Myślę, że takie pokazy to fantastyczna okazja, żeby spokojnie, z bliska przyjrzeć się jednemu obrazowi i przekonać się, że naprawdę mamy się czym pochwalić. I że malarstwo tablicowe jest wizytówką Małopolski, o której się czasem nie pamięta.
– mówiła Krystyna Czerni ze Stowarzyszenia Instytut Dziedzictwa podczas wtorkowej prezentacji dzieła.
„Zwiastowanie" stanowiło część centralną tryptyku przeznaczonego do kolegiaty św. Michała na wzgórzu wawelskim. Obraz, w jej ruinach, w 1803 r. znalazła księżna Izabela Czartoryska, która następnie wywiozła go do Puław i umieściła w Domu Gotyckim. Dopiero w 1896 r., na strychu krakowskiego Kościoła św. Krzyża odnaleziono dwa malowane przedstawienia, które dopiero później rozpoznano jako boczne skrzydła wawelskiego ołtarza ze „Zwiastowaniem".
Ideą cyklu „Cudowna moc sztuki" jest stworzenie odbiorcom możliwości bliskiego kontaktu z dziełem, które „w jakiś sposób łączy wątki botaniczne z wątkami sakralnymi, artystycznymi". Te, prezentowane przez lata, to w większości przykłady niezbyt znanego – w ocenie organizatorów – małopolskiego malarstwa tablicowego.
Jest to malarstwo, które miało niesłychanie wysoki poziom, i zachowało się bardzo wiele jego przykładów, przede wszystkim XV-wiecznych, a także XVI-wiecznych. Kraków był wtedy bardzo ważnym ośrodkiem kulturalnym. W XIV wieku skończono budowę bardzo wielu kościołów gotyckich, które potrzebowały wyposażenia, zarówno malarskiego, jak i rzeźbiarskiego. I właśnie na zamówienie malarze przyjeżdżali do Krakowa, żeby malować obrazy.
– wyjaśniła Czerni.
W ocenie historyka sztuki, mediewistki Magdaleny Łanuszki, „średniowieczny obraz funkcjonował dla ówczesnego odbiorcy tak, jak dla na dzisiaj funkcjonują internetowe memy".
To znaczy bardzo często było to połączenie obrazu i tekstu, bardzo często zawierało postacie, albo była to kompozycja, która nam, odbiorcom, przyzwyczajonym do tej narracji, już sugeruje, o co chodzi. Kiedy średniowieczny odbiorca patrzył na ten obraz, to widział nie tylko zwiastowanie, ale opowieść o całej historii zbawienia, ponieważ kluczowym w zwiastowaniu jest to, że jest to moment wcielenia.
– pokreśliła.
Obraz „Zwiastowanie" w EUROPEUM będzie można oglądać do 13 października.
