W służbie ojczyźnie i bliźniemu

Kazimierz Przekora od czasów I wojny światowej służył Polsce jako żołnierz. W trakcie ponad 20 lat służby dał się poznać jako człowiek sumienny i obowiązkowy. Był wielokrotnie odznaczany, otrzymał Krzyż Walecznych, Brązowy Krzyż Zasługi i Brązowy Medal za Długoletnią Służbę. Gdy w 1939 roku Niemcy napadły na nasz kraj, walczył w 7 Pułku Ułanów Lubelskich na Lubelszczyźnie. Po klęsce wojny obronnej i rozwiązaniu oddziału osiadł w Hucie Mińskiej. Inwazja niemiecka przyniosła długie lata krwawej okupacji. Wszechobecne represje i terror wyniszczały polskie społeczeństwo. Ofiarą największych prześladowań padła ludność żydowska. W Mińsku Mazowieckim, gdzie w okresie międzywojnia około 40% populacji stanowili Żydzi, Niemcy utworzyli getto w październiku 1940 roku. Niecałe dwa lata później rozpoczęli jego likwidację, wysyłając większość ofiar do obozu zagłady w Treblince. Ci, którym udało się uniknąć egzekucji lub wywózki, rozpoczęli dramatyczną walkę o przetrwanie.

Latem 1943 roku do drzwi domu Kazimierza Przekory zapukali trzej Żydzi, prawdopodobnie uciekinierzy z obozu pracy w Mińsku Mazowieckim, prosząc o schronienie. Mimo grożącej kary śmierci za jakąkolwiek pomoc Żydom, Przekora przyjął ich pod swój dach.

– tłumaczy dr Wojciech Cedro, historyk z Instytutu Pileckiego.

Piwnica, w której ukrył ich mój ojciec, znajdowała się pod podłogą kuchni w naszym domu. Drzwi od piwnicy były zakrywane dywanikiem. Kilkakrotnie widziałam, jak mój ojciec i macocha podawali do piwnicy posiłki ukrytym tam Żydom.

– mówiła córka Wanda Franciszka Perczyńska,

2 lipca 1943 roku Niemcy, dowodzeni przez żandarma Friedricha Gutberleta zorganizowali obławę obejmującą wsie Hutę Mińską, Cielechowiznę i Gliniak. Wydali też nakaz, by wszyscy mężczyźni stawili się na terenie szkoły w Gliniaku. Kazimierz Przekora, przed wyjściem z domu, przestrzegł ukrywanych Żydów przed zagrożeniem. Jego córka Wanda ukryła się w sąsiedztwie, u ciotki.

W tym samym czasie, gdy na terenie szkoły w Gliniaku byli sprawdzani okoliczni mieszkańcy, kilku niemieckich żandarmów w Hucie Mińskiej rozpoczęło przeszukanie domu Kazimierza Przekory i znalazło żydowską kryjówkę. Jeden z Żydów podjął próbę ucieczki w kierunku pobliskich pól, jednak niezwłocznie został zastrzelony. Następnie żandarmi rozstrzelali pozostałych dwóch mężczyzn na tzw. dworskich polach.

Tymczasem na szkolnym placu Kazimierz Przekora został oskarżony o ukrywanie Żydów. Mimo wstawiennictwa sołtysa żandarmi wyprowadzili go za szkołę, w kierunku pól, gdzie według zeznań świadków został zastrzelony przez samego Gutberleta.

– dodał Wojciech Cedro.

Ciało Kazimierza Przekory zostało pochowane na cmentarzu w Mińsku Mazowieckim. Miejsce pochówku żydowskich mężczyzn pozostaje nieznane.

26 kwietnia, w Hucie Mińskiej, przed Szkołą Podstawową im. Karola Wojtyły, Instytut Pileckiego wraz z samorządem mińskim, a przede wszystkim z rodziną „Zawołanego po imieniu”, odsłoni kamień poświęcony Kazimierzowi Przekorze. To już 25. uroczystość i 56. bohater przypomniany w ramach programu „Zawołani po imieniu”, realizowanego przez Instytut Pileckiego od trzech lat – powiedziała dr Anna Stróż Pawłowska, koordynatorka programu. Naszą misją jest przywracanie zapomnianych bohaterów przede wszystkim wspólnotom, do których niegdyś należeli; stąd ścisła współpraca Instytutu z kolejnymi pokoleniami rodzin oraz lokalnymi samorządami i organizacjami.  To konsekwentne, społeczne zaangażowanie podejmowane w mikroskali wyróżnia program „Zawołani po imieniu” na tle wielu innych inicjatyw.

Program upamiętnienia [wtorek, 26 kwietnia 2022, Huta Mińska]

12:00 — Msza Święta (kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Hucie Mińskiej)

13:15 — Odsłonięcie kamienia i tablicy (teren przed Szkołą Podstawową im. Karola Wojtyły w Hucie Mińskiej z siedzibą w Cielechowiźnie)

 

Źródło: niezależna.pl; instytutpileckiego.pl

#Instytut Pileckiego #polacy ratujący żydów #zbrodnie niemieckie #II wojna światowa