„Mały Katyń” – Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej

10 lipca 1945 roku oddziały 50. Armii Radzieckiej, NKWD oraz oddziały LWP i UB rozpoczęły zakrojoną na szeroką skalę akcję w okolicach Puszczy Augustowskiej. Wojska otaczały całe wsie i aresztowały wszystkich, których podejrzewano o wspieranie niepodległościowego podziemia. Zatrzymano ponad 7 tysięcy osób, które uwięziono w specjalnych obozach, gdzie byli nieludzko torturowani i poddawani ciągłym przesłuchaniom. Ponad 600 z nich nigdy nie wróciło do swych domów. Do tej pory nie udało się ustalić miejsca ich pochówku, a Rosja i Białoruś odmawiają pomocy prokuratorom IPN. Obława Augustowska zyskała miano „Małego Katynia”. 

W 2011 r. rosyjski historyk Nikita Pietrow, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia „Memoriał”, opublikował szyfrowaną depeszę wysłaną w lipcu 1945 r. przez gen. Wiktora Abakumowa, dowódcę wojskowego kontrwywiadu Smiersz, do szefa NKWD Ławrentija Berii - która została odnaleziona w 1990 r. w archiwach KGB. Wynikało z niej, że 20 lipca 1945 r. przybyła z Moskwy do Olecka specjalna ekipa funkcjonariuszy Smiersza kierowana przez gen. Iwana Gorgonowa, mająca przeprowadzić „likwidację zatrzymanych w lasach augustowskich bandytów”. Likwidacją mieli dowodzić gen. Gorgonow oraz szef kontrwywiadu Smiersz 3 Frontu Białoruskiego gen. Paweł Zielenin. Liczba 592 osób, wymieniona w depeszy Abakumowa, odpowiada prawie dokładnie liczbie mieszkańców regionu zaginionych w czasie obławy.

12 lipca 2016 r., o godz. 10:30, przed pomnikiem Armii Krajowej w Białymstoku rozpoczną się uroczyste obchody Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Przed pomnikiem zostaną złożone wieńce i zapalone znicze. Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski i dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku Barbara Bojaryn-Kazberuk otworzą wystawę plenerową „Nowe zniewolenie. Obława Augustowska. Lipiec 1945”, przygotowaną przez białostocki oddział IPN, której towarzyszy album wydany przez IPN. 

 

 

Źródło: ipn.gov.pl

#IPN #Pamięci #Dzień #augustowska #obława