Gen. Janusz Brochwicz-Lewiński ps. Gryf 1920–2017
Bohater Powstania Warszawskiego, żołnierz „Parasola”, jeniec Murnau, strażnik pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W 76. Lidzkim Pułku Piechoty w Grodnie walczył z Niemcami we wrześniu 1939. Po agresji Sowietów na Polskę, dzień po swoich dziewiętnastych urodzinach, dostał się do niewoli sowieckiej, skąd udało mu się uciec. Szybko włączył się do działalności konspiracyjnej w szeregach ZWZ-AK.
Służył m.in. pod komendą por. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”. Brał udział w wielu akcjach Batalionu Parasol. Ciężko ranny w powstaniu podczas walk o Pałacyk Michla na Woli. Po wojnie pozostał na Zachodzie, wstąpił do armii brytyjskiej, służył m.in. w gwardii przybocznej Jerzego VI, był agentem wywiadu w Palestynie i Sudanie. W 2002 wrócił do Polski.
Aktywnie działał w środowisku kombatanckim, udzielał wywiadów, brał udział w realizacji filmów dokumentalnych, spotykał się z młodzieżą, przewodnikami po Warszawie, oficerami i żołnierzami jednostek specjalnych. W 2008 r. Prezydent RP Lech Kaczyński awansował go do stopnia generała brygady. W 2014 r. „Gryf” wszedł w skład Komitetu Honorowego Fundacji „Łączka”, sprawującego opiekę nad kwaterą Żołnierzy Wyklętych na Powązkach. Wspierał ideowo i honorowo prace prowadzone przez zespół pod kierownictwem pełnomocnika prezesa Instytutu Pamięci Narodowej ds. poszukiwań miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego – profesora Krzysztofa Szwagrzyka. W listopadzie 2015 r. prezydent RP Andrzej Duda odznaczył go Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 5 stycznia 2017 r.
Źródło: niezalezna.pl, ipn.gov.pl
