Tradycja kościołów stacyjnych narodziła się w Rzymie, w IV wieku. Każdego dnia w inna świątynia stawała się stacją wielkopostną. W dawnej organizacji kościelnej najważniejsze parafie rzymskie, wzniesione zazwyczaj w miejscach związanych ze świadectwem wiary pierwszych chrześcijan-męczenników nazywano „titulus”. W owych rzymskich kościołach tytularnych zaczęto regularnie w okresie Wielkiego Postu gromadzić się na modlitwę i sakramenty, czasem pod przewodnictwem papieża, czasem proboszcza tytularnego Wiecznego Miasta. Praktyka ta upadła w okresie niewoli awiniońskiej papieży. Zwyczaj nawiedzania Kościołów Stacyjnych powrócił w XX w., a Jan XXIII zaczął odprawiać liturgię Środy Popielcowej.
Do dziś najbardziej wymownym znakiem w Rzymie jest pierwszy kościół stacyjny, w Środę Popielcową, którym jest bazylika św. Sabiny na Awentynie. To przeważnie tam papież odprawia Mszę św. rozpoczynającą Wielki Post i posypuje głowy wiernych popiołem.
Tegoroczna edycja nabożeństw stacyjnych w czterdziestu kościołach dwóch warszawskich diecezji rozpocznie się po raz pierwszy od Świątyni Opatrzności Bożej. Początek 1 marca w Środę Popielcową.
Idea kościołów stacyjnych nie jest w Warszawie nowa. To tu powstało i upowszechniło się pasyjne nabożeństwo Gorzkich Żali, które przez dziesięciolecia odprawiane było stacyjnie w poszczególnych kościołach Starego Miasta w kolejne dni tygodnia. Na początku XVIII wieku ówczesny proboszcz kościoła św. Krzyża w ksiądz Michał Bartłomiej Tarło (późniejszy biskup poznański) i Bractwo św. Rocha, istniejące od 1688 przy tym kościele, rozpoczęli starania o pozwolenia na odprawianie w świątyni specjalnego nabożeństwa pasyjnego. Gorzkie żale po raz pierwszy odbyły się w 1704. Szybko zdobyło popularność wśród wiernych i zostało wprowadzone do innych kościołów w Warszawie, a następnie również w całej Polsce. Pierwszy raz zostało wydane drukiem w 1707 roku staraniem ks. Wawrzyńca Stanisława Benika ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy świętego Wincentego à Paulo pod tytułem „Snopek Mirry z Ogrodu Gethsemańskiego albo żałosne Gorżkiey Męki Syna Bożego […] rospamiętywanie".
W Warszawie idea Wielkopostnych Kościołów Stacyjnych ruszyła od nowa w 2015 r.
Kościoły stacyjne to wspólne dzieło w dwóch diecezjach. Wskazujemy 40 kościołów na mapie Warszawy, które w Wielkim Poście mogą być miejscem pielgrzymek indywidualnych lub małych grup, bo taka – jak to podpatrujemy w Rzymie – jest istota tego wielkopostnego pielgrzymowania. W kościele stacyjnym można uczestniczyć w Eucharystii, wyspowiadać się, znaleźć czas na adorację i przygotowanie do obchodów tej największej tajemnicy chrześcijaństwa, jaką jest misterium męki śmierci i zmartwychwstania Pańskiego.
– podkreśla kard. Nycz, który zachęca wiernych do podjęcia wielkopostnej praktyki odwiedzania kościołów stacyjnych.
W obu diecezjach wybrano czterdzieści świątyń – tyle, ile jest dni Wielkiego Postu: 25 kościołów z archidiecezji warszawskiej i 15 z diecezji warszawsko-praskiej. To kościoły o szczególnej historii i wyjątkowym znaczeniu dla miasta. Każdy kościół jest „stacją” jednego dnia Wielkiego Postu, wszędzie obowiązuje ten sam program. Kościół otwarty jest od godz. 6 do 21. Przez cały dzień będzie możliwość spowiedzi, do godz. 15 trwa adoracja Najświętszego Sakramentu. Poza tym, o godz. 12 wspólna modlitwa Anioł Pański i Różaniec, o 15 Koronka do Miłosierdzia bądź Droga Krzyżowa, o 19. Gorzkie Żale. Centralnym wydarzeniem każdego dnia modlitwy stacyjnej będzie Msza święta sprawowana o godz. 20.
Źródło: archwwa.pl
#pasyjne
#stacje
#post
#tradycja
MŁ