10 wtop „czystej wody”, czyli rok z nielegalną TVP » Czytaj więcej w GP!

11 listopada 1918 roku – Polska znów Niepodległa!

Wielu myślało, że Polskę nam dano, wielu że wróciła sama. To o nich Józef Piłsudski mówił ironicznie, że „ni z tego ni z owego mają Polskę na pierwszego”. Ale odrodzenie się Rzeczypospolitej to krew, pot i łzy tysięcy ludzi rozsianych w czasie i przestrzeni, ludzi którzy nigdy nie pogodzili się z Jej brakiem, którzy ośmielali się kwestionować zmowę rozbójniczych państw i rzekomy ostateczny werdykt historii – pisał prof. Tomasz Panfil.

Rząd Jędrzeja Moraczewskiego 18 listopada 1918. W pierwszym rzędzie siedzą (od lewej): Stanisław Thugutt, Jędrzej Moraczewski, Józef Piłsudski, Leon Supiński, Leon Wasilewski
Rząd Jędrzeja Moraczewskiego 18 listopada 1918. W pierwszym rzędzie siedzą (od lewej): Stanisław Thugutt, Jędrzej Moraczewski, Józef Piłsudski, Leon Supiński, Leon Wasilewski

Kiedy 10 listopada 1918 roku z Magdeburga wrócił Józef Piłsudski, to najpierw Rada Regencyjna w Warszawie, a potem Rząd Tymczasowy z Lublina, Komisja Likwidacyjna z Krakowa, paryski Komitet Narodowy Polski i wiele lokalnych instytucji, właśnie jemu przekazały władzę.

Kto tych krótkich dni nie przeżył kto nie szalał z radości w tym czasie wraz z całym narodem, ten nie dozna w swym życiu największej radości (..) Cztery pokolenia czekały, piąte się doczekało.

12 listopada Naczelnik pisał do żołnierzy polskich:

Żołnierze! Obejmuję nad wami komendę w chwili, gdy serce w każdym Polaku bije silniej i żywiej, gdy dzieci naszej ziemi ujrzały słońce swobody w całym swym blasku. Z Wami razem przeżywam wzruszeni tej godziny dziejowej, z Wami razem ślubuję życie i krew swoją poświęcić na rzecz dobra Ojczyzny i szczęścia Jej obywateli.

Tomasz Łysiak w artykule „Idźcie budzić Polskę” (w dodatku historycznym do tygodnika GP) przypomina

Dzisiaj „serce bije żywiej w każdym Polaku”. Pamiętamy o wszystkich, którzy przyczynili się do odzyskania i utrwalenia Niepodległości – o Piłsudskim i Dmowskim, Paderewskim, Korfantym, Witosie i Daszyńskim. Niezależnie od dalszych losów wszyscy oni dołożyli swój wysiłek i trud dla Niepodległej. Ale na pierwszym miejscu składajmy hołd tym, którzy na frontach I wojny przelewali za Ojczyznę krew. Pamiętajmy o Żołnierzu Polskim! Świętując pochylmy przed nim dzisiaj głowę! On był nośnikiem naszych marzeń i on rzucił swoje życie na stos, byśmy żyli w Niepodległej, która się ziściła.

W okresie międzywojennym 11 listopada był obchodzony jako nieoficjalne Święto Niepodległości, celebrowane zwłaszcza przez wojsko. Data ta upamiętniała dzień, w którym Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową oraz naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich. Także 11 listopada Niemcy podpisały we francuskim Compiegne zawieszenie broni kończące I wojnę światową.11 listopada 1937 r. odbyły się pierwsze obchody Święta Niepodległości jako święta państwowego. Ustanowiono je ustawą sejmową z 23 kwietnia 1937 roku, podpisaną przez prezydenta Ignacego Mościckiego.

 



Źródło: niezalezna.pl; tygodnik GP; dzieje.pl

#11 listopada #100. rocznica odzyskania niepodległości

Magdalena Łysiak