł Zielony z Archiwum IPN – kurator wystawy oraz Dorota Lewsza z Biura Prezesa i Komunikacji Społecznej IPN. Uroczystość odbyła się w obecności licznie zgromadzonej publiczności i mediów.
Otwierając wystawę, prezes IPN podkreślił, że zachowanie pamięci o ofiarach mordów NKWD jest swoistym wymierzeniem sprawiedliwości sprawcom, których dzisiaj już nie da się ukarać. Dlatego jest ona naszym obowiązkiem. „Jest to także przestroga, by system totalitarny już nigdy się nie powtórzył” – dodał.
Wystawa, która powstała w ubiegłym roku dla upamiętnienia 80. rocznicy zakończenia operacji antypolskiej NKWD (1937–1938), jest wynikiem współpracy pomiędzy Instytutem Pamięci Narodowej a Państwowymi Archiwami Obwodowymi w Chmielnickim, Winnicy i Odessie.Na 16 planszach wystawy przedstawione zostały losy osób represjonowanych w ramach „operacji polskiej”, przeprowadzonej przez NKWD w Związku Sowieckim w latach 1937–1938, podczas której aresztowano ponad 143 tys. osób. Spośród nich co najmniej 111 tys. skazano na karę śmierci. Blisko 30 tys. Polaków zesłano do łagrów. Tylko na Ukrainie, gdzie znajdowało się największe skupisko ludności polskiej w ZSRS, osądzono 55 928 osób, z których 47 327 zamordowano.
Fot. Sławek Kasper/IPN
Źródło: ipn.gov.pl
