Mięśniaki macicy, powszechne u 40-70% kobiet, są głównym źródłem anemii u pań. To schorzenie odpowiada za jedną trzecią hospitalizacji w oddziałach ginekologicznych i jest najczęstszym wskazaniem do operacji ginekologicznej. Choć histerektomia, czyli usunięcie macicy, jest najbardziej efektywną metodą leczenia mięśniaków, istnieją również mniej radykalne podejścia oraz nowoczesne farmakoterapie.
Mięśniaki, zwane także włókniakami macicy, to łagodne zmiany nowotworowe zbudowane z komórek mięśni macicy. Niektóre z nich są niewielkie i praktycznie niezauważalne, podczas gdy inne osiągają kilkanaście centymetrów średnicy. Te zmiany występują u kobiet w wieku 35-39 lat u trzech na dziesięć, natomiast u kobiet powyżej 45 lat u siedmiu na dziesięć. W większości przypadków mięśniaki pozostają łagodne, ale około 0,1-0,8% z nich może ulec złośliwej transformacji w mięsaka.
Mięśniaki macicy stanowią najczęstszą przyczynę anemii u kobiet, odpowiadając za aż 67% przypadków anemii u pań w wieku 20-56 lat. Objawy mięśniaków mogą obejmować bolesne, długotrwałe i obfite miesiączki, prowadzące do anemii, co wywołuje przewlekłe zmęczenie, problemy z koncentracją, a w skrajnych przypadkach, niewydolność serca.
Diagnostyka mięśniaków opiera się na ultrasonografii, choć w wyjątkowych przypadkach mogą być wymagane bardziej precyzyjne badania, takie jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Prof. Paszkowski zaleca leczenie mięśniaków poprzez operacyjne usunięcie macicy, ale istnieją także mniej inwazyjne metody, takie jak miomektomia czy embolizacja tętnic macicznych.
Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie pacjentki kwalifikują się do embolizacji tętnic macicznych, a zabieg ten jest dostępny tylko w wybranych ośrodkach. Pomimo tego, jest to bezpieczna i skuteczna metoda, szczególnie dla pacjentek, które nie kwalifikują się do innych form leczenia operacyjnego. Prof. Paszkowski zwraca uwagę, że w Polsce liczba histeroskopii, czyli operacji usunięcia macicy, spada z roku na rok, mimo że w USA 30-40% kobiet około 65. roku życia przeszło już ten zabieg z powodu mięśniaków.
Embolizacja tętnic macicznych, chociaż dostępna komercyjnie, w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia oferowana jest jedynie w jednym ośrodku – uniwersyteckiej klinice ginekologicznej w Lublinie. Oferuje ją także wiele innych placówek medycznych w kraju – jednak komercyjnie.
Podsumowanie:
Mięśniaki macicy to łagodne zmiany nowotworowe, które występują u 40-70% kobiet. Najczęstsze objawy mięśniaków to obfite i bolesne miesiączki, bóle podbrzusza i kręgosłupa, problemy z wypróżnianiem i oddawaniem moczu. Mięśniaki macicy są najczęstszą przyczyną anemii u kobiet. Mięśniaki macicy to powszechny problem, który może mieć znaczący wpływ na jakość życia kobiet. Ważne jest, aby znać objawy mięśniaków i skonsultować się z lekarzem, jeśli wystąpią.