„Pancerne skrzydła” – Belgowie w hołdzie 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka
Biało-czerwone flagi, transparenty „Leve de Bevrijders!” („Niech żyją wyzwoliciele!”), „Niech żyje Polska!”, deszcz kwiatów – tak mieszkańcy flamandzkich miast witali 1 Dywizję Pancerną pod dowództwem gen. Maczka. Mimo upływu lat wdzięczna pamięć o polskich żołnierzach wciąż żyje, a jej wyrazem jest międzynarodowa wystawa „Pancerne skrzydła”, ukazująca wyzwolenie Flandrii przez żołnierzy 1 Dywizji Pancernej we wrześniu 1944 r. Teksty w trzech wersjach językowych (polskiej, angielskiej i niderlandzkiej) są bogato ilustrowane zdjęciami i filmami – większość z nich nie była dotąd prezentowana szerokiej publiczności. Towarzyszą im unikatowe eksponaty, takie jak sztandar 1 DP i pamiętniki żołnierzy.
Uroczystego otwarcia wystawy dokonają 4 czerwca 2018 r., o godz. 18, Geert Bourgeois, minister-prezydent rządu Flandrii, prof. dr hab. Piotr Gliński, wiceprezes Rady Ministrów, minister kultury i dziedzictwa narodowego, oraz dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Obecni będą również Yves Vantens, generalny przedstawiciel Rządu Flandrii oraz weterani 1 Dywizji Pancernej.
Po otwarciu wystawy odbędzie się panel dyskusyjny, prowadzony przez dyrektora Biura Edukacji Narodowej Adama Hlebowicza, z udziałem Doroty Janiszewskiej-Jakubiak, dyrektor Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą, oraz dr. Karola Nawrockiego, dyrektora Muzeum II Wojny Światowej. Wystawę można zwiedzać od 5 czerwca do 28 lipca 2018 w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki („Przystanek Historia”, przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie).
![\"\"](\"http://d1.niezalezna.pl/panel/ckeditor/plugins/imageuploader/uploads/11166774ec.jpg\")
1 Dywizja Pancerna została sformowana w Szkocji zimą 1942 r. jako część Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po przerzuceniu do Francji w 1944 r. uczestniczyła w walkach pod Falaise i Chamboise, gdzie poniosła poważne straty. Mimo to przetrwała i podjęła pościg za niemiecką armią, pokonując średnio 50 km dziennie. By zminimalizować zniszczenia i straty wśród ludności cywilnej, gen. Stanisław Maczek unikał stosowania ognia artyleryjskiego. Mieszkańcy wyzwalanych miejscowości witali polskich żołnierzy z entuzjazmem: „gromadnie, bez wyjątku wylegli przed domy, cisną się do czołgуw, rzucają kwiatami, płaczą, szaleją z radości”. Jak wspominał dowódca 1 DP, serdeczność i gościnność Belgów sprawiły, że Polacy poczuli się „jakby we własnym kraju”.
Wdzięczność Belgów przejawiała się różnorodnie: od opieki nad grobami poległych Polaków, przez nadawanie „polskich” nazw ulicom, aż po organizowanie uroczystości rocznicowych. O polsko-belgijskiej przyjaźni świadczy także niniejsza wystawa, zorganizowana z inicjatywy Dirka Verbeke, honorowego sekretarza miasta Tielt. Jest to wspólne przedsięwzięcie Przedstawicielstwa Rządu Flandrii w Polsce, Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum II Wojny Światowej przy współpracy Stowarzyszenia Pierwszej Polskiej Dywizji Pancernej, Muzeum Wojska Polskiego oraz Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą; eksponatów użyczyli też prywatni kolekcjonerzy. Projekt i wykonanie wystawy: 7Muz.
Źródło: dzieje.pl
