To są bohaterowie słynnych zdjęć z września 1939
Kazimiera Mika i Zygmunt Aksienow byli gośćmi na otwarciu wystawy „Oblężenie Warszawy 1939. Fotografie Juliena Bryana", którą prezentuje Przystanek Historia IPN w Warszawie. W spotkaniu wziął także udział Sam Bryan – syn słynnego fotoreportera Juliena.
Julien Bryan (1899–1974), amerykański dokumentalista i fotograf jako jedyny korespondent zagraniczny przybył do walczącej Warszawy 7 września 1939 r. Od prezydenta Stefana Starzyńskiego otrzymał samochód, tłumacza i ochronę, by mógł bez przeszkód filmować miasto i pokazać światu dokument ukazujący niemieckie metody prowadzenia wojny totalnej i bombardowanie miasta przez Luftwaffe. Jego zdjęcia z tego okresu przeszły do legendy, a za pomocą amerykańskiej prasy mógł je zobaczyć cały świat. 21 września 1939 roku wyjechał z płonącej Warszawy, zabierając ze sobą bogaty materiał dokumentujący życie ludności cywilnej i bestialstwo żołnierzy niemieckich. Taśmy filmowe zostały następnie wykorzystane do montażu filmu „Oblężenie” („Siege”), obrazującego bohaterską postawę warszawiaków. Film był wyświetlany w amerykańskich kinach wiosną 1940 roku. Uzyskał nominację Amerykańskiej Akademii Filmowej do Oscara w 1941 roku w kategorii najlepszego krótkometrażowego filmu dokumentalnego.
W 2012 roku Instytut Pamięci Narodowej uhonorował Juliena Bryana przyznaną pośmiertnie nagrodą Kustosz Pamięci Narodowej.
Kazimiera Mika została sfotografowana nad zwłokami swojej 14-letniej siostry Andzi Miki, która podczas bombardowania wybiegła z kamienicy, gdzie mieszkały i skryła się pod drzewem. Wtedy pilot bombowca strzelił do niej serią karabinu w szyję.
Bryan odwiedzał nas po wojnie i zawsze prosił, żebym ugotowała mu kapuśniak. Cały czas się za niego modlimy.
– powiedziała pani Kazimiera, której zdjęcie stało się symbolem września 1939 roku i tragedii jaka dotknęła polskie rodziny.
Zdjęcie Zygmunta Aksienowa ukazuje go jako chłopca siedzącego na gruzach i trzymającego klatkę ze swoim kanarkiem.
Wystawę Bryana będzie też można oglądać na XI Festiwalu Filmowym NNW w Gdyni. Będą też na nim gościć Samuel Bryan oraz Kazimiera Mika i Zygmunt Aksienow. Pani Kazia dostanie nagrodę Drzwi do Wolności, a pan Stanisław, żołnierz Powstania Warszawskiego i więzień stalinowski – Sygnet Niepodległości.
Źródło: festiwal NNW, Stowarzyszenie Scena Kultury, ipn.gov.pl
