Instytut Pileckiego bronił stalinowskiego oficera
Instytut Pileckiego opublikował wpis próbujący usprawiedliwić komunistycznego oficera Maksymiliana Sznepfa, zaangażowanego w akcję mordowania polskich żołnierzy. Wpis ten ma związek z niedawną konferencją Mateusza Morawieckiego i Adama Andruszkiewicza przed siedzibą Instytutu, podczas której zapowiedziano dostarczenie do Domu Pamięci Obławy Augustowskiej brakującej tablicy z wizerunkiem Sznepfa.
Szczegóły w tekście: W sieci wrze po skandalicznym wpisie Instytutu Pileckiego. "Jesteście obrzydliwymi draniami"
"Porucznik Maksymilian Sznepf dowodził jednostką ludowego WP o wielkości 110-160 żołnierzy, która zatrzymała 22 osoby, z których część nigdy nie wróciła do domu. W Obławę zaangażowanych było 45 000 żołnierzy, udział jednostki Schnepfa stanowi jedynie 2 promile tych sił".
– napisano na profilu instytucji.
Tego rodzaju komunikat wywołał prawdziwą burzę w mediach społecznościowych. Wielu internautów domagało się dymisji dyrektora IP, a były członek PKW, Dariusz Lasocki, złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej autora wpisu.
Serwis niezalezna.pl ustalił, że autorką kontrowersyjnego wpisu jest nowa rzeczniczka Instytutu Pileckiego, Luiza Jurgiel-Żyła. We wtorek ze stanowiska rzecznika odszedł Jan Gebert, wokół którego w ostatnich dniach narosło wiele kontrowersji.
"Skąd te ustalenia?". Prof. Cenckiewicz komentuje wpisy Instytutu Pileckiego
Prof. Sławomir Cenckiewicz opublikował na portalu X serię wpisów, w których odniósł się do publikacji Instytutu Pileckiego. Jak podkreślił, "od wczoraj zastanawiał się skąd Instytut Pileckiego wziął liczbę 22 osób, pojmanych ("zatrzymanych") przez „jednostkę ludowego WP”, którą „dowodził” por. Maksymilian Sznepf, „z których część nigdy nie wróciła do domu”…".
"Zastanawiałem się, bo w przeszłości w WBH studiowałem akta „kościuszkowców” z LWP pacyfikujących polskie podziemie po 1945 r., w tym archiwalia 1 Dywizji Piechoty w którego skład wchodził 1 Praski Pułk Piechoty. Pomyślałem…, że wzięli to prawdopodobnie z książki (dobrej) „Miotła Stalina”. Polska północno-wschodnia i jej pogranicze w czasie obławy augustowskiej w 1945 r., wydanej w 2019 r. pod red. Łukasza Adamskiego, Grzegorza Hryciuka i Grzegorza Motyki. Książkę wydała instytucja - wówczas już sierota po resecie z Rosją czyli Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, która teraz jest Instytutem Mieroszewskiego"
– wskazał.
Historyk nadmienił, iż we wskazanej książce "jest opublikowany dokument (ze zbiorów WBH-CAW) - Dziennik działań bojowych 1. Praskiego Pułku Piechoty za lipiec 1945 r. - to bardzo ważne źródło wiedzy o działaniach 1PPP w Obławie Augustowskiej, choć z moich kwerend wynika, że nie jedyne".
"We fragmencie dokumentu incydentalnie wymieniony jest por. Sznepf, który dowodził pacyfikacyjną akcją 1PPP w dniu 12 lipca 1945 r. w Suwałkach i okolicznych wsiach, ale po kilku zdaniach w tym samym akapicie jest mowa o kolejnych akcjach jego grupy prowadzonych w dniach 19-23 lipca. Suma (przepraszam za język) pojmanych w kolejnych pacyfikacjach to łącznie 53 osoby plus 1 osoba zamordowana podczas akcji! Skąd więc liczba 22 osób??? Będę wdzięczny za informację od Instytutu Pileckiego"
– czytamy.
Prof. Cenckiewicz przypomniał, iż "od 29 czerwca 1945 r. CAŁY 1PPP (w tym dwa baony, w jednym z nich służył i dowodził Sznepf) był w gotowości do działań w rejonie Suwałk a od 5 lipca operował już w rejonie Czarnej Wsi i pacyfikował razem z Sowietami okoliczne wsie i "oczyszczał" lasy - w akcji od 5-8 lipca kilkadziesiąt osób (dokładne liczby są nieznane)! Obława Augustowska formalnie rozpoczęła się 10 lipca...".
"W ramach centralnego projektu IPN dotyczącego LWP, którym miałem zaszczyt kierować, Marcin Arbuz, Daniel Koreś i Radosław Szewczyk przeprowadzili cały szereg badań związanych z rolą LWP w pacyfikacjach powojennych. W tym roku ukaże się nasza wielka synteza LWP... Na okoliczność dyskusji o Sznepfie i jego pułku malutki fragment książki..., gdzie liczba ofiar i liczba pojmanych przez 1PPP idzie w dziesiątki osób... Dane pochodzą ze szczegółowych sprawozdań pisanych co kilka dni... Stąd zasadne pytanie do Instytutu Pileckiego o 22 osoby. Skąd te ustalenia?"
– zapytał.
Historyk nadmienił także, że Maksymilian Sznepf otrzymał w czerwcu 1945 r. sowieckie odznaczenie - Order Wojny Ojczyźnianej, "które z dumą nosił".
1.
— Sławomir Cenckiewicz (@Cenckiewicz) July 17, 2025
Przyznam się Państwu, że od wczoraj zastanawiałem się skąd @InstPileckiego wziął liczbę 22 osób, pojmanych ("zatrzymanych") przez „jednostkę ludowego WP”, którą „dowodził” por. Maksymilian Sznepf, „z których część nigdy nie wróciła do domu”…
Zapraszam! pic.twitter.com/vEprUUK4wN
