- Do skuteczniej walki z pandemią potrzeba lekarzy, wybitnych naukowców. W latach poprzednich lekarze głównie wyjeżdżali z Polski. My robimy kolejny krok, żeby odwrócić ten proces i zachęcamy ich do powrotu do kraju z zagranicy. Polskie braki w służbie zdrowia powinniśmy uzupełnić naszymi rodakami, którzy wyjechali. Ten program to pierwszy krok w dobrym kierunku. Mogę zdradzić, że pracujemy nad kolejnymi - mówi o programie "Polskie Powroty. Edycja COVID-19" wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Wojciech Maksymowicz.
NAWA (Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej) ogłosiła nową edycję programu „Polskie Powroty. Edycja COVID-19”. Nazwa programu wskazuje na to, że ma on wesprzeć konkretne działania w czasie obecnego kryzysu zdrowotnego. Jakie?
Prof. dr hab. n. med. Wojciech Maksymowicz, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego: Ta specjalna edycja programu Polskie Powroty. Edycja COVID-19 jest bardzo dobrą odpowiedzią NAWA na kryzys wywołany wirusem SARS-CoV-2. Cały świat patrzy dziś w stronę naukowców z nadzieją na to, by położyli kres epidemii COVID-19. Kryzysy zdrowotny, którego jesteśmy świadkami, dotknął niemal każdy zakątek globu i wpływa niemal na wszystkie dziedziny życia społecznego i gospodarczego. Ten program pomoże nam tutaj, w kraju, skoncentrować wysiłki na jego przezwyciężeniu.
W jaki sposób?
Do skuteczniej walki z pandemią potrzeba lekarzy, wybitnych naukowców. W latach poprzednich lekarze głównie wyjeżdżali z Polski. My robimy kolejny krok, żeby odwrócić ten proces i zachęcamy ich do powrotu do kraju z zagranicy. Polskie braki w służbie zdrowia powinniśmy uzupełnić naszymi rodakami, którzy wyjechali. Ten program to pierwszy krok w dobrym kierunku. Mogę zdradzić, że pracujemy nad kolejnymi.
Czy program ma na celu zachęcenie do powrotu tylko lekarzy?
Na grupie naukowców z obszaru medycyny zależy nam szczególnie, a także na naukowcach z obszaru farmacji, nauk biomedycznych i o zdrowiu. To naukowcy, którzy mogą skupić swoje wysiłki na pracy badawczej nad wynalezieniem szczepionki czy lekarstwa pomagającego leczyć COVID-19. Jednak nabór w specjalnej edycji Polskich Powrotów skierowany jest szerzej: do wszystkich wybitnych naukowców polskiego pochodzenia, których badania mogą przełożyć się na poszerzenie wiedzy i rozwiązanie istotnych problemów związanych z epidemią COVID-19 i jej konsekwencjami. A te są przecież nie tylko zdrowotne, ale również ekonomiczne i społeczne.
Jakie warunki do powrotu stwarza naukowcom program?
Są one na tyle atrakcyjne, aby rzeczywiście naukowiec pracujący przez lata za granicą poważnie rozważył kontynuowanie swojej kariery naukowej na polskiej uczelni, czy w polskim instytucie. W ramach programu wypłacane jest m.in. wynagrodzenie naukowca, które w przypadku doświadczonego badacza może sięgać kwoty 350 tys. zł rocznie brutto. Przewidziane są też środki na wynagrodzenia dla zespołu naukowego, który stworzy po powrocie naukowiec oraz na pokrycie kosztów przeprowadzki. Dodatkowo mogą być finansowane koszty adaptacji oraz przygotowanie zaplecza badawczego.
Czy będzie finansowany sam projekt badawczy?
Przewidzieliśmy możliwość uzyskania grantu startowego na badania podstawowe z Narodowego Centrum Nauki, który umożliwi rozpoczęcie badań, w wysokości 200 tys. zł. Liczymy też na to, że powracający naukowcy, mając zapewnione wynagrodzenie, będą uczestniczyli w międzynarodowych projektach i występowali także o inne granty krajowe i międzynarodowe.
Będzie można powiedzieć, że to specjalne działanie NAWA sprawdziło się, jeśli…
Jeśli wśród naukowców, którzy powrócą do kraju, będą tacy, którzy przyczynią się do poprawy sytuacji zdrowotnej w naszym kraju oraz wzmocnią rodzimą naukę w obszarach nauk medycznych, biomedycznych i o zdrowiu w walce z epidemią COVID-19 i przyszłymi kryzysami zdrowotnymi, na które musimy być przygotowani.