Wielki budowniczy starożytnego Rzymu
Cesarz Hadrian – podróżnik, wizjonerski architekt, archeolog, poeta, malarz – był władcą, który kształtował imperium nie tylko mieczem, ale i za pomocą kultury. Jego architektoniczne dziedzictwo znajduje się do dziś w całej Europie – od Rzymu po najdalsze granice dawnego Imperium. Pomniki, pałace, biblioteki, mury obronne i świątynie — ukazują cesarza śmiało łączącego dawne tradycji z innowacyjnością.
Zamek św. Anioła w Rzymie to Mauzoleum Hadriana i jedna z najbardziej niesamowitych budowli w krajobrazie Wiecznego Miasta. Cylindryczna struktura została zbudowana na początku II wieku. Kiedyś był to najwyższy budynek w Rzymie. Grobowiec ozdobiony trawertynem i marmurem, miał na samym szczycie ogród i złotą kwadrygę. Prochy Hadriana złożono tu rok po jego śmierci w Bajach w 138 r. n.e., razem z prochami jego żony Sabiny i adoptowanego syna, Lucjusza Eliusza. Do IV wieku większość elementów zdobiących mauzoleum (a także urny grobowe) – uległo zniszczeniu i zaginęło. W kolejnych stuleciach budowlę przekształcono w fortecę i twierdzę dla papieży. W maju 1527 roku, podczas najazdu cesarza rzymskiego i króla Hiszpanii Karola V, papież Klemens VII ukrył się tam i dzięki temu przeżył. Rzym został doszczętnie splądrowany.
Świątynia Wenus i Romy
Kolejną fascynującą budowlą wzniesioną przez Hadriana jest świątynia Wenus i Romy – prawdopodobnie największa świątynia starożytnego Rzymu. Została zbudowana na wzgórzu Welia (między Forum Romanum a Koloseum), na pozostałościach Złotego Domu Nerona. Otwarta przez cesarza Hadriana w 136 lub 137 r. n.e., ma dwie ustawione tyłem do siebie kaplice: jedna jest poświęcona Wenus Felix Przynoszącej Szczęście, a druga Wiecznemu Rzymowi – Roma Aeterna. Absydę, pozostałą po kaplicy Wenus, można oglądać od strony Koloseum. Świątynia Romy została przekształcona w kościół Świętej Franciszki Rzymskiej.
Panteon
Wreszcie jedna z najbardziej niesamowitych budowli starożytności – Panteon – czyli świątynia poświęcona wszystkim bogom przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Pierwotny budynek ufundował w 27 r. p.n.e. Marek Agryppa i został spalony podczas wielkiego pożaru Rzymu. Cesarz Hadrian nakazał odbudowę świątyni w nowej okrągłej formie w 125 r. n.e. Pozostawiono jedynie oryginalny, zachowany po pożarze prostokątny portyk z kolumnadą i z napisem fundacyjnym na frontonie, poświęconym Agryppie. Kopuła budowli odlana jest z niezbrojonego betonu z centralnym otworem (oculusem) o średnicy ok. 7,9 m, jedynym otworem oświetlającym wnętrze świątyni.
Willa w Tivoli
Niedaleko Wiecznego Miasta, w Tivoli, Hadrian postanowił wznieść dla siebie i rodziny podmiejską willę. Bogata posiadłość została zbudowana na pozostałościach istniejącej wcześniej willi z czasów Republiki, którą prawdopodobnie odziedziczyła żona Hadriana, Vibia Sabina. Zajmując ponad kilometr kwadratowy kompleks jest większy od Pompejów. W jego skład wchodzą łaźnie, nimfea, pawilony, ogrody i rezydencje inspirowane prowincjami w całym Cesarstwie Rzymskim. Budowę rozpoczęto w latach 118–119 n.e. Willa Hadriana miała dostęp do czterech akweduktów. W 1999 roku UNESCO wpisało ją na światową listę dziedzictwa – za połączenie śródziemnomorskich tradycji artystycznych i wpływ na architekturę renesansową i barokową.
To jest miasto Hadriana, a nie Tezeusza
Ateny szczyciły się w czasach cesarstwa biblioteką, którą Hadrian zbudował w 132 r. n.e. na Akropolu. Była to monumentalna budowla w stylu forum rzymskiego, z pojedynczym wejściem, kolumnami korynckimi i wewnętrznym dziedzińcem z ozdobnym basenem. Mieściła tysiące zwojów papirusów, a przyległe sale służyły do czytania i wykładów. Na początku V wieku na dziedzińcu zbudowano kościół, a później przebudowano go na bazylikę. Także w Atenach znajduje się Łuk Hadriana, który wykonany został w całości z marmuru. Znajdują się na nim dwa napisy: po jednej stronie „To są Ateny, starożytne miasto Tezeusza”, a po drugiej „To jest miasto Hadriana, a nie Tezeusza”.
Granica w Brytanii
W 122 r. n.e., na granicach Imperium Rzymskiego, w Anglii, Hadrian nakazał zbudować mur – obronną fortyfikację w celu ochrony rzymskiej Brytanii. Mur, rozciągający się od Wallsend nad rzeką Tyne do Bowness-on-Solway, został zbudowany z kamienia. Wzmocniono go fortami, zamkami i wieżami, w których stacjonowali żołnierze. W przeciwieństwie do swojego poprzednika Trajana, Hadrian skupił się na obronie, a nie na rozszerzaniu imperium. Mur stał się sztuczną granicą oddzielającą ziemie kontrolowane przez Rzymian od północnych plemion celtyckich.
Źródło: niezależna.pl
